Je bent wat je denkt
Je hebt vast wel eens gehoord van selffulfilling prophecy. Dit is het fenomeen dat je er onbewust voor zorgt dat je gedachten uitkomen.
Als jij denkt ‘ik ben onhandig, ik krijg die kast nooit zelf in elkaar’ dan is de kans groot dat het in elkaar zetten van een kast inderdaad een ingewikkelde klus wordt. Maar denk je ‘ik kan dit’ dan gaat het opeens een stuk makkelijker.
Dit geldt voor heel veel aspecten van je leven, waarbij jij je belemmerende overtuigingen steeds weer bevestigt. Je denkt bijvoorbeeld:
- ‘Ik ben niet sportief’ en dus vermijd je alle sportieve activiteiten.
- ‘Mijn baas heeft een hekel aan me’ en vervolgens zie je alleen de rotklussen die je krijgt.
- ‘Veel geld verdienen is iets voor anderen’. Daarom neem je genoegen met minder.
- ‘Ik ben niet sociaal’ en dus blijf je op een feestje liever in een hoekje zitten.
- ‘Succes is niet voor mij weggelegd’ en dus zie je de kansen niet die op je pad komen.
- ‘De liefde van mijn leven ben ik misgelopen’. Je hebt hierdoor geen oog voor andere mogelijke liefdespartners.
Tijd om de veilige haven te verlaten
Deze belemmerende overtuigingen hebben een grote invloed op je leven. Dit beschadigt je zelfvertrouwen en zorgt ervoor dat je jouw dromen niet durft na te jagen.
In plaats daarvan blijf je liever in je comfortzone. Dit lijkt voor even wel fijn en veilig, maar op den duur brengt die comfortzone je niet verder. Je leven staat stil en je beperkt jezelf. Met andere woorden: jouw belemmerende overtuigingen zijn als een anker die het schip in de haven houden.
Terwijl een schip gemaakt is om te varen. Niet om stil te liggen. Tijd dus om het anker op te halen en koers te zetten naar nieuwe avonturen.
Onderzoek je eigen belemmerende overtuigingen
Begin met het onderzoeken van je eigen overtuigingen. Dit is niet altijd even makkelijk. Soms zit een overtuiging zo diep verstopt dat je niet eens doorhebt dat je deze overtuiging hebt – en dat het je belemmert in je dagelijks leven.
Deze vastgeroeste overtuigingen gaan over hoe jij jezelf en de wereld om je heen ziet. Bijvoorbeeld: ‘Ik ben slim, aardig en creatief. Het leven is een speeltuin en anderen hebben het beste met me voor.’
Of juist: ‘Ik ben middelmatig, saai en nergens echt goed in. Het leven is een gedoe en anderen zijn niet te vertrouwen.’ In dit laatste geval kan het leven inderdaad oneerlijk, zwaar en moeilijk voelen.
Voor de meeste mensen is het gelukkig niet zo zwart-wit als in deze twee voorbeelden. Vaak heb je zowel positieve als negatieve overtuigingen. Probeer deze eens voor jezelf op papier te zetten.
Wat vind je positief aan jezelf en wat niet? Wat kan je goed en waar ben je slechter in? Hoe zie jij de wereld en de mensen om je heen?
Neem vervolgens even afstand en bedenk dat wat je net hebt opgeschreven geen vaststaande feiten zijn, maar puur jouw mening over jezelf en je leven op dit moment. En het fijne van meningen is dat je ze kunt veranderen.
Waar komen je overtuigingen vandaan?
Vaak ontstaan belemmerende overtuigingen door bepaalde gebeurtenissen en opmerkingen in je leven. Misschien werd je op school altijd als laatste gekozen bij gym en ben je er daarom nu van overtuigd dat sporten niks voor jou is.
Of je ouders zeiden ‘als je voor een dubbeltje geboren bent, dan word je nooit een kwartje’. Hierdoor heb je je erbij neergelegd dat een rijk en succesvol leven niet voor jou is bestemd.
Zodra je snapt hoe jouw overtuigingen zijn ontstaan, is het makkelijker om ze te veranderen. Selffulfilling prophecy werkt namelijk ook andersom. Met andere woorden: als jij net als Pippi Langkous denkt ‘ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan’, dan lukt er opeens veel meer.
Doorbreek oude patronen
Het is een kwestie van oude patronen doorbreken. Fantaseer eens over een toekomstige versie van jezelf zonder belemmerende overtuigingen. Waar ben je? Wat doe je? Met wie ben je? Ben je gelukkig?
Vraag jezelf vervolgens af: ‘welke stap wil ik nu zetten om daar te komen?’ Voel je je oude overtuigingen en emoties weer opborrelen? Vervang deze dan eens door nieuwe gedachten.
Laten we het voorbeeld van het sporten er nog eens bij pakken. Stel dat je wilt toewerken naar een fitte versie van jezelf, maar je bent ervan overtuigd dat je niet sportief bent.
Vervang deze belemmerende gedachte dan eens door: ‘Ik hoef niet goed te zijn in elke sport. Ik moet alleen een manier van bewegen vinden die ik leuk vind. Ook ik kan fit en sportief zijn.’
De truc is vervolgens om alert te blijven op je eigen gedachten en niet terug te vallen in je oude overtuigingen. Als je dus een keer je enkel verzwikt, denk dan niet meteen ‘zie je nou wel, ik had nooit moeten gaan sporten’.
Bedenk liever wat jouw toekomstige, fitte versie van jezelf nu zou doen. In plaats van de handdoek in de ring gooien, kun je bijvoorbeeld advies vragen aan een fysiotherapeut.
Kortom, laat jouw toekomstige zelf zonder belemmerende overtuigingen je de weg wijzen naar een beter leven. En ga er bij elke tegenslag vanuit dat er een oplossing is die je alleen nog moet vinden. Of om met Cruijff te spreken: ‘je gaat het pas zien als je het doorhebt.’