Rondrennen als kip zonder kop
Oké, er gaan weleens dingen mis in het leven. De webserver crasht, je computer geeft de geest samen met al je vakantiefoto’s sinds 2001, de kopers van je huis blazen de deal op het laatste moment af, je moeder komt in het ziekenhuis terecht of je raakt betrokken bij een ongeval.
Wat is je eerste reactie in zo’n situatie? Raak je in paniek? Word je druk, onrustig en zenuwachtig?
Door jezelf aan te leren om kalm te blijven, maak je niet alleen de situatie minder ellendig voor jezelf. Je blijft ook beter in staat om te verstandig te handelen. Gebruik deze tips om kalmer te worden tijdens tegenspoed.
1. Neem direct afstand van de situatie
Ja, er gaat iets mis. Het eerste dat je kunt doen is jezelf emotioneel losmaken van de situatie. Dat is niet altijd makkelijk, maar het is vaak wel mogelijk.
Ik heb dit vaak mogen trainen rondom serverproblemen. Ik wil dolgraag dat iedereen soChicken kan gebruiken. Maar soms gaan er dingen mis, ligt de server op zijn gat, en belanden honderden mensen op lelijke error pagina’s met rare tekens. En dat maakt mijn perfectionistische kant bijzonder zenuwachtig.
Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor ongelukken. Je kind of je partner is gewond geraakt. Dat is verschrikkelijk. Maar als het gaat om een serieuze verwonding, dan is er nu geen tijd voor emoties. Dan heb je een serieuze versie van jezelf nodig. Iemand die knopen doorhakt, en de situatie onder controle brengt.
Zie de gebeurtenis direct als een stappenplan. Er gebeurt iets, en je eerste instinct is om in paniek te raken. Maar als je dat overslaat, wat doe je dan?
2. Breng de schade in kaart
Hoe erg is de situatie? Het is belangrijk dat je uitzoekt waar je mee te maken hebt, voordat je gaat handelen.
- Wat is nu precies het probleem? Soms is dat overduidelijk (als je partner huilt van de pijn omdat hij is gevallen), soms is dat minder duidelijk (bij onduidelijke lekkages of situaties met tientallen opties).
- Wat kan nog wel? Stel dat je erachter komt dat je in de middle of nowhere staat met een tent zonder stokken. Zijn er manieren om toch comfortabel te slapen? Of je hebt jezelf verwond en je moet naar het ziekenhuis, en je komt tot de conclusie dat je nog kan rijden.
- Isoleer het probleem. Oké, de server is offline, maar het is geen hackpoging. Het enige wat we moeten doen is uitzoeken waarom de server steeds flipt. En je hoeft alleen een oplossing voor de tentstokken te vinden, gelukkig ben je verder niets vergeten.
Door het probleem specifiek te maken kun je slim te werk gaan. Vaak kom je tot de conclusie dat de schade minder groot is dan je dacht. Dat geeft je een stuk rust die je hard kunt gebruiken bij het oplossen van het probleem.
3. Kalmeer jezelf
Paniek is meestal niet nuttig, ook al is het je eerste reactie. Als je de tijd hebt, kalmeer jezelf dan eerst voordat je verder gaat.
Door kalm te blijven worden je beslissingen van hogere kwaliteit, omdat je voors en tegens beter tegen elkaar kunt afwegen. Ook kun je met een relatief kalme geest meer gestructureerd denken.
- Houd je hoofd koel. Blijf rustig. Het voelt tegenstrijdig, maar kalm blijven is vaak een van de beste eerste stappen die je kunt zetten. Als je niet weet wat je moet doen, probeer dan eerst je hoofd koel te krijgen.
- Als je de tijd hebt, breng jezelf dan even terug naar je ademhaling. Adem in door je neus naar je buik, adem rustig weer uit. Raap jezelf even bij elkaar. Kom bij van de schok, en neem een paar minuten om de boel op een rijtje te zetten.
- Relativeer de gebeurtenis. Ja, er is iets aan de hand. Maar het is waarschijnlijk niet het einde van de wereld. Doordat je afstand van het probleem hebt genomen kun je de boel een beetje relativeren.
- Lach om de situatie. Ook als er weinig te lachen valt. Alleen al het feit dat je je in deze ellende hebt gewerkt is op een bepaald niveau een beetje hilarisch. Soms niet, maar vaak wel.
