Wanneer goed doen slecht wordt
Precies. Idealisme is een -isme. En dat betekent dat het met regels, grenzen, oordelen en beperkingen komt. Dat is niet erg – totdat het wel erg wordt.
Als idealist bijt je je vast in een denkbeeld. Een specifieke kijk op de wereld. Je koppelt je identiteit aan een zienswijze. En hierdoor maak je jezelf minder vrij en beperk je je mogelijkheid tot groei.
En ik doe er zelf ook aan mee. Het verschil met vroeger is dat ik me er nu van bewust ben. Ik ben me in ieder geval bewust van de kooien die ik voor mezelf bouw. En soms kies ik er bewust voor om erin te blijven.
Ik heb meer voorbeelden nodig
Oké. Duurzaamheid. Op een bepaald moment enkele jaren geleden drong het tot me door. We vernietigen structureel het ecosysteem waarop onze samenleving gebaseerd is. Dit bestempelde ik als ‘slecht’, en ik werd voorstander van duurzaamheid.
Logisch op zich.
Maar het ging verder. Ik werd dogmatisch. Ik begon te wapperen met een morele vlag. Ik voerde heftige discussies. Wees mensen op hun gedrag – ik begon te evangeliseren.
Nu is er niets mis met het verkondigen van je mening. Zeker niet als het grotendeels gezond verstand is dat spreekt. Maar toch voelde het alsof er iets niet goed ging. En later begon ik in te zien wat dat was.
Ik handelde vanuit angst – niet vanuit liefde. En niet alleen dat: ik voelde me een constante verrader. Omdat ik steeds dingen deed die niet duurzaam waren. Of omdat ik steeds weer ontdekte dat ik dácht dat iets duurzaam was, terwijl het in werkelijkheid destructief was voor het klimaat.
Maar moeten we dan geen zonnepanelen nemen?
Nee. En ja. En dat is dus het punt. Je moet niets. Misschien wil je dingen. Met de kennis van nu zou je kunnen stellen dat je waarschijnlijk zonnepanelen wilt nemen, op basis van de toekomst die je wenst vorm te geven. Maar het moet niet.
Je hoeft geen zonnepanelen te nemen omdat het juist is. Want wat juist is, is nooit echt duidelijk. Je kunt ze nemen omdat je het wilt. Omdat je – gezien je observatie van de werkelijkheid – het een goed idee vindt.
Goed en slecht zijn altijd relatief. En zodra mensen gaan wapperen met de morele vlag is het tijd voor vraagtekens. De vraag is wat mij betreft niet ”is dit goed of fout?”.
De vraag zou moeten zijn: ”wat werkt het best, gezien de doelen die ik wil bereiken en de waarden die ik koester?”
De kooi zonder vlees
Ik eet geen vlees meer sinds ik naar India ben vertrokken in februari 2016. En eenmaal thuis gekomen leverde dat nog verrassend veel discussie op met mensen in mijn omgeving. Want nu ik mezelf neerzet als ‘vegetariër’ heb ik een nieuwe kooi voor mezelf gebouwd.
En ik ben me daar heel bewust van. Doordat ik geen vlees eet maak ik mensen zenuwachtig. Deels omdat het ze confronteert met hun keuzes (mensen gaan zich soms spontaan verontschuldigen voor hun eetpatroon). Maar ook omdat het mij minder flexibel maakt. Ik maak mezelf minder vrij – terwijl ik mezelf de afgelopen jaren juist steeds vrijer heb gemaakt.
Ik weet niet of ik voor altijd volledig vega zal eten. En dat is het punt: ik vind het nu prima in mijn vleesloze kooi. Maar ik besef dat ik in een kooi zit. Ik voel me er goed bij zolang ik me er goed bij voel. En als dat ooit verandert, dan verandert dat.
Omdat ik me bewust ben van deze kooi, zit hij niet op slot. Ik kan ieder moment opstaan en eruit lopen. Ik zie mezelf niet als een vegetariër. Maar ik eet momenteel geen vlees, en dat bevalt me prima.
Je bent niet je overtuigingen
Hoe sterker je in je overtuigen staat, des te minder vrij je wordt. En dat is geen probleem. Ik denk wel dat het interessant is om je ervan bewust te zijn.
Want al die oordelen, die kooien, die stempels van ‘goed’ en ‘slecht’. Ze maken het leven niet vloeiender. Ze maken alles star.
We moeten nu eenmaal nog velden met olie verbranden om voldoende zonnepanelen te kunnen bouwen. Sommige mensen moeten een overdosis snuiven om tot verandering te kunnen komen. Vaak moet er een ernstig ongeluk gebeuren voordat de veiligheid wordt aangescherpt.
‘Slechte dingen’ gebeuren. En soms leiden ze tot ‘goede dingen’.
Is de wereld beter af nu ik geen vlees eet? Wellicht. Misschien dat de enorme vraag naar vlees de ontwikkeling van clean meat juist bespoedigt. En kan ik beter kilo’s vlees eten om sneller meer dierenleed te voorkomen.
Het punt is: doe lekker wat goed voelt voor jou. Leef zoveel mogelijk vanuit liefde – laat angst los. Volg je hart, kom steeds dichter bij jezelf. Zo maak je jouw leven leuker. En zo maak je doorgaans de levens van anderen leuker.
Minder dogma, minder oordelen, minder wijzende vingers.
En kies voor dat wat werkt. Jij bent niet je overtuigingen. Als blijkt dat je dacht dat iets werkte, en het blijkt niet te werken, wees dan bereid om ‘over te stappen’. Maak jezelf niet onvrij met meer afgesloten kooien. Maak jezelf vrijer.
Want liefde is vrijheid. Enzo. :)
Vind richting in je leven
Voel je dat het tijd is om meer richting in je leven te vinden? In deze Bundel zoeken we naar een nieuwe richting. Na afloop heb je een frisse kijk op het probleem en ben je in een betere positie om volgende stappen te zetten.
Ontdek prikkelende oefeningen, opdrachten en een nieuwe kijk op de vraag wat wil ik met mijn leven? We gaan in kleine stappen aan de slag richting meer voldoening en betekenis in je leven.
Deze cursus ontving een gemiddelde waardering van 8,9 door duizenden deelnemers.
Reacties
hoi Jelle,
ik begrijp je heel goed !!!
ik ben in 2008 voor de 3x aan mijn maag geopereerd en wat niemand mij ooit heeft verteld is dat ik niet meer tegen alcohol kan !
ik stopte ooit al es 4j en nu ben ik terug 3mnd gestopt en net wat je zegt ik heb het idee dat ik mij
constant moet verdedigen!!! omdat ik dat vergif niet meer drink !!
ook waarom moet er in elke TVsoap zoveel gedronken worden en als er op TV/radio een keuken een veranda of een kurkvloer verkocht word , waarom moet er champagne gedronken worden ?
zeker bij ouderen 65 + is het nog erger ! ik ben de rare diegene die abnormaal is en onze minister van gezondheid ging bepaalde dingen verbieden maar is nu teruggekrabbelt ja ze
willen die arme mens die onderweg is langs de autosnelweg zijn biertje niet afnemen !!!
ten eerste mag je niet drinken en rijden ! ten tweede verbied dan gewoon de zware bieren en de sterke dranken ! in de tankstations ! het zelfde met de suikertaks ! verbied gewoon dat er suiker in producten zit waar er géén nodig is ! (vb mayonaise!) pure geldklopperij !!
ik ken stevia al sinds 1997 ! manmanman was dat een heisa hier in B het was vergif niet goed voor de mens etc…..maar dat is weer een ander (kafkaiaans verhaal ) uit mijn lelijk hypocriet land ZUCHT!!!
Hoi jelle,
Schitterend artikel van je. Je hebt de juiste liefdevolle woorden gevonden voor een hele belangrijke les. Echt super. In Spiritueel materialisme doorsnijden schreef Chogyam Trungpa hier ook over, maar jij hebt heel kort, krachtig en super helder verwoord.
Groetjes Gonny (en aan B&S)
Hoi Jelle, grappig: sinds ik vegan eet, voel ik me veel vrijer en lichter dan tevoren. Nooit meer schuldgevoelens over lijdende mede-aardebewoners: heerlijk! Ik begrijp wat je bedoelt met kooien maken, maar vaak ervaar ik beperkingen net als een stimulans: doordat ik bv geen eieren meer eet, ga ik automatisch op zoek naar alternatieven, leer ik bij, verruim ik mijn blik.
Bedankt voor al je teksten!
Hoi Jelle,
Ik eet ook geen vlees meer en ik drink ook geen alcohol meer… Ik sta daar achter.
Soms raak ik verstrikt in negatieve gedachten, schuldgevoelens, maar het is of het een of het ander, ik pieker soms… Zijn andere mense beter die wel vlees eten , en gezellig een glaasje wijn drinken. ….mijn man staat achter mij, hij drinkt ook niet of nauwelijks, dat helpt, ook hij eet geen vlees, dat helpt ook, …acceptatie en een normal liefdevol leven komt er voor in de plaats, dat is mijn redding……ik ben blij dat ik mijn man ontmoet heb, andere was mijn enige manier van leven geweest aanpassen wat andere willen, ….net op tijd ( 50 jaar) een gelukkig. en gezond leven kunnen opbouwen!vr.gr van Ingrid
Er is toch wel iets van echte waarheid?
Of is dat als vloeken in de kerk;) ?
Ik ben altijd op zoek naar wat echt waar is. Of iig wat de wetenschap nu denkt wat echt waar is.
De waarheid is soms moeilijk te achterhalen. Dat wil niet zeggen dat er geen waarheid is.
Suiker is toch gewoon slecht voor je.
En niet iedereen kan vlees eten elke dag op de wereld. Daar is geen capaciteit voor.
Het gaat erom wat jij met die waarheid doet. Dat is een keuze.
Groet
Sofie
De waarheid is ook weer voor iedereen anders, en ligt niet vast..
Een voedingskeuze voelt bij mij niet als een kooi, en bij gezellig samenzijn neem ik dan maar genoegen met iets heel eenvoudigs en heb het dan toch net zo gezellig. Ik vind het een teken van gastvrijheid als je de ander zijn eetkeuze respecteert en rekening meehoudt. In ieder geval niet opdringen wat je zelf eet.
Beste Jelle,
Prachtig! Voor mij gelukkig – geen echte nieuws meer. Maar prachtig samen gevat. Mijn Nederlands is helaas niet zo goed om precies/goed neer te zetten hoe ik er over denk – maar ik probeer het.
Vroeger, als ik rond de 18 was, wist ik precies wat goed is en wat fout is en ik wist ook dat ik hier nooit van mening zou veranderen. Voor iemand rond de 20 normal, dat hoort een beetje bij deze leeftijd.
Inmiddels ben ik gelukkig ouder geworden en heb vaak situaties mee gemaakt waar het leven mezelf “voor de grap” naam. Voorbeelden? Vroeger was ik zeker dat ik nooit, echt nooit vooroordelen zou hebben, dat ik nooit mijn baan zou verliezen, dat ik nooit dik zou worden, dat ik nooit tegen vrienden zou liggen, dat recht hebben heel belangrijk is, dat afhaaleten echt niet kan, dat ik nooit wil stoppen met roken, dat ik geen kinderen wil en zo vort – kan hier echt nog lang me doorgaan. Veel dingen die ik van mezelf nooit verwacht had – zijn inmiddels gebeurd of ik kijk helemaal anders naar. Vooral het bewustzijn hiervan heeft me heel veel gegeven – vrijheid en geluk. En ik ben ook heel blij voor mijn vrienden, die nu minder onder mijn wijsvinger moeten lijden ;-)
Het lezen van jouw tekst heeft een dikke glimlach op mijn gezicht gezet. Dank je wel!
Ik lees je heel graag en de meeste artikelen van jou zijn wel dingen waar ik ook nog moet an werken. Hier kon ik even zeggen “CHECK”
Tof artikel! Je legt de vinger op de zere plek. Zo herkenbaar die zelfgebouwde kooien! Jouw heldere woorden komen direct binnen. Dank je wel. Ik voel me een stuk blijer (en vrijer 😊)!
Wat een prachtig geschreven stuk.
Zelf ben ik ook al ca 7 jaar vegetariër en hoewel het soms erg gecompliceerd kan zijn, wil ik er zeker wel mee doorgaan.
Iedereen heeft zijn eigen werkelijkbeid. Met dit stuk heb je dat prachtig beschreven.
Hoi,
Het moraliserend vingertje en speechen heb ik heel mijn jeugd voor mijn neus gehad en moeten aanhoren, wat allemaal wel goed was en wat vooral slecht was. Steeds goed bedoeld en vertrekkend van uit hun waarden en normen. Maar het voelt inderdaad als een kooi aan en je eigen naturelle manier van zijn, wordt onderdrukt. Je wordt als het ware iets opgelegd. Daarom ga ik in groep nooit grote woorden verkondigen en ben ik allergisch voor mensen die steeds andere mensen ongemakkelijk maken met hun uitspraken over dit is goed en dat is niet goed en hoe kun je….enz…Ik bepaal wat goed zit bij mij en niet een ander. Voor mij is het belangrijkste dat je aanvaard wordt zoals je bent en niet steeds omgevormd wordt naar het beeld van een ander.
Wat ontzettend fijn Jelle om zo’n herkenbaar artikel tegen te komen… Sinds een aantal jaren word ik zwaar depressief van mijn zgn idealisme, meer een zeer negatief mensbeeld, waar ik meestal niet met anderen over spreek, maar mezelf veel beperkingen opleg en me constant schuldig voel over vanalles wat ik doe. Het lezen van dit stukje geeft me een beetje meer lucht. Dankjewel