Elk jaar weer Waarom je goede voornemens stranden (en wat je eraan doet)

Jelle Hermus

Oprichter van soChicken en het Broednest. Jelle maakt een leuker leven graag zo simpel mogelijk. Hij is gepassioneerd over vooruitgang, duurzaamheid, reizen, technologie en broccoli.

“We first make our habits,
and then our habits make us.”
John Dryden

Het werkt gewoon niet zo

Het voelt zo verleidelijk. Een nieuw jaar, een fris begin. Kerstboom eruit, een rustige periode voor de boeg, een maand van overdaad achter de rug en het begin van de lente om de hoek.

Dus we stellen doelen. Doelen die ons helpen een ‘beter mens’ te worden. Iedereen wil de kerstkilo’s kwijt – prima. We willen ons ook minder druk maken, geweldig. Meer succes, meer mindfulness, meer leuke dingen doen – je kent het wel.

Het zijn allemaal mooie doelen. En als je bent zoals de meeste mensen dan stranden deze doelen stuk voor stuk. Want het echte leven is niet zoals de kerstvakantie. En zodra het jaar eenmaal op dreef is verliezen we die ‘eindejaarsvibe’ en voelt het leven weer gewoon zoals het daarvoor voelde.

Het leven gooit onverwachte gebeurtenissen op je pad. Je worstelt met obstakels. Je hebt het druk, je prioriteiten verschuiven. En tegen de tijd dat het weer kerst is vraag je jezelf af: ”wat ging er mis?”

Van alles. Laten we eens kijken.

Doelen werken niet alleen motiverend

Weet je wat het grootste nadeel is van een doel? Een doel herinnert je constant aan het feit dat je het nog niet hebt behaald. Het benadrukt het verschil tussen de gewenste realiteit en de plek waar je je nu bevindt.

Het is een van de redenen dat ik al jaren adviseer om een thema te kiezen voor het jaar, in plaats van concrete doelen te stellen.

Een kleine groep mensen ervaart ambitieuze doelen als enorm motiverend. Voor de rest van ons werken ze minder goed.

Als het je doel is om vijf kilo af te vallen – en je bent pas één kilo afgevallen – dan voel je je niet succesvol totdat je je doel hebt bereikt. En als het doel moeilijker blijkt dan je dacht – en laten we eerlijk zijn, dat is het meestal – dan mis je je zelfopgelegde deadline en voel je je waardeloos. Je doel bijstellen maakt het geheel nog minder motiverend. Dus koop je maar een zak M&M’s om jezelf te troosten en laat je het lekker los.

En gelijk heb je.

Maar als je eenmaal over je misselijkheid heen bent heb ik een hoopvolle boodschap: het lag niet aan jou maar aan je doel.

Toch kunnen doelen je wel vooruit helpen. Laten we eens kijken hoe het anders kan.

Het doel is niet zo belangrijk

Laten we – omdat het zo’n populair voornemen is – even bij afvallen blijven. Je stelt een doel voor jezelf: voor de lente wil ik 5 kilo afvallen. Met zonneschijn in het verschiet wil je met een platte buik verschijnen op het strand – prima.

En nu aan de slag. Je gaat minder eten en meer bewegen. In de eerste week verlies je een berg vocht, dat ziet er leuk uit op de weegschaal. Na week twee vind je het al iets lastiger worden. Bij week drie kom je op een plateau en eet je twee dagen minder gezond. Je motivatie zakt weg, je doel verdwijnt naar de achtergrond uit zelfbescherming en het project ontrafelt.

Ik weet hoe dit werkt, want ik heb inmiddels voldoende levenservaring om mezelf een doorgewinterde deelnemer te noemen van deze cyclus.

Wat is het probleem? De aandacht ligt op de verkeerde plek. De aandacht ligt op het doel. En dat frustreert, want blijvend afvallen gaat langzaam – niet snel. Die vijf kilo ben je – zelfs in een succesvolle verantwoorde poging – niet binnen twee maanden kwijt. En in een realistische poging (waarin je rekening houdt met terugvallen) kun je er rustig drie maanden voor uittrekken.

Dat betekent dus dat je nieuw gedrag moet aanleren én volhouden voor gedurende minimaal drie maanden. Dat is niet niks. Als je je alleen laat leiden door een demotiverend getal op de weegschaal dan is het geen wonder dat je het niet volhoudt.

Je aandacht verplaatsen

Wat is dan de oplossing? Simpel: je behaalt een doel niet met behulp van magisch denken. Je behaalt een doel met specifiek gedrag.

Stel jezelf daarom deze vraag: wat moet ik doen om dit doel te behalen?

In ons voorbeeld is het heel simpel: als je 5 kilo wilt afvallen, dan moet je minimaal 10 weken lang elke dag zo’n 500 calorieën minder eten dan je verbrandt. Dit is het perfecte scenario. Een realistischer scenario is er 2-3 maanden voor uit trekken.

