“As we sail together on the ocean of life,
our collective wisdom steers us
towards a greater destiny.”
GPT-4
In dit artikel...
Het tijdperk van slimme machines
Ik roep het al jaren tegen iedereen die het niet horen wil: in 2025 leven we in de toekomst.
Waarom ik dat roep?
Al decennia wordt voorspeld dat kunstmatige intelligentie (beter bekend als AI – artificial intelligence) rond die tijd menselijke intelligentie voorbij zal streven.
En weet je wat? We lijken voor op schema te lopen.(1)
De komende jaren zal er veel veranderen in een ongekend snel tempo. En de meeste mensen hebben geen idee wat er op ons af komt. Wellicht geldt dit ook voor jou.
Ik bestudeer de opkomst van AI al jaren. Deze ontwikkeling heeft behoorlijk wat mogelijke implicaties op je leven en ik denk dat het goed is dat je het beter begrijpt.
Daarom neem ik je in dit artikel mee langs een paar inzichten die ik opdeed. Om je op de hoogte te brengen en je wat handvatten te geven om mee te bewegen met deze nieuwe, bijzondere realiteit.
Laten we eens kijken. 🤖
Ben je klaar voor een positieve spiraal?
Ik leer je de snelle & moeiteloze weg naar een positief leven dat overloopt van blijdschap, rust, balans & betekenis. 🎉
In het Broednest volg je onbeperkt tientallen praktische compacte cursussen. Al meer dan 13 duizend mensen gingen je voor!
Wat is er zo speciaal aan AI?
De afgelopen kwart miljoen jaar waren wij – homo sapiens – de slimste wezens op aarde.
Dat gaat veranderen – en dat verandert alles.
De opkomst van AI is niet hetzelfde als de snelle opkomst van het internet of social media of smartphones. De waarschijnlijke impact van AI zal veel groter zijn omdat het datgene vergroot en verbetert dat ons als mensen anders maakt dan andere dieren: onze intelligentie.
Als kunstmatige intelligentie in dit tempo blijft ontwikkelen (en daar lijkt het op), ervaren we binnen 20 jaar (en mogelijk veel eerder) een evolutionaire sprong die de mensheid niet eerder heeft gemaakt.
We gaan voor het eerst te maken krijgen met systemen die vele malen intelligenter zijn dan de meest intelligente mensen die ooit geleefd hebben. Het is onduidelijk wanneer we daar komen. Het kan volgend jaar zijn of over honderd jaar – veel deskundigen schatten dat het geen twintig jaar meer zal duren.
Maar al lang voordat we daar zijn zal er van alles veranderen.
Sterker nog – het is al gaande, op volle snelheid.
Waar we staan begin 2023
In november 2022 lanceerde OpenAI ChatGPT. Een gratis chatbot (een ‘robot’ waarmee je kunt appen, gebaseerd op een groot taalmodel) met een lelijke naam en verrassend krachtige mogelijkheden.
Waarschijnlijk heb je er wel over gehoord.
Mensen gebruiken ChatGPT om scripties, artikelen, software en zelfs complete boeken te genereren. Maar ook visuele kunst en synthetische fotografie heeft een enorme vlucht genomen.
Het is dat ik van schrijven houd, maar praktisch gezien is mijn werk bijna (nog niet helemaal) gedegradeerd tot ‘hobby’.
Het is nog verre van perfect, maar er worden continu updates uitgevoerd en mogelijkheden toegevoegd. Eerder dit jaar werd GPT-4 gelanceerd – een enorme sprong vooruit en een systeem dat volgens onderzoekers vroege glimpen van menselijke intelligentie vertoont.
Voor veel taken blijkt zelfs deze vroege versie goed genoeg. En dat is een belangrijke mijlpaal.
‘Goed genoeg’ zet alles op zijn kop
Waarom zijn robotstofzuigers zo populair?
Niet omdat ze je huis perfect stofzuigen. Ze zijn populair omdat ze voor veel mensen ‘goed genoeg’ zijn om de investering waardevol te maken. Ze voeren de taak niet perfect uit, maar ze nemen veel werk uit handen – en dat heeft waarde.
Een robotstofzuiger kost nog aardig wat geld – toegang tot AI is inmiddels praktisch gratis of op zijn minst onwijs goedkoop. En we staan écht pas aan het begin van de AI revolutie.
Alle bouwstenen liggen er om onze economie en samenleving te transformeren op allerlei niveaus. De volgende stap is deze AI integreren in de economie.
En dat werk is in volle gang.
Daar is op zichzelf niets mis mee. Lagere kosten en hogere productiviteit maken het leven doorgaans beter voor ons allemaal.
Maar als jij wordt betaald om te doen wat een AI straks bijna gratis kan doen met de juiste plugins dan kan ‘goed genoeg’ je leven behoorlijk veranderen.
Voorbereiden op het tijdperk van kunstmatige intelligentie
Ze hadden ons zelfrijdende auto’s beloofd – en ineens moet ik me zorgen maken over mijn toekomst als auteur en óók nog steeds op de weg letten.
Het moet niet gekker worden.
De meeste experts zijn het over één ding eens: de opkomst van AI is moeilijk te stoppen.
De partij met de beste AI heeft de beste economische en geopolitieke kansen. Wie de technologische voorsprong heeft, heeft de wereld.
Er zijn inmiddels groepen wetenschappers en deskundigen die oproepen voor bewuste vertraging(2) in de ontwikkeling van AI. Zo zouden onze samenlevingen meer tijd krijgen om zich aan te passen, wetgeving en toezicht in te richten en te onderzoeken of en hoe we AI veilig kunnen ontwikkelen.
Er liggen nog veel vraagstukken en uitdagingen, maar de grootste uitdaging op dit moment lijkt de snelheid waarmee AI verbetert.
Wat kunnen wij doen?
Deze nieuwe toekomst komt in rap tempo op ons af.
Wij kunnen de ontwikkeling van AI waarschijnlijk niet vertragen. Dus wat kun je wél doen?
Vanuit mijn perspectief zijn er een paar dingen die we kunnen doen om deze turbulente toekomst tegemoet te gaan op een positieve manier.
Dit zijn 5 praktische tips die je vandaag kunt meenemen. Ik ga er in vogelvlucht doorheen, maar als er interesse blijkt te zijn zal ik er later in andere artikelen dieper op ingaan.
Laten we eens kijken.
1. Leer begrijpen wat er gebeurt
Door je iets meer te verdiepen in AI zul je beter begrijpen wat er gebeurt en hoe het je leven zal veranderen in de nabije toekomst.
Val niet voor de meest sensationele headlines – er is een hoop hype gaande.
Richt je op inhoudelijke berichtgeving en verwonder je over voorbeelden van wat kunstmatige intelligentie kan (en niet kan). Veel AI experts en filosofen zijn te gast in (Engelstalige) podcasts (zoals deze) die je kunnen helpen dieper in dