Tijd is ook maar een bedenksel
Ja, dat klinkt raar, maar het is waar. We doen met z’n allen net alsof tijd in beton gegoten is, maar tijd is in werkelijkheid ontzettend relatief.
Hoe relatief kan tijd zijn? Als jij in een ruimteschip naar het midden van het melkwegstelsel zou vliegen, zou de tijd voor jou veel langzamer verlopen dan de tijd hier op Aarde. Als je terug zou komen, dan ben jij een paar jaar ouder (er vanuit gaande dat je een héél snel ruimteschip hebt en niet ontzettend dood gaat door de zwaartekracht), terwijl er hier eeuwen voorbij zijn gegaan. Het is niet zo dat voor jou alles in slow-motion verloopt. Voor jou gaat het leven door, zoals iedere dag. Zo relatief is tijd.
Daarnaast wordt tijd door iedereen anders ervaren. Soms lijkt de tijd te vliegen, soms kruipt hij voorbij. Plus dat onze tijdsbeleving in onze herinneringen vaak verandert. Verder is tijd voor iedere soort anders. Een fruitvlieg ervaart tijd heel anders dan een walvis. En een hond ervaart de dag die je met hem doorbrengt anders dan jij hem ervaart. Wij ervaren het als een chronologische tijdlijn, maar waarschijnlijk is tijd in werkelijkheid veel complexer dan dat.
Kortom: je horloge zegt minder dan je misschien dacht. Onze klok is in werkelijkheid een weergave van metingen in ons zonnestelsel. Door hecht samen te leven met je klok raak je opgejaagd en lijken je dagen voorbij te vliegen. Dat kan anders!
Zo laat je de tijd los
De klok is een geweldige uitvinding. Vooral als je er bijvoorbeeld zeker van wilt zijn dat jij en het vliegtuig dat je wilt pakken tegelijkertijd op de afgesproken plaats verschijnen. Klokken zorgen ervoor dat onze samenleving synchroon loopt, wat ontzettend veel voordelen biedt.
We hebben echter ook de neiging om de klok te gebruiken voor hele andere doeleinden. We laten bijvoorbeeld de klok bepalen wanneer we eten, wanneer we naar bed gaan of hoe lang we met vrienden op stap gaan. De klok zorgt ervoor dat we onze intuïtie inruilen voor iets meetbaars. En dat heeft soms als resultaat dat we ons opgejaagd voelen.
Als ik zie dat het 22:30 is, dan denk ik “de avond is bijna voorbij, ik ga zo naar bed”. Misschien dat ik pas rond 23:30 naar bed ga, maar ik heb al een uur lang het gevoel dat ‘de avond voorbij’ is, terwijl ik niet eens moe ben. Op die manier lijkt de avond heel snel voorbij te gaan. Als ik de avond gewoon van moment tot moment beleef, duurt hij voor mijn gevoel veel langer.
Door minder te leven met de tijd kun je een stuk van je eigen ritme terug pakken:
- Draag geen horloge. Je hoeft niet constant te weten hoe laat het is. Of: schakel het klokje in je horloge uit (mocht je een hippe smartwatch hebben).
- Hang geen klokken in je woonkamer of haal de batterijen eruit (dan leer je het klokkijken snel genoeg af).
- Check niet constant de tijd op je smartphone.
- Schakel het klokje op je pc uit. Want we weten allemaal dat je die minstens drie keer per vijf minuten checkt als je aan het werk bent.
- Let op die kleine klokjes waar je altijd op kijkt zonder dat je het door hebt. De oven, de magnetron, de wekkerradio, het klokje in de auto. Schakel ze uit of dek/plak ze af. Beetje extreem, maar afkicken vraagt soms om plakband.
- Heb je een afspraak, of wil je weten wanneer het tijd is om in actie te komen? Stel dan een reminder in op je smartphone. Zodra hij begint te trillen weet je dat het tijd is om iets te doen.
- Observeer hoe geïrriteerd je je voelt. En vraag je af waarom je zo graag wilt weten hoe laat het is. Voegt het iets toe aan je ervaring op dit moment?
