Artikel opslaan

Ja, ook ik maak me zorgen

Ja, ik weet het. soChicken straalt van positiviteit. En ík straal van positiviteit, meestal. Maar ook ik maak me soms zorgen.

Hieronder deel ik mijn drie grootste zorgen. De zaken die me soms wakker houden ’s nachts. De zaken waar ik eindeloos over blijf lezen, leren, praten en filosoferen, in de hoop er meer grip op te krijgen.


Bestel Kom maar op via Bol.com

1. Dierbaren helpen hun leven te verbeteren

De meeste mensen die me echt dierbaar zijn lezen soChicken weinig tot niet. Inclusief mijn ouders en zussen. Logisch, want waarom zou je tips aannemen van een vriend, je zoon of broer(tje)?

De ironie is natuurlijk dat dit precies de mensen zijn met wie ik dolgraag zou delen wat ik allemaal heb geleerd over het leven, en hoe je de kwaliteit ervan stap voor stap kunt verbeteren.

Dit zijn de mensen die ik het liefst zo lang mogelijk bij me houd. Waarvan ik dolgraag wil zien dat het goed met ze gaat. Die ik een gezond, lang en gelukkig leven gun. En het lukt me naar mijn gevoel slechts sporadisch om hier iets wezenlijks aan bij te dragen. En dat frustreert me enorm.

Aan de ene kant is het natuurlijk een typisch geval van accepteren dat iedereen zijn eigen weg bewandelt. En ik moet zeggen dat vooral mijn familie in dat opzicht een enorme mindfulness training voor me is. Ik wil mensen niets opdringen, maar ik wil ze tegelijkertijd laten zien wat werkt, vooral bijvoorbeeld op het gebied van gezondheid.

Want wat moet ik doen als ik zie hoe mensen zich diabetes en diverse andere gezondheidsproblemen aan-eten? Of als ik weet dat mensen risico lopen op dodelijke aandoeningen die (met onomstotelijk wetenschappelijk bewijs) kunnen worden voorkomen met een paar aanpassingen in het eetpatroon?

De reacties die ik meestal krijg zijn dingen als: ”Ja hoor eens Jelle, je mag tegenwoordig helemaal niets meer eten. De een zegt dit, de ander zegt dat. Ik geloof het allemaal wel.” Tja, wat kan ik daar tegenin brengen? Ik draag geen doktersjas.

Ook ik ben een aantal keer van aanpak veranderd de afgelopen jaren. De trend is bij mij altijd richting meer plantaardig, onbewerkt voedsel en minder dierlijke producten geweest. Maar ook ik heb een low-carb periode gekend waar ik inmiddels op ben teruggekomen. Het brengt de mensen om me heen in verwarring, omdat ik ze niet goed kan overbrengen wat ik heb geleerd en waarom ik ervoor kies om te veranderen. Vooral omdat ze het vaak niet willen horen. Omdat de aanpassingen soms te drastisch lijken, waardoor het kind met het badwater wordt weggegooid.

Mijn strategie is de enige zinnige aanpak: wees een levend voorbeeld van de levensstijl waar ik voor sta (dat is natuurlijk al uitdagend genoeg). En als er vragen zijn, dan kunnen ze altijd bij me terecht. Maar soms zou ik willen dat ik gewoon een paar knopjes kon omzetten. Dat ik iedereen in mijn omgeving kon dwingen dit soort filmpjes te bekijken.

2. Klimaatverandering en afname van bio-diversiteit

Maar de zorg over mijn dierbaren valt wat mij betreft in het niet met dit zorgenpuntje. Ik weet niet wat het is, maar de verwoesting van de aarde – en de matige maatregelen die worden genomen om het te verminderen of om te keren – houden me al jaren bezig op een diep niveau.

Ik weet eigenlijk wel wat het is. Ik kan er niet tegen als mensen feiten negeren. En helemaal niet als het negeren van deze feiten leidt tot destructieve gevolgen die we allemaal met open ogen zien aankomen. Dat gedrag bestempel ik simpelweg als gestoord. En de mensheid is hier ontzettend goed in.

Ik zie het gebrek aan duurzaamheid als het grootste probleem van onze tijd. En ik verbaas me er werkelijk dagelijks over dat dit niet dé topprioriteit heeft in al onze samenlevingen.

