Perfectionisme kan je leven behoorlijk lastig maken
Ja, we vinden het allemaal fijn als we dingen perfect kunnen doen. Maar de meeste mensen leggen zich erbij neer dat perfectie slechts een illusie is, en dat het nastreven van perfectie meestal meer kost dan het je oplevert.
Heb jij last van je perfectionisme? Dan ben je niet alleen. Deze veeleisende maatschappij creëert mensen die bang zijn om fouten te maken, bang om afgewezen te worden en de controle te verliezen.
Perfectionisme komt voort uit angst, en het kan je hele leven beheersen. Het is een eigenschap die je veel kan opleveren, maar dan moet je het wel eerst terug in de doos stoppen zodat je het alleen tevoorschijn kunt halen als je het nodig hebt. Daar hebben wij tips voor!
1. Joehoe! Perfectie bestaat niet!
Mag ik je even door elkaar schudden? Perfectie bestaat niet. Het is geen onderdeel van jouw ervaring op deze aarde, en op het niveau waarop de gemiddelde perfectionist perfectie nastreeft, is het zelfs geen onderdeel van dit universum.
Perfectie is een illusie. Niets kan perfect zijn, er is op alles wel iets aan te merken. En in je streven naar dat doel dat niet bestaat, verspeel je veel tijd, energie, grondstoffen en ja… vriendschappen.
Oké goed, perfectie bestaat wel. Maar niet op een manier waar je iets mee kunt, meer op een zweverig niveau. Perfectie kan maar op één manier bestaan, en die vorm van perfectie bevat alles. Dus niet alleen die dingen die jij als ‘perfect’ bestempelt, maar ook al je fouten, je tegenslagen, je problemen. Als je het op dit niveau bekijkt is alles perfect zoals het is. Ieder moment is goed, alles is zoals het moet zijn.
Maar deze vorm van perfectie kunt je niet nastreven, want die is er gewoon altijd. Dus is de praktische toepassing heel simpel: perfectie bestaat niet, dus stop met je obsessie! Zo.
2. Jij bent niet je werk
Er zijn dingen die jij bent, en er zijn dingen die jij doet. Als jij een fout maakt, dan is dat iets dat jij doet, niet iets dat jij bent.
Dat is een belangrijk onderscheid. Want als jij een fout maakt betekent dat niets meer dan dat jij een fout hebt gemaakt. Het betekent niet dat jij een loser bent. Wat je doet is namelijk niet wie of wat je bent.
Als je poept beschouw je jezelf toch ook niet als een uitwerpsel? Wie jij bent verandert niet, wat je doet verandert wel. Wees dus niet bang dat jij verandert in een loser als je iets imperfects creëert. Dat is niet zo.
3. Denk niet alles of niets
Perfectionisten hebben vaak de neiging om te werken volgens het ‘alles of niets’ principe. Je begint aan een project, en door je perfectionistische visie wordt dit project direct een enorme klus.
Iemand zegt bruiloft, en jij komt met een enorme lijst van punten die geregeld moeten worden om de perfecte bruiloft neer te zetten. Vervolgens raak je zo overweldigd door het monster dat je hebt gecreëerd, dat je het bijltje erbij neer gooit.
“Als ik het niet perfect kan doen, dan doe ik het liever niet.” Tja, als iedereen zo zou denken dan zou er niet zoveel meer gebeuren op deze planeet. Als ik zo zou denken dan zou je nu in ieder geval deze tips niet kunnen lezen!
4. Fouten bestaan niet
Fout is gewoon een vies woord voor ‘ongewenst resultaat’. Een fout is een resultaat dat voortkomt uit bepaalde oorzaken. Jij hebt iets gedaan, en daardoor krijg je een resultaat. Je had liever een ander resultaat gehad, maar dit is het resultaat dat je op dit moment krijgt. Als je iets anders had gewild, dan had je blijkbaar iets anders moeten doen.
Als het resultaat ongewenst is, heb je twee keuzes. Je kunt het bestempelen als een fout, jezelf bestempelen als een kneus, en jezelf verschrikkelijk voelen. Je kunt ook bekijken waardoor het ongewenste resultaat is veroorzaakt, hiervan leren en het nog eens proberen op een andere manier.
Een fout is gewoon een gebeurtenis. Falen bestaat niet. Wie weet behoedt die kleine fout je voor veel grotere fouten later. Misschien bevat de ervaring een schat aan waardevolle informatie waardoor je groeit.
Wees niet bang voor fouten. Je hoeft ze niet bewust op te roepen, maar je hoeft er ook zeker niet voor weg te lopen. Fouten zijn leerzaam, en als je een beetje je best doet kunt je er zelfs om lachen.
5. Geef een nieuwe betekenis aan perfect
Perfectionisten geven een absolute betekenis aan perfect. “Die taart moet helemaal perfect zijn, als de bodem iets te hard is gooi ik hem gewoon weg en bak ik hem opnieuw, het maakt me niet uit hoeveel tijd, geld en energie het kost.”
De absolute betekenis van perfect maakt je leven ingewikkeld. Daarom daag ik je uit om jezelf te laten wennen aan de relatieve vorm van perfect. Relatieve perfectie maakt het onderwerp gewoon breder. Je kiest ervoor om andere factoren mee te wegen dan alleen het eindproduct.
Relatieve perfectie wordt ook wel optimalisme genoemd. Je bereikt relatieve perfectie als de resultaten optimaal zijn, gezien de beperkte hoeveelheid tijd, energie, geld, hulpmiddelen, mensen en ruimte.
Het scherm waar je nu naar kijkt is een vorm van relatieve perfectie. Het absoluut perfecte scherm ziet er namelijk heel anders uit (zie sci-fi films voor inspiratie). Je leeft in een wereld van beperkingen, en je bent simpelweg op zoek naar het optimale resultaat gezien alle beperkingen die je hebt.
Meer tips tegen dat hinderlijke perfectionisme
Zo, dat waren ze. En om je een beetje op stang te jagen kan ik je vertellen dat dit zeker weten niet de beste tips zijn die je kunt vinden op internet. Maar dan is aan jou de vraag: ga je nu de rest van de middag verder Googlen naar de perfecte tips tegen perfectionisme, of neem je deze tips als uitgangspunt omdat ze goed genoeg zijn om een eerste verandering te maken?
Als je echt meer tips wilt hebben, dan blijkt al snel dat je niet de enige bent met perfectionisme. De boekenplanken puilen uit van boeken die je verder kunnen helpen, zie hieronder vier bestsellers over perfectionisme.
Je perfectionisme stap voor stap loslaten
Het leven loopt een stuk lekkerder zonder perfectionisme. In mijn praktische Bundel vind je nog veel meer handvatten, tips, inspiratie, opdrachten en oefeningen om je perfectionisme los te laten.
Ontdek hoe je succesvoller wordt dan ooit en hoe je je zelfsabotage stap voor stap loslaat.
Omzeil je perfectionisme, overwin je angsten, vergroot je zelfacceptatie en bereik je doelen sneller en met minder moeite.
Deze cursus ontving een gemiddelde waardering van 9,4 door duizenden deelnemers.
Reacties
Like!
Haha dat laatste stuk onder “meer tips”! Ik lig in een deuk, ik wilde namelijk net gaan googlen naar meer informatie maar je hebt gelijk, juist DAT is een vorm van perfectionisme, er is nooit een perfect antwoord. Zo, ik ga nu dus wat anders doen en geen energie meer verspillen aan het perfecte antwoord zoeken maar genieten. Bedankt Jelle!
Goed artikel, Jelle… bedankt! Voor mij is deze wel echt een eye-opener:
“Relatieve perfectie wordt ook wel optimalisme genoemd. Je bereikt relatieve perfectie als de resultaten optimaal zijn, gezien de beperkte hoeveelheid tijd, energie, geld, hulpmiddelen, mensen en ruimte.”
Je neemt een zo goed mogelijke beslissing gebaseerd op de situatie zoals die op dat moment is… meer kan je niet doen.
Klopt allemaal. Maar als je dit met je verstand allemaal weet maar je gevoel doet niet mee? Hoe krijg je dit in je hele ‘systeem’ doorgevoerd?
Ik herken mij hier precies in, gelukkig was dat een aantal jaren geleden. In die tijd is het in mijn hoofd een heel stuk rustiger geworden! Heerlijk
Wat een ontzettend fijn artikel om te lezen voor een perfectionist als ik! Erg helpend. En bij het laatste stukje over “het zoeken naar de beste tips tegen perfectionisme” voelde ik me zelfs wat betrapt, haha! Dit is precies wat ik wilde doen en het geeft dus een perfecte (haha) weergave van hoe een perfectionist denkt. Bedankt!