- Merk hoe je langzaam leert leven met minder klokken om je heen, en ontdek hoe rustig je ervan wordt.
Het leven is een rivier van bewustzijn. Het is geen verzameling uren en minuten die zachtjes wegtikken. Door je minder bezig te houden met klokken, voel je de tijd minder. De aandacht komt dan te liggen op het hier en nu.
Zo leef je meer in je eigen ritme
Oké. Hoe laat is het? Precies, je hebt geen idee. Mooi. Tijd om terug te komen bij je natuurlijke ritme:
- Eet als je honger hebt, niet omdat het 12:30 is of 18:30. Je lichaam is geen voorspelbare machine. Soms heb je eerder honger, soms later. Afhankelijk van wat je hebt gegeten, wat je hebt gedaan en hoe je je voelt. Voel de signalen van je lichaam. Heb je veel of weinig honger? Waar vraagt je lichaam om? Waar heb je trek in?
- Eet pas een tussendoortje als je maag leeg is. Hoe je daarachter komt? Leg je hand op je maag, dan voel je het snel genoeg. Leer je lichaam door de dagen heen beter kennen.
- Observeer de buitenlucht. Door vaker naar de stand van de zon te kijken, leer je binnen enkele dagen vast te stellen hoe laat het ongeveer is.
- Ben je moe? Ga slapen. Ben je overdag moe? Doe een dutje als het kan.
- Slaap zo vaak mogelijk zonder wekker. Laat de gordijnen (een beetje) open staan zodat je wordt gewekt door het licht en door het feit dat je helemaal uitgerust bent. Stel eventueel een wekker in als backup.
- Ben je samen met vrienden of familieleden? Laat de tijd los en blijf in het moment. Dat zal de kwaliteit van het samenzijn vergroten. Zet eventueel een timer om te voorkomen dat het nachtwerk wordt.
- Voel je je gehaast? Stop dan bewust eventjes. Hoe sneller jij gaat, des te sneller de tijd lijkt te gaan. Adem bewust in en uit, ontspan je, en ga kalm weer verder met je dag.
- Breng meer tijd door in de natuur, zonder klok op zak te hebben. Ga gewoon eens een middag op stap en laat je telefoon en horloge thuis. Gebruik de wereld om je heen om te bepalen wat je doet.
- Gebruik je eigen zintuigen, je eigen intuïtie, waar je normaal naar een klok zou grijpen. Luister naar je lichaam, observeer je omgeving.
Ervaar hoe het leven bestaat uit een stroom van bewustzijn, en kom tot de conclusie dat de klok niets meer is dan gereedschap. Een meetinstrument. Je bent ook niet constant bezig met checken wat de temperatuur buiten is, of hoe hoog het CPU verbruik van je computer is. Je hoeft ook niet constant te weten hoe laat het is.
Meer vrijheid, meer tijd, minder stress
Sterker nog, door je minder bewust te zijn van de tijd word je vrijer. Je voelt je minder gevangen in onze gejaagde maatschappij, en meer verbonden met de natuur.
Mooi spul. Dus snel, vergeet hoe laat het is. Geen tijd te verliezen!
Reacties
Lieve Jelle,
Hartelijk bedankt voor alle leuke stukjes en nieuwe inzichten. Ik lees elke maandag je blog met heel veel plezier :) dus dankjewel!
Hoi Jelle,
zoveel inspirerende texten en wijsheden steeds maar weer iedere maandag. Je doet het goed joh. Je draagt een hoop bij tot verbetering en verlichting van een mensenleven. Ga zo door! Heel veel vreugde, geluk, liefde,licht, ontspanning en goede gezondheid voor jou en je partner.
Hoi Jelle,
Ik wil je complimenteren met je geweldige site en
praktische artikelen (die je overigens bijzonder goed en simplistisch formuleert). Heel doeltreffend en bevrijdend gewoon om toe te passen in de praktijk.
BEDANKT!!!!!!!! TOP!