En ja, Nederland (en Europa in het algemeen) worden steeds duurzamer. En dat stemt me positief. Zeker omdat de ontwikkelingen versnellen, en de technieken goedkoper en effectiever worden.

Maar ik kom net terug uit Myanmar (met een dik, groot vliegtuig waarvan ik de CO2 heb moeten compenseren, wat natuurlijk een vlaggetje op een strontschuit is – ik ben me bewust van mijn hypocrisie) en er waren geen zonnepanelen en nauwelijks andere signalen van duurzame ontwikkeling te bekennen.

Ik voel letterlijk pijn en verlies als ik zie en lees hoe ecosystemen instorten. Dat stukken ijs ter grootte van Manhattan afbreken en richting open zee drijven. Dat de oceanen opwarmen terwijl ze vol liggen met plastic en chemicaliën. Dat de temperaturen toenemen terwijl ’s werelds grootste economie nog discussieert of het allemaal wel echt waar is.

Dat de wereld letterlijk niet meer dezelfde is als de wereld waarin ik geboren werd. En dat het een hele opgave wordt om te herstellen wat we vernietigd hebben. Als het überhaupt mogelijk is. En dat we nog niet eens aan de herstel-operatie zijn begonnen, maar nog steeds praten over het verminderen van de impact.

Het houdt me soms zo erg bezig dat ik er bewust voor moet kiezen om weer in ‘ontkenning-modus’ te gaan. Om me weer ‘normaal’ te gedragen, zoals iedereen, en dus gewoon in een vliegtuig te stappen in de hoop dat ze in de nabije toekomst zullen vliegen op algen-kerosine. Het frustreert me hoe erg onze samenlevingen verwijderd zijn van de feiten.

Die planeet redt zich wel. De vraag is echter wat wij onszelf en de generaties na ons aandoen. Wat het betekent voor dit hele mensheid-project. En ja, ik geloof dat de oplossingen zullen komen. Uiteindelijk denk ik dat we de economie zullen vergroenen en de planeet zullen schoonmaken en herstellen dankzij voortschrijdend inzicht en voortschrijdende technologie.

Maar ik zou zo ontzettend dolgraag willen dat we collectief niet bereid waren om zo’n hoge prijs te betalen. En dat we zouden stoppen met het negeren van de feiten.

3. Super-intelligentie

En waar het voortschrijden van technologie uiteindelijk mogelijk (of zelfs waarschijnlijk) al onze duurzaamheidsproblemen kan oplossen, is het ook direct mijn derde zorgenpunt.

Al van kinds af aan ben ik dol op technologie. En ik zal de eerste zijn die enthousiast vertelt over de wereld die komen gaat. Over de innovaties die onze levens beter zal maken, over de opkomst van kunstmatige intelligentie en hoe die ervoor zal zorgen dat we eindelijk onze grootste problemen en vraagstukken kunnen oplossen.

Natuurlijk wisten we allemaal wel dat kunstmatige intelligentie uiteindelijk slimmer zou worden dan mensen. En de meeste mensen gooien die ontwikkeling op een tijdschaal van honderden of misschien zelfs duizenden jaren.

Wat deze ontwikkeling tot zorgenpunt maakt is dat vooraanstaande wetenschappers met (naar eigen zeggen zeer grote zekerheid) verklaren dat superintelligentie (kunstmatige intelligentie die slimmer is dan mensen) tussen 2040 en 2060 zal ontstaan. En dat jaagt me de stuipen op het lijf.

Dat geldt natuurlijk niet alleen voor mij, maar ook voor mensen als Bill Gates, Stephen Hawking en Elon Musk. De laatste deed de veel-gehypte uitspraak dat “kunstmatige intelligentie in potentie gevaarlijker is dan kernwapens”, waarna hij 10 miljoen stak in onderzoek om catastrophes te voorkomen.

Ja, het is een abstract probleem. En het lijkt niet urgent. En het lijkt onmogelijk, aangezien Siri (de kunstmatige assistent in je iPhone) een domme doos is die je vrijwel nooit begrijpt.

Maar de vooruitgang van technologische ontwikkeling accelereert. De huidige slimste computers worden gebruikt om de volgende superslimme computers te ontwerpen. En hierdoor gaat het steeds sneller, en worden de sprongen in intelligentie steeds groter. Het groeit exponentieel. En dat is best bizar.

En zodra een programma de intelligentie van het menselijk brein benadert, kan het zichzelf herprogrammeren en verbeteren. Hierdoor zal het programma menselijke intelligentie snel overstijgen. En zodra we zover zijn, gebeurt dat niet op een tijdschaal van jaren. Dat kan gebeuren op een tijdschaal van weken, dagen, uren of zelfs minuten. En vanaf daar zal de intelligentie in theorie kunnen stijgen in een bijna rechte lijn naar boven.

Ik ben niet bang voor super-intelligentie (ik denk dat we een stuk meer intelligentie kunnen gebruiken). Ik maak me echter zorgen over de snelheid waarmee het op ons af komt. Ik vraag me af of onze samenlevingen op een volwassen manier om kunnen gaan met de meest krachtige technologie die we ooit in handen hebben gehad. Of we de tijd zullen nemen om deze technologie op een veilige en degelijke manier te ontwikkelen. Of dat we snel de controle verliezen, waarna het allerlei kanten op kan gaan met de toekomst van de mensheid en de Aarde.

Het enige dat ik kan doen is me verwonderen, erover lezen en erover filosoferen met mensen. Ik vind het een leuk en interessant onderwerp, en hoe meer ik erover leer, des te meer ik besef dat dit iets enorms is.

In potentie maakt deze ontwikkeling mijn eerdere zorgenpunten overbodig. Dingen als onsterfelijkheid en het helen van de planeet worden kinderspel als we kunnen werken met machines waarvan het IQ in de tienduizenden loopt. Het brengt echter in de tussentijd wel allerlei problemen met zich mee, zoals de afname van werkgelegenheid en de afbraak van de economie zoals we die nu kennen.

En er zijn altijd scenario’s waarin de super-intelligentie ons ziet als ‘huisdieren’ of ons behandelt als een mierenhoop waar het weinig om geeft. Andere wetenschappers en futuristen beweren juist weer dat de toename in intelligentie niet extern, maar intern zal zijn. Dat wij onze breinen zullen aansluiten op het net, waardoor wijzelf oneindig intelligent worden.

Het is abstract, absurd en toch urgent. En dit onderwerp is op de middenlange termijn in potentie belangrijker dan klimaatverandering en de afname van bio-diversiteit. En dus is het van wezenlijk belang dat we hierover nadenken, erover leren en erover praten. Als individuen en als maatschappij.

Wat doe ik als ik me zorgen maak?

Maak ik me alleen zorgen over deze zaken? Nee, natuurlijk niet. Maar meestal zijn andere zorgen snel opgelost of kan ik ze vrij snel verwerken en ze een plek geven.

Dit zijn de drie belangrijkste thema’s die me soms wakker houden. Vooral omdat ze buiten mijn invloed liggen, maar net niet helemaal. Ik weet dat ik in alledrie de gevallen iets kan (of zelfs moet) doen om de uitkomst beter te maken. Maar de dingen die ik doe lijken daar niet in te slagen, dus blijf ik er eindeloos over nadenken, lezen, discussiëren en filosoferen. Simpelweg omdat de uitkomsten me zo aan het hart gaan.

En als ik er klaar mee dan ga ik mediteren. En dat werkt meestal prima.

Wil je meedoen met wakker liggen? Hieronder vind je een paar geweldige video’s en links die je op weg helpen naar onrustige slapeloze nachten:

  • Bekijk deze drie video’s over hoe je gezonder kunt leven: 1, 2 en 3.
  • Bekijk deze film die je waarschijnlijk zal vervullen met een gevoel van verwondering en urgentie.
  • Bekijk deze video en lees deze artikelen (deel 1, deel 2) om bij te lezen over hoe technologie de boel hélemaal op zijn kop gaat zetten.

En ben je het allemaal zat, en heb je liever je rust weer terug in je hoofd? Lees Van piekeren krijg je rimpels – praktische tips om minder te piekeren. Misschien neem ik dat artikel ook weer eens door.

soChicken Gelukstest

Hoe zit jij in je vel? Doe de gelukstest!

Ontdek hoe goed jij in je vel zit. Deze gratis test vertelt je in 2 minuten hoe gelukkig jij bent en welke stappen je kunt zetten om je leven leuker te maken.

Start de test