Ik praat alleen over hamsters Maak jij deze 7 fouten in alledaagse gesprekken?

Jelle Hermus

Oprichter van soChicken en het Broednest. Jelle maakt een leuker leven graag zo simpel mogelijk. Hij is gepassioneerd over vooruitgang, duurzaamheid, reizen, technologie en broccoli.

“I know my life is full of awkward pauses,
and I think it’s hilarious.”
Josh Hutcherson

Koetjes, geiten en ongemakkelijke stiltes

Awkward. Ik hou van dat woord. Maar ik hou niet altijd van de momenten waarop het woord van toepassing is. Hoewel – ik kan er de lol steeds meer van inzien.

Gesprekken die totaal niet lopen. Het overkwam me vroeger constant. Niet omdat ik zo weinig te vertellen heb (ik kan eindeloos kletsen als je me de kans geeft), maar omdat ik simpelweg niet wist waar ik het over moest hebben.

Ergens begreep ik ook het nut small talk niet zo. Ik vond het nuttiger om over echte onderwerpen te praten, niet over koetjes en kalfjes. Gelukkig besefte ik later dat je een gesprek nu eenmaal niet opent met: ”En vertel me eens over je grootste angsten.”

Dus ja. Koetjes en kalfjes zijn nu ook mijn ding. Soms vrij letterlijk – hoewel geiten tegenwoordig populairder lijken dan kalfjes. Soms minder letterlijk (op een bepaald moment ben je wel uitgepraat over koeien).

Ik ben nog geen sociale superster, maar ik kom vooruit. En hieronder deel ik zeven veelgemaakte fouten die ik zelf stuk voor stuk maakte. En soms nog weleens maak, eerlijk gezegd.

En ik heb niet eens een hamster.

1. Vastlopen op onderwerpen

Het is de grootste angst van de startende conversationalist: het stilvallen van de conversatie. Je weet niet meer waar je het over moet hebben. En omdat de oorverdovende stilte zo ongemakkelijk aanvoelt bouwt de druk op.

Je wilt nu een onderwerp hebben, maar door de stress blijft je hoofd leeg.

Wat een ellende – je wilt door de grond zakken. Als het mij overkwam wilde ik het liefst gewoon op een soort knop drukken om de conversatie ongedaan te maken. Onzichtbaar worden, verdwijnen. Want het is al awkward genoeg dat het steeds stil valt, maar het is nog ongemakkelijker om zo’n gesprek te beëindigen.

Nou goed. Gelukkig kun je hier iets aan doen, dit zijn een aantal effectieve tips.

• Je legt de drempel te hoog. Als je een paar drankjes op hebt wordt het vaak makkelijk om met mensen te praten. Ineens weet je dan wél wat je moet zeggen. Dat komt niet omdat je ineens een sociaal genie bent geworden. Het komt omdat je de drempel lager legt over wat je ‘gepast’ vindt om te zeggen. Als je vaker gewoon zegt wat er in je opkomt dan heb je genoeg gesprekstof. Je denkt ”Wat ziet ze er lekker stralend uit vandaag”, maar je zegt het niet omdat je dat ongemakkelijk vindt. En dus probeer je iets anders te bedenken, maar dat lukt niet. Gooi die drempel van wat je kunt zeggen omlaag, dan zit je nooit meer zonder onderwerp.
• Deel een anekdote uit je leven. Zelfs als het een beetje uit het niets komt. Deel gewoon iets leuks wat je hebt meegemaakt, waar je mee bezig bent, of wat je is opgevallen. Zo’n verhaal geeft het gesprek nieuwe haakjes waar de ander op kan inhaken ”Ja! Dat viel mij ook al op! Zelf heb ik…”.
• Wees eerlijk. Kwetsbaarheid helpt je snel uit je benarde situatie. ”Awkward silence! Ja grappig is dat, ik weet gewoon even niet waar ik het over moet hebben. Ik vind dat soms best lastig. Heb je dat ook weleens?” Weg probleem.

Je hoeft nooit zonder gesprekstof te zitten. En als het je wel gebeurt, hoeft het niet het einde van de wereld te zijn. Je kunt het benoemen en er samen om lachen. Zo haal je de spanning uit de lucht, en kun je verder praten met een dieper gevoel van connectie.

2. Een politie verhoor uitvoeren

Toen ik mezelf begon te verdiepen in sociale vaardigheden ontdekte ik de kunst van vragen stellen. Het idee is simpel: mensen praten graag over zichzelf. Als je vragen stelt en actief luistert dan hoef jij niet te praten, vinden mensen je leuk en heb je goede gesprekken.

Ja… nee.

Ja, vragen stellen en actief luisteren zijn essentieel voor een goede conversatie. Maar er moet een balans zijn. Anders gaat het aanvoelen als een ondervraging, als een interview.

Dus zelfs als mensen niets aan jou vragen, is het belangrijk om je eigen anekdotes in het gesprek te verwerken.

• Jij: ”Ken je veel mensen hier?”
• Zij: ”Nee, eigenlijk niet. Ik ben hier voor het eerst. Ik ben uitgenodigd door Pietje.”
• … Stilte, er komt geen vraag terug …
• Jij: ”Ja, Pietje is geweldig. Ik ken hem van de huppeldepupclub. Ik ken die dame daar ook, Pieternellie, leuk mens. Verder ken ik hier ook niemand, ben er ook voor het eerst. Waar ken jij Pietje van?”

Nou goed. Het punt is: als jij niets van jezelf laat zien dan leert de ander je niet kennen. En dan ontstaat er dus ook niets. Dus zelfs als de ander geen interesse in je toont is het belangrijk dat je iets van jezelf bloot geeft.

Zo breng je de conversatie aan het rollen, zal je gesprekspartner zich meer op haar gemak voelen en zal ze mogelijk ook opener worden.

3. Wachten op je beurt

Het is leuk/pijnlijk om naar te kijken, maar verschrikkelijk om onderdeel van uit te maken: twee mensen die niet naar elkaar luisteren en zenuwachtig wachten tot zij weer iets mogen zeggen.

Een conversatie is geen plek om je te laten gelden. Het is een uitwisseling tussen twee mensen. Je hoeft niet opgefokt jouw input door te drukken. Hoe sterker jij die druk opbouwt, des te sterker de ander terug zal gaan duwen.

Laat de ander uitpraten. Sta niet meteen klaar met je volgende zin, maar luister oprecht en pauzeer even voordat je gaat praten. Als je merkt dat de ander opgefokt is, praat dan juist rustig om het tempo naar beneden te brengen.

Laat duidelijk blijken dat je gesprekspartner niets van je te vrezen heeft. Dat hij rustig met je kan praten zonder dat je hem constant in de rede valt, zijn zinnen afmaakt of overal je mening over klaar hebt.

4. Over een ongepast, negatief of raar onderwerp praten

De meeste mensen willen op een feestje niet praten over klimaatverandering, politiek en wat er allemaal mis is met de wereld.

Het is niet een kwestie van problemen ontkennen. Het is een kwestie van het juiste moment kiezen voor de diepere, meer geladen gesprekken.

Zeker in het begin van een conversatie wil je de boel luchtig en positief houden. En als het gesprek gaandeweg dieper gaat, blijft het belangrijk om het positief te houden.

Blijf een duidelijk onderscheid maken tussen feiten en jouw mening. Klimaatverandering is een feit. Wat jij ervan vindt is jouw mening. Begin meningen altijd met ”Ik vind” of ”Ik heb het gevoel dat”. Om de communicatie schoon, open en positief te houden.

Pik de signalen van je gesprekspartners op. Niet iedereen zit te wachten op een inhoudelijke discussie. Houd je dit gesprek in stand omdat jij het wilt? Of omdat jullie er beiden plezier aan beleven?

5. Onduidelijk of awkward communiceren

Doe je best om je te verplaatsen in je gesprekspartner. Alleen dan kun je duidelijk en prettig communiceren.

Bijvoorbeeld: soms tref ik mensen die veel weten over een onderwerp waar ik ook veel van weet. In plaats van eerst te peilen bij mij hoe ver ik ben in de materie, krijg ik allemaal dingen te horen die ik al weet.

En dat triggert mijn ego. Dan denk ik dingen als ”Ja hallo, dat weet ik al lang. Denkt hij dat ik achterlijk ben ofzo? Vindt hij zichzelf slimmer?” En ondertussen voelt het ongepast om continu te zeggen dat ik het allemaal al weet.

Nu ben ik niet trots op zo’n reactie – ik heb liever dat mijn ego zich gedeisd houdt. Maar het kan zijn dat jij en ik dit soort reacties ook bij anderen oproepen.

