Even uit dat scherm Social media distancing - een gids naar rust in onzekere tijden

Jelle Hermus

Oprichter van soChicken en het Broednest. Jelle maakt een leuker leven graag zo simpel mogelijk. Hij is gepassioneerd over vooruitgang, duurzaamheid, reizen, technologie en broccoli.

“Even the technology that
promises to unite us, divides us.
Each of us is now electronically
connected to the globe, and yet
we feel utterly alone.”
Dan Brown

De onrust van de grote pauze

De economie ging uit – de smartphone ging aan. Veel van ons zitten thuis. We moeten plotseling wennen aan een leven zonder horeca, uitstapjes, evenementen en avondjes met familie en vrienden.

We moeten wennen aan een leven in isolatie.

Hierdoor worden we ineens behoorlijk geconfronteerd met onszelf. Met onze neuroses, onze angsten, onze innerlijke onrust. En die innerlijke onrust voelt oncomfortabel. En er is één ding wat ons snel, effectief en betrouwbaar afleidt van al die innerlijke ellende: onze smartphone.

En wat doen we in deze tijd op onze smartphone? Nee – we besteden niet zoveel tijd in de Google maps of NS apps. We checken nieuws en social media.

Beide vormen van vermaak zijn doorgaans niet bevorderlijk voor onze mentale gezondheid. Toch melden steeds meer mensen dat ze in deze periode vervallen in een toxische smartphoneverslaving – in een eindeloze drang om social media en nieuws te checken.

In onze drang naar verbondenheid verliezen we onszelf in de digitale derrie.

En daarom is het tijd om – naast onze vaardigheden in social distancing – ook een ster te worden in social media distancing. Doe je mee?

Begin hier – doe wat smartphone-distancing

Hoe erg is het gesteld met je innerlijke onrust? Je kunt het heel simpel uitvinden. Zet je smartphone op niet storen en leg hem aan de andere kant van de kamer, of – als je heel dapper bent – in een andere kamer.

Doe dit ook met andere vergelijkbare apparaten zoals je laptop en/of je tablet.

Onderneem nu iets waarbij je niet ‘connected’ bent. Zoals een boek lezen, koken, opruimen, met je kind spelen of muziek luisteren. En observeer je innerlijke onrust.

Na een tijdje krijg je waarschijnlijk een sterke drang om je smartphone te checken.

• “Oh dit wil ik even Googlen.”
• “Wat zou er op Facebook gebeuren?”
• “Hoe zou het met Piet gaan? Ik ga hem even appen.”
• “Ik wil Insta checken.”
• “Hoeveel besmettingen zouden er nu zijn?”

Of gewoon een vaag, onbestemd gevoel dat je richting je smartphone trekt.

Observeer die drang en laat het gaan. Kijk een film zonder je smartphone tegelijkertijd te checken zodra het saai wordt. Lees een boek zonder tussendoor te appen. Praat met een huisgenoot zonder scherm ertussen. Gebruik het toilet terwijl je ouderwets voor je uit kijkt.

Observeer hoe bijzonder onrustig je je voelt. Maar tegelijkertijd hoe rustgevend deze oefening is.

De ‘huisje op een berg’ ervaring

Weet je wat mij opviel? Ondanks dat wij in een dichtbevolkte wijk wonen met kleine huisjes en veel leuke buren dichtbij, voelt het nu alsof we in een huisje op een berg leven.

Althans – zo voelt het zodra ik mijn apparaten wegleg. Zodra de digitale navelstreng tijdelijk wordt onderbroken wordt het gevoel van isolatie ineens een stuk sterker.

Dit is natuurlijk een van de redenen dat we plotseling massaal smartphone-verslaafd raken: we willen dit gevoel van isolatie vermijden. Het probleem is dat de oplossing die we kiezen niet werkt. Meer digitale verbondenheid lost deze onrust niet op – alleen persoonlijke groei helpt ons daadwerkelijk door dit moeras heen.

Aan de ene kant mogen we dolgelukkig zijn dat we de mogelijkheid hebben om virtueel te verbinden met onze dierbaren. Maar tegelijkertijd is het waardevol om een balans te vinden en de isolatie mondjesmaat toe te laten.

Waarom? Omdat het ons doet inzien wat er daadwerkelijk aan de hand is. Omdat het ons helpt ons leven daadwerkelijk te ervaren.

Wat is er daadwerkelijk aan de hand?

Als je het nieuws en social media checkt dan is het antwoord op die vraag heel duidelijk: er is ellende aan de hand. Mensen gaan dood, bedrijven vallen om, landen zijn op slot – er zijn tekorten, onzekerheden, eenzaamheid, frustratie, angst – ellende.

