“You have been criticizing yourself
for years and it hasn’t worked.
Try approving of yourself and see what happens.”
Louise Hay
Zelfkritiek verminderen – bekijk mijn video
Bekijk hieronder mijn video over zelfkritiek verminderen. Vind je deze video leuk? Abonneer je dan gezellig op mijn YouTube kanaal.
Kun je de video niet bekijken? Bekijk mijn video over zelfkritiek verminderen op YouTube.
Giftige zelfkritiek – je bent echt niet alleen
Dat stemmetje van zelfkritiek kan je het gevoel geven dat jij de enige bent die ‘niet goed genoeg is’, maar wees gerust: zelfkritiek ervaren we allemaal.
Ik heb ook zo’n trol in m’n hoofd die me dolgraag laat weten wat er mankeert aan mij én mijn gedrag.
Zelfkritiek kan je leven goed verpesten. Neem het te serieus, en je zet jezelf gevangen in een beklemmende schil. Een schil die bedoeld is om te voorkomen dat ook anderen zien hoe imperfect je bent. Maar die tegelijkertijd je vrijheid en blijdschap vermindert.
Niet fijn, nee. Dus wat doe je eraan?
Het begint bij het verminderen van zelfkritiek. Laten we eens kijken wat je kunt doen.
1. Bekijk jezelf alsof je een vriend(in) bent
Laatst zag ik mezelf terug in een opname van een live televisie optreden in een talkshow. Het stemmetje begon direct te ratelen. Ik kon zo tien dingen opnoemen die ik niet goed deed.
Maar toen herinnerde ik mezelf aan een simpel feit: als dit iemand was geweest die ik niet ken, dan had ik het een prima televisie optreden gevonden.
Ik heb het al vaker geschreven, maar het blijft belangrijk om te herhalen: we zijn voor onszelf véél strenger dan we voor anderen zijn.
We leggen onszelf vaak tegen een hogere lat. Bovendien hebben we over onszelf veel meer informatie. We weten precies wat we denken, voelen en welke ‘slechte’ dingen we soms doen die we verborgen houden voor anderen.
Het punt is: dit geldt voor iedereen.
Ik ervaar zo’n televisie optreden vanbinnen vrij intens. Het is spannend, ik ben een beetje nerveus, het is live dus ik moet extra mijn best doen om mezelf niet voor schut te zetten, ik ervaar zelftwijfel – noem maar op.
Maar aan de buitenkant ziet het eruit alsof ik het helemaal onder controle heb en precies weet wat ik doe. En zo gaat het dus altijd.
We lijken vanbinnen allemaal veel meer op elkaar dan we vaak denken. Probeer dat in gedachten te houden wanneer je worstelt met zelfkritiek. Bekijk de situatie alsof je die van een goede vriend(in) bekijkt. Ben je dan nog steeds zo kritisch?
2. Verplaats je aandacht
Zelfkritiek is niets speciaals – het zijn gewoon gedachten. En het is niet nodig om iedere gedachte serieus te nemen. Het is zelfs beter van niet.
Je hoeft niet eens de gedachten te veranderen om vooruitgang te boeken. Het eerste dat je wilt doen is je aandacht verplaatsen.
Labeling is een techniek die hierbij kan helpen. Steeds als die trol in je hoofd je weer giftige zelfkritiek influistert maak je er notitie van in gedachten: ”zelfkritiek!”
Vervolgens verplaats je je aandacht naar iets anders.
Je hoeft niet in te gaan op die gedachten. Je hoeft ze niet serieus te nemen en je hoeft ze niet te voeden met meer aandacht. Probeer het maar eens – het werkt verrassend goed.
Lees ook: 80 pijnlijk herkenbare negatieve gedachten over onszelf (+ 3 tips)
3. Vervang zelfkritiek door iets beters
Als je gewend bent om te leven met zelfkritiek voelt het vaak nep om bewust positieve gedachten te introduceren. Die zelfkritiek voelt waar en realistisch. Positieve gedachten voelen ‘geforceerd’ en onwaar.
Dat klinkt allemaal logisch, totdat je je realiseert dat die giftige zelfkritiek vrijwel altijd complete onzin is. Die zelfkritiek heeft geen wortels in de realiteit, maar in allerlei angsten die je met je meedraagt.
Dat betekent niet alleen dat je dit soort zelfkritiek rustig kunt negeren. Het betekent ook dat je prima nieuwe gedachten kunt introduceren die een stuk positiever zijn.
- ”Dit gaat je toch niet lukken.”
- ”Ik ga dit voor elkaar krijgen!”
Welke van deze gedachten helpt je vooruit richting je doelen? Precies – de tweede.
Als je worstelt met zelfkritiek kan het onwijs helpen om bewust positieve self-talk te introduceren in je dag. Zélfs als het lijkt alsof die gedachten niet waar zijn.
- ”Dit wordt een mooie dag.”
- ”Ik voel me sterk en energiek.”
- ”Ik ga er iets moois van maken!”
- ”Ik weet dat ik dit kan. En als ik obstakels tegenkom dan vind ik gewoon en oplossing.”
- ”Ik ben mooi zoals ik ben, en elke dag word ik iets wijzer en kom ik iets dichter bij mijn doelen.”
- ”Ik hoef niet perfect te zijn om liefde, aandacht en respect te verdienen.”
In het Broednest vind o.a. je een handig script dat je elke dag voor jezelf kunt oplezen. Zo kun je stap voor stap meer positieve gedachten ‘installeren’, waardoor zelfkritiek steeds minder ruimte krijgt.
4. Verwácht zelfkritiek
Groeien en veranderen is spannend. Jezelf laten zien, je werk de wereld in gooien, nieuwe dingen doen, jezelf kwetsbaar opstellen – het zorgt bijna altijd voor weerstand.
Je ego wil dat je veilig bent – en zolang je in je comfort-zone blijft voelt het zich veilig. Zelfkritiek is één van de gereedschappen die je ego gebruikt om je binnen je comfort-zone te houden.
De meeste artiesten, sprekers, acteurs en politici zien de zelfkritiek al van mijlenver aankomen. Ik weet dat ik een storm van zelfkritiek kan verwachten wanneer ik mezelf naar buiten duw. Of het nou een lezing, een televisie optreden, een interview of een video-opname is.
Weet je wat het leuke is? Het is geen enkel probleem. Zelfkritiek hoeft geen belemmering te zijn als je het niet zo ziet.
Het is hooguit een irritante vorm van weerstand, een beetje als een mug die ’s nachts rondjes rond je oren vliegt.
Hoe vaker je door je zelfkritiek heen beweegt, des te beter je ziet hoe het werkt. Angst en onzekerheid wordt omgezet in zelfkritiek – in een poging om je veilig te houden. Vervolgens duw je er tóch doorheen, waarna de kritiek plaatsmaakt voor groei.
En de volgende keer begint het hele circus opnieuw. Je kunt de klok erop gelijk zetten.
Hoe vaker je dit doorloopt, des te makkelijker het wordt. Dat is de reden dat sommige mensen ogenschijnlijk onmogelijke dingen kunnen doen, zoals spreken voor een miljoenenpubliek of optreden voor tienduizenden mensen.
Je leert zien dat zelfkritiek irrelevant is, en dat je er prima doorheen kunt duwen. Het voelt oncomfortabel, maar het wordt makkelijker als je het vaker doet.
Positiever over jezelf denken
Denk je vaak negatief over jezelf? Vind je jezelf niet goed genoeg of haal je jezelf vaak naar beneden? Deze Bundel helpt.
Met de praktische inzichten, inspiratie, tips, opdrachten en oefeningen leer je op een positieve manier naar jezelf kijken.
Niet alleen ontwikkel je meer zelfvertrouwen en zelfacceptatie. Je ervaart ook minder stress, angst en paniek. Je wordt kalmer en warmer richting anderen en bent in een betere positie om je doelen te bereiken.
Deze cursus ontving een gemiddelde waardering van 9,5 door duizenden deelnemers.
Reacties
Dankjewel Jelle! Weer een duidelijk en herkenbaar onderwerp! Geboren in een gezin waarin je veroordeeld wordt als je niet precies doet of denkt zoals de ouder doet. En dat “gezellig” meeneemt als je oop je `zelf woont (ben je zo gewend). Gelukkig heb ik m’n weggetje hier in gevonden. Als ik zelfkritiek merk, dan is het voor mij “oh daar is tie weer”. Ook ik ervaar zelfkritiek regelmatig! Is niet terug te draaien, maar ik haal er uit wat ik wil verberteren/veranderen. Volgende keer beter is het dan voor mij. En dat is goed (voor mij).