Een ander voorbeeld is het weglaten van benodigde context. Je vertelt een verhaal terwijl de ander niet helemaal begrijpt hoe het in elkaar steekt. Er is meer informatie nodig. Je vergeet bijvoorbeeld te vertellen waar of wanneer het plaatsvond, waardoor je verhaal verwarrend wordt.

Sommige mensen vragen om opheldering. Maar andere mensen twijfelen juist aan zichzelf. Die ontvangen je boodschap niet echt, en zijn te onzeker om verder te vragen omdat ze zichzelf dom of minderwaardig voelen.

En het is niet leuk als jij mensen dom en minderwaardig doet voelen. Als iemand mij dat gevoel geeft dan haal ik liever nog een drankje dan dat ik een gesprekje aanknoop. We praten liever met mensen die ons een fijn gevoel geven.

Het is daarom belangrijk dat je je verplaatst in de ander.

• Gebruik een beetje empathie om uit te zoeken of jij dit verhaal zou begrijpen in zijn of haar schoenen.
• Peil tussendoor of ze begrijpen wat je vertelt.
• Check de lichaamstaal op tekenen van verwarring.
• Praat duidelijk. Mompel niet en gebruik geen rare vaktermen om jezelf interessant te maken.

6. Je gelijk willen halen

Who cares wat jij vindt. We hebben allemaal meningen, we hebben allemaal weleens ongelijk. En fijn als uiteindelijk blijkt dat je gelijk hebt. Ondertussen vinden mensen je ook minder aardig.

En het is verleidelijk om je gelijk te halen. Ik heb daar vaak mee geworsteld. Vooral als mensen dingen verkondigen waarvan ik weet dat ze onzin zijn. Dan gaat het kriebelen. Ik hou er namelijk niet van als mensen dingen geloven die simpelweg aantoonbaar niet kloppen.

Maar goed. Dat is een oneindig gevecht. Eentje waarin je nooit kunt winnen, en alles kunt verliezen. Als jij je telefoon uit je zak trekt om aan te tonen dat de ander ongelijk heeft, dan maak je jezelf minder geliefd.

Gelijk hebben en gezelligheid beginnen allebei met een -g. Maar ze zijn niet altijd goed te combineren.

7. Alleen over hamsters praten

Ja, mensen die alleen over hamsters praten. Ze beginnen de avond met hamsters, ze eindigen de avond met hamsters. En de rest van het gezelschap denkt:

”Fijn voor d’r dat ze zo gepassioneerd is – ook fijn als ze weer opgerot is.”

Oké – ik hoop dat dit niet echt gebeurt. En ik hoop ook niet dat mensen echt zo gemeen zijn. Maar toch – het gebeurt, en het kan jou ook gebeuren.

Elke conversatie is als een verhaal – het heeft een natuurlijk verloop. Een begin, een midden en een eind.

Als je je sociale voelsprieten gebruikt, dan weet je wanneer het tijd is om het ene onderwerp te laten varen en een nieuw onderwerp te introduceren. Als het je niet lukt om een stervende conversatie in een nieuwe richting te sturen, dan eindigt het niet fijn.

Dan eindigt het awkward.

Dus praat gerust over je hamster. En merk op dat vijf minuten voldoende is.

Dat geldt natuurlijk ook over alle andere onderwerpen. Fijn dat je gepassioneerd bent over je werk, je nieuwe hobby, je nieuwe vriendje, je kinderen en de problemen van je familieleden. Maar weet wanneer het klaar is.

Want dat is het op een bepaald moment. Of je nu wilt of niet. Blijf je gesprekspartners checken op signalen van verveling en irritatie. En toon interesse in de ander.

Als je mensen wakker moet maken – of nooit meer ergens wordt uitgenodigd – weet je dat je te ver bent gegaan.

Gelukkig kun je dan wel eindeloos knuffelen met je hamster.

Verbeter je sociale vaardigheden

Met wat kleine aanpassingen zul je zien dat je dagelijkse gesprekken leuker en rijker worden. Je beleeft er meer plezier aan en haalt er meer voldoening uit.

Vind je het moeilijk om met mensen te praten? Meld je dan aan voor onze eCursus voor meer zelfvertrouwen. Gebruik ons praktische stappenplan om meer eigenwaarde op te bouwen en makkelijker te verbinden met mensen.

Hoe zit jij in je vel? Doe de gelukstest!

Ontdek hoe goed jij in je vel zit. Deze gratis test vertelt je in 2 minuten hoe gelukkig jij bent en welke stappen je kunt zetten om je leven leuker te maken.

Start de test