Doorbreek de negatieve spiraal
Herken je dit: Je krijgt een belangrijke vraag of opdracht op je werk, op school of tijdens een training. En voordat je ook maar iets hebt uitgevoerd, bedenk je wat er allemaal fout kan gaan.
Als je vervolgens door de zenuwen daadwerkelijk een foutje maakt, dan lig je dáár weer wakker van. Hierdoor kom je in een negatieve spiraal terecht.
De enige manier om die spiraal te doorbreken is door anders te gaan denken. Proberen om altijd perfect en foutloos te zijn, is namelijk hartstikke vermoeiend. En ook nog eens onmogelijk.
Zodra je beseft dat een fout maken niet het einde van de wereld is, kun je soepeler door het leven gaan en jezelf stap voor stap verbeteren.
Fouten maken is nuttig
Mijn opa en oma hadden vroeger een tegeltje aan de muur hangen met de spreuk ‘wie geen fouten maakt, maakt meestal niets’. Zo’n tegeltjeswijsheid is natuurlijk hartstikke cliché, maar het klopt wel.
Als jij je dromen wilt waarmaken dan moet je fouten durven maken. Je kon immers ook niet meteen lopen, fietsen, praten of rekenen. Dat heb je allemaal met vallen en opstaan moeten leren.
Toch kun je als volwassene de indruk krijgen dat je overal meteen goed in moet zijn. We zijn soms zo kritisch op onszelf en op elkaar, dat er bijna geen ruimte is om dingen uit te proberen – en te leren van fouten.
Dat is jammer, want fouten zijn niets meer dan een ongewenst resultaat van je inspanningen. Ze vertellen je dat je het de volgende anders moet aanpakken om een beter resultaat te krijgen.
Zorg voor een groei-mindset
Als je merkt dat je vastzit in de gedachte dat je jezelf moet bewijzen en dat er geen ruimte is om fouten te maken – dan heb je een vaste mindset. Dit kan te maken hebben met je eigen perfectionisme, met de druk van anderen om goed te presteren of met een combinatie van die twee.
Het tegenovergestelde van een vaste mindset is een groei-mindset. Iemand met een groei-mindset heeft als doel steeds beter te worden. In plaats van alles meteen perfect te willen doen.
De kans op succes is hierdoor veel groter. Wist je bijvoorbeeld dat de grootste uitvinders en kunstenaars een groei-mindset hadden? En dat geldt ook voor de meest succesvolle bedrijven.
Misschien denk je nu dat dit niet mogelijk is in jouw werk of leven. Dan is het goed om te weten dat zelfs in beroepen waarbij een foutje letterlijk levensbedreigend kan zijn, een groei-mindset juist zorgt voor betere resultaten.
Zo maken artsen minder medische fouten als ze werken in een ziekenhuis waar ze vergissingen met elkaar delen. Niet om iemand te beschuldigen, maar om ervoor te zorgen dat iedereen ervan kan leren.
Analyseer het stemmetje in je hoofd
De angst om fouten te maken heeft vaak te maken met het stemmetje in je hoofd dat je vertelt wat er allemaal mis kan gaan. Dit stemmetje bedoelt het goed. Het wil je beschermen.
Daarom is het belangrijk om dit stemmetje te analyseren. Zodat je snapt wat je tegenhoudt en waarom je die gedachten hebt.
Stel jezelf eens de volgende vragen:
- In welke situaties ben je bang om fouten te maken?
- Wordt deze faalangst veroorzaakt door je eigen gedachten of door het oordeel van anderen?
- Waar wil de angst jou tegen beschermen?
- Hoe realistisch is dit scenario? Wat gebeurt er als het inderdaad fout gaat?
- Heb je dit al eens meegemaakt? Wat gebeurde er toen en wat heb je ervan geleerd?
- Wat kun je doen om te zorgen dat het goed gaat? Waar heb je controle over?
- In welke situaties voel jij je wel op je gemak en behaal je makkelijk successen?
- Wat kun je daaruit meenemen zodat je ook in andere situaties meer vertrouwen in jezelf hebt?
- Wat zou je tegen een vriend(in) zeggen die bang is om fouten te maken? Kun je dit ook tegen jezelf zeggen?
- Moet alles 100 procent goed gaan? Of is 70 of 80 procent ook prima?
- Hoe zou jij je voelen zonder de angst om fouten te maken? Wat zou je doen? Hoe ziet je leven er dan uit?
Door deze vragen te beantwoorden, begrijp je beter waarom je bang bent om fouten te maken. Probeer vervolgens de niet-helpende gedachten om te zetten in gedachten die je wel helpen. Zodat je uiteindelijk kunt toewerken naar een leven zonder faalangst.
Je bent meer dan je fouten of successen
Bedenk tot slot dat jouw fouten of successen niet bepalen wie je bent. Je bent zoveel meer dan de prestaties die je neerzet. Je bent een geweldig mens met unieke eigenschappen en talenten.
En net als ieder ander doe jij je best en maak je soms fouten. Dat hoort nu eenmaal bij het leven. Stel je eens voor dat je de eerste keer dat je was gevallen nooit was opgestaan. Dan had je een hoop gemist in je leven.
Het gaat er dus niet om dat je krampachtig moet proberen geen fouten te maken. Het gaat erom wat je daarna doet. Durf jij je fouten toe te geven, jezelf te vergeven, ervan te leren en een andere koers te varen?
Dan is de kans groot dat je vanzelf steeds minder fouten gaat maken. Want hoe meer (levens)ervaring je opdoet hoe beter je in staat bent de juiste beslissingen te nemen.
Je perfectionisme stap voor stap loslaten
Het leven loopt een stuk lekkerder zonder perfectionisme. In mijn praktische Bundel vind je nog veel meer handvatten, tips, inspiratie, opdrachten en oefeningen om je perfectionisme los te laten.
Ontdek hoe je succesvoller wordt dan ooit en hoe je je zelfsabotage stap voor stap loslaat.
Omzeil je perfectionisme, overwin je angsten, vergroot je zelfacceptatie en bereik je doelen sneller en met minder moeite.
Deze cursus ontving een gemiddelde waardering van 9,4 door duizenden deelnemers.