Oké – klinkt redelijk. Vraag je vervolgens af: hoe kan ik elke dag 500 calorieën minder eten dan ik verbrand?

1. Je kunt kleinere porties eten.
2. Je kunt kiezen voor normale porties minder calorieën (veel salade, weinig donuts).
3. Je kunt meer calorieën verbranden (bewegen en sporten).

Hoe krijg je dit allemaal voor elkaar? Het vereist gedragsverandering en het vormen van nieuwe gewoontes. Bijvoorbeeld:

• Je leefpatroon bijhouden in een app, zodat je weet waar je staat.
• Regelmatig wegen en meten, zodat je je dagelijkse calorieënbudget kunt bijstellen.
• Niet meer snacken na het avondeten.
• Stoppen met calorieën drinken.
• Dagelijks een wandeling maken.
• Lunchen met een salade.
• Intermittent fasting beoefenen of;
• Ontbijten met havermout en fruit.
• Etc.

Wat moet er daadwerkelijk gebeuren? Je moet een serie van kleine, dagelijkse gewoontes instellen die je helpen om elke dag 500 calorieën minder binnen te krijgen.

Dit zijn de kleine, alledaagse stappen die je vooruit helpen richting je doel. Het enige wat je hoeft te doen is je doel vergeten en je aandacht volledig verplaatsen naar het afronden van deze stapjes.

Ging het vandaag mis? Morgen pak je het weer op. Elke dag hoef je maar één vraag te beantwoorden: heb ik minder calorieën gegeten dan ik heb verbrand? Zo ja – top. Zo niet, morgen beter.

Als je dit lang genoeg blijft doen, kom je vanzelf op je doel. Zonder dat je ooit nog met dat doel bezig hoeft te zijn. Sterker nog, het wordt compleet irrelevant omdat je drijft op een serie van successen. Dag na dag voel je je goed en succesvol, elke dag voelt als een overwinning.

Doelen zijn veel te abstract

Weet je wat het is met doelen? Ze maken hun beloften niet waar.

Jij denkt: als ik vijf kilo kwijt ben dan voel ik me gelukkig. In werkelijkheid is het meer zo: je voelt je blij, en na twee dagen ben je eraan gewend en gaat het leven door.

Wat doe je dan? Je stelt een nieuw doel, in de hoop dat dat doel je wél blijvend gelukkig zal maken. Of je verslapt, want je voelt je nauwelijks gelukkiger dan toen je nog 5 kilo meer woog. En het kost ook wel een hoop moeite – dus je laat het los en vindt jezelf volgend jaar op dezelfde plek.

Gebruik je doel niet als bron van motivatie. Het werkt matig tot slecht. Gebruik je doel veel liever als een stip aan de horizon. Bepaal welk gedrag je moet vertonen om het doel uiteindelijk te realiseren, en maak het afronden van dit alledaagse gedrag het doel.

Grootse doelen behaal je met kleine, dagelijkse overwinningen. Stappen zonder glamour. Bijna te saai voor woorden. Want dat strakke strandlijf vraagt van je dag je nú niet een handje chips pakt. Het vraagt om nieuwe, dagelijkse gewoontes. Havermout, geen Nutella – wandelen, niet bankhangen. Dat zijn de overwinningen die nodig zijn, elke dag opnieuw.

En het zijn die dagelijkse overwinningen die je op koers houden, motiveren en daadwerkelijk vooruit helpen richting de doelen die je voor jezelf wilt realiseren.

• Een boek schrijf je een alinea per keer.
• Een indrukwekkende spaarbuffer bereik je met alledaagse besparingen.
• Een instrument bespelen leer je door dagelijks te repeteren.
• Je relatie verbeteren doe je met dagelijkse, kleine momenten van liefde, zorg en aandacht.
• Je droomhuis koop je stapje voor stapje.
• Je bedrijf groeit doordat je er elke dag aan werkt.

Stap voor stap – zo kun je alles voor elkaar krijgen. Vergeet je doel, onthoud de overwinning die je vandaag wilt boeken. Zo houd je het veel makkelijker vol.

Maak je leven beter

Slechte gewoontes trekken je naar beneden. Ze zorgen ervoor dat je je doelen niet haalt en verminderen je levenskwaliteit.

In deze Bundel gaan we samen aan de slag met praktische stappen om je bewustzijn te vergroten, een nieuwe versie van jezelf vorm te geven, je gewoontes los te laten en een beter alternatief te vinden voor je onwenselijke gewoontes.

Ontdek hoe je je leven steeds leuker en leuker maakt door jezelf te bevrijden van je slechte gewoontes.

Gratis deelnemen aan cursus

Hoe zit jij in je vel? Doe de gelukstest!

Ontdek hoe goed jij in je vel zit. Deze gratis test vertelt je in 2 minuten hoe gelukkig jij bent en welke stappen je kunt zetten om je leven leuker te maken.

Start de test