Bijzonder interessant stuk! Maar ik lees dit naar mijn idee mooier dan het is (voor mij). Namelijk: als ik eet wanneer ik honger heb dan eet ik pas 4 uur na het opstaan. Als ik slaap totdat ik me uitgerust voel dan slaap ik makkelijk 12 uur (en dan voel ik me de rest van de dag suf). Dit kan allemaal te maken hebben met een lichaam die wat uit balans is, maar, op de (vakantie)dagen die ik niet op de klok kijk dan schakel ik eenvoudig over naar leven in de avond. Dat voelt niet heel natuurlijk.
Alsnog ga ik overigens de klok uit de woonkamer halen. Ik zie daar wel wat in :) Dankjewel voor dit stuk!
Dank je Jelle voor deze mooie tips. Sinds de afgelopen vakantie leef ik zonder horloge en zo veel mogelijk zonder tijd. Het voelt goed, ontspannend. Op het werk ontkom ik er helaas niet aan, maar in mijn priveleven kan ik je tips goed gebruiken om nog meer in het nu te leren leven.
Dankjewel Jelle voor je mooie artikel. Je hebt me weer aan het denken gezet….
Mijn 1e reactie was namelijk; ja maar dat kan toch niet! Ik ben huisarts en “moet” elke 10 minuten een patiënt zien. Dus constant de tijd checken. Doodvermoeiend en daardoor ben ik niet echt in het hier en nu en niet met mijn volle aandacht bij mijn patiënt. De een heeft nu eenmaal meer van je tijd nodig en met de ander ben je zo klaar.
Maar wie zegt dat het zo moet? Precies! Als ik hopelijk binnen niet al te lange tijd mijn eigen praktijk ga starten, ga ik dat dus proberen anders te organiseren.
En voor nu begin ik alvast in m’n vrije tijd. Dankjewel!
Ik check wel heel vaak wat de temperatuur buiten is en wat mijn cpu verbruik is! hahaha
Hoi Jelle,
Ik lees altijd graag je praktische tips en probeer die toe te passen.
Maar in dit stuk ga je voorbij aan het gezinsleven. Ik leef niet alleen, ik heb een partner en vier kinderen. Van die vier kinderen wordt verwacht dat ze op tijd op school zijn (en daar moet ik toch echt voor zorgen, dus ga ik uit bed om voor hen te zorgen, of ik nu uitgerust ben of niet). Daarnaast sporten ze alle vier en wordt er van hen verwacht dat ze 2x per week op tijd op training zijn. Dus moet ik er toch voor zorgen dat ze voor of na die tijd gegeten hebben. Daarnaast kan het ook zijn dat de ene wel trek in eten heeft en de andere niet. Moet ik dan 6 x per dag zorgen dat er eten klaar staat? Of plannen we dit toch in om het nog een beetje overzichtelijk te houden (en mij de kans te geven ook een beetje tijd over te houden).
Dus je stuk is erg leuk, klinkt aannemelijk, maar in een gemiddeld gezin kan dit niet werken.
Deze is lastiger… Lijkt zalig en ik zou er onmiddellijk mee willen starten, maar ik ben zelfstandige en factureer per uur… Als ik mijn intuïtie volg ga ik wss minder uren werken (en het is nu niet dat ik ongelofelijk veel uren klop). Wel leuk idee voor de weekenden en/of vakanties :)
Mooi stuk! Sinds ik op mezelf woon heb ik geen klok, alleen op de oven. Iedereen die op bezoek komt vraagt er na. Ik vind het heerlijk. Ik draag een horloge op mn werk, dat vind ik genoeg. Soms op dagen dat ik veel verschillende afspraken heb,zodat ik niet steeds mn telefoon moet pakken..
Ik zou wel willen maar met een eigen bedrijf en constant afspraken, meetings en deadlines wordt het zonder horloge en smartphone toch heeeeel moeilijk.
Hoi Jelle,
Het lijkt wel alsof je je artikelen hebt gezocht bij mijn antwoorden op je vragen van de enquete.