- Weet dat het voorbij gaat. Alles gaat voorbij, dus ook deze crisis. Dat is een troostende gedachte als je graag wilt dat het voorbij gaat. Alles is tijdelijk.
- Het zijn slechts taken. Je moet dingen doen om weer richting een gewenste situatie te komen. Dat is alles. Gewoon taken afronden. Door zo te denken maak je de situatie controleerbaar en minder emotioneel.
Wat vind je indrukwekkender? Een ninja die druk en paniekerig probeert zijn tegenstander uit te schakelen? Of een ninja die ontspannen en beheerst te werk gaat? Kalmte geeft je kracht, dus word kalm om het probleem sneller en efficiënter op te lossen.
4. Loop je opties na
Oké, je bent kalm. Nu is het tijd om na te gaan hoe je jezelf uit deze crisis gaat redden. Wat zijn je opties?
- Er zijn altijd meerdere oplossingen voor een probleem. Loop ze na en zoek uit welke oplossing jou het beste lijkt.
- Als je de tijd hebt, kun je deze opties opschrijven en ze van meerdere kanten belichten.
- Als je meer tijd hebt, kun je ook verder gaan en zoeken naar creatieve oplossingen waar je in eerste instantie niet op gekomen was.
- Weet dat de oplossing er is, en dat je hem alleen nog moet vinden.
- Schakel de hulp van andere mensen in.
- Zoek niet naar de perfecte oplossing, maar naar een optimale oplossing gezien de beperkingen die je op dat moment hebt.
Zoek oplossingen, maak een keuze en maak een stappenplan. In je hoofd of op papier. Het is vaak beter om een aanpak goed uit te voeren dan er meerdere half te proberen. Dus kies de beste optie en ga ermee aan de slag.
5. Handel stap voor stap
De weg van probleem naar oplossing is opgebouwd uit taken. Ja, het ziet er vaak intimiderend uit, maar in de praktijk komt het neer op praktische taken: stelp wond, kalmeer slachtoffer, pak telefoon op, voer gesprek, blijf kalm. Of: accepteer de situatie, inventariseer het probleem, beperk de schade, doe research, herstel het probleem zo goed als je kunt.
Maak de oplossing zo praktisch mogelijk voor jezelf, dan kun je sneller handelen. Breek het op in kleine taken en ga gewoon aan de slag.
Kalmte maakt je leven op een dagelijkse basis beter. En als het je lukt om kalm te blijven in tijden van tegenspoed dan heb je een geweldig gereedschap in handen. Het maakt je zelfredzaam, veerkrachtig en simpelweg minder kwetsbaar voor tegenslagen.
Dus laat je schouders zakken, adem rustig naar je buik en laat de spanning los. Kalmte is je vriend.
Reacties
Dit artikel komt echt precies op het goede moment! Bedankt Jelle!
heerlijk om even na te kunnen slaan , ik ga het ter harte nemen vandaag in een gesprek vanmiddag
En hoe ga je om met een blijvende situatie, in mijn geval dementie bij ouder waardoor opname verpleeghuis. De situatie zal niet verbeteren, maar verslechteren…
Ja, een goede vraag. Wat bij een blijvende situatie. Ons mama is vorig jaar onverwachts gestorven. Ons papa kan niet voor zichzelf zorgen. Ik heb afstand van mijn emoties genomen. Familie verwittigt, begravenis geregeld,verzekeringen geregeld en ondersteuning voor papa geregeld. Allemaal heel mooi maar 9 maanden later kom ik erachter dat ik in al mijn rationaliteit vegeten ben om afscheid te nemen. En ja dat kan nu nog maar dat is niet hetzelfde. Ik had graag in het ziekenhuis afscheid genomen bij haar lichaam… en nu? …
De ninjavoorbeeld ga ik onthouden, geweldig.
Bedankt voor deze tip.
Bij een tubetje secondenlijm vond ik ooit een instructie wat te doen mocht je je oogleden er mee aan elkaar geplakt hebben. Dat was in capslockletters “Panikeer niet” en daarna volgde in kleine letters wat je dan wel kon doen. Moest er destijds erg hard om lachen maar die zin zelf is wel blijven hangen en popt regelmatig op. Dank je wel voor dit heldere stukje!