En nu leg je je apparaten weg. Als je nu heel eerlijk naar jezelf bent, wat is er dán daadwerkelijk aan de hand?

Voor de meeste mensen is het antwoord heel simpel: het is oké. Het kan beter – want je worstelt met oncomfortabele gevoelens en je ervaart negatieve gedachten over een ongewenste situatie. Maar je bent thuis, je hebt een kop thee, je hebt iets te doen, je ziet de zon schijnen en je hoort de vogels fluiten.

Als je even de schermen weghaalt en de sociale druk verwijdert blijft er weinig over van al die ellende. Dan ervaar je gewoon een moment op planeet Aarde.

Maar ik word GEK hier!

Prima – misschien is niet alles koek en ei, want je ervaart allerlei gedachten. En die gedachten maken het leven ingewikkeld. Misschien denk je dingen als:

• Ik wil het virus niet krijgen.
• Ik kan dit niet lang volhouden.
• De muren komen op me af.
• Wanneer stopt dit?
• Ik ben bang dat het financieel niet gaat lukken.
• Ik kan niet geloven dat ik mijn vakantie moest afzeggen.
• Wat nou als het niet meer goed komt?

Deze gedachten wapperen door je hoofd – maar observeer dat het ondertussen niets verandert aan de situatie. Je bent nog steeds thuis met thee, zonnestralen en fluitende vogels. Daarnaast ervaar je negatieve en angstige gedachten.

Als je deze gedachten heel serieus neemt, dan ervaar je onrust en angst. Dat voelt oncomfortabel, daarom zoek je afleiding en grijp je naar je smartphone. Zonder smartphone kun je niet meer weglopen van deze sensaties, waardoor het leven ineens extra zwaar voelt.

Probeer deze gedachten daarom te zien als scheten in je hoofd. Ze stinken en ze komen ongevraagd. Benoem zo’n gedachte als wat het is. Roep: scheet! en breng je aandacht terug naar je kop thee.

• Je neemt een moment zonder smartphone of andere afleidende apparaten (social media distancing).
• Je ervaart het moment waarin je je bevindt (kop thee, fluitende vogels).
• Je erkent de gedachten die langswapperen (scheet!) en brengt je aandacht terug naar het moment.
• Je ervaart hoe het leven best acceptabel is – zelfs wanneer de wereld om je heen vol ellende en onzekerheid lijkt te zitten.

Worsteling en weerstand bieden ons een mogelijkheid om sterker te worden. Je kunt deze periode gebruiken om te baden in angst, frustratie, teleurstelling en ellende. Je kunt er ook voor kiezen om de worsteling te gebruiken om je emotionele veerkracht te vergroten.

Knip de digitale navelstreng door

Een paar praktische tips:

• Geef jezelf elke dag een paar uur vrij van social media en nieuws. Dat geldt ook voor talkshows op tv.
• Neem deze periode om bewust het moment te ervaren zoals het is.
• Merk op hoe vaak je naar je smartphone wilt grijpen in deze periode, en onderzoek waarom je dat wilt doen.
• Gun jezelf de ruimte om negatieve gedachten en oncomfortabele gevoelens te ervaren en los te laten.
• Observeer hoe je je rustiger en blijer gaat voelen wanneer je stopt met vluchten voor je gevoelens en meer mindfulness ervaart.

Social media distancing is een essentiële vaardigheid in tijden als deze. Zeker als je worstelt met angst en onrust. Sluit af en toe de wereld buiten en omarm de isolatie voor een paar uur per dag.

Het kan je helpen sterker en veerkrachtiger te worden. Eigenschappen die we allemaal goed kunnen gebruiken de komende tijd.

Lees meer tips:

• Liefdevol omgaan met de coronacrisis – 4 gedachten
• De coronacrisis positief benaderen – mijn 7 tips
• Bescherm je mentale gezondheid tijdens de coronacrisis – 12 tips

Vind rust tijdens de coronacrisis

In verband met de coronacrisis geef ik tijdelijk korting op mijn online cursus Het is wat het is. Ontwikkel innerlijke rust en acceptatie in deze onzekere tijd.

Vele duizenden mensen hebben mijn mindfulness cursus al gevolgd – doe je ook mee?

Lees meer en schrijf je in…

Hoe zit jij in je vel? Doe de gelukstest!

Ontdek hoe goed jij in je vel zit. Deze gratis test vertelt je in 2 minuten hoe gelukkig jij bent en welke stappen je kunt zetten om je leven leuker te maken.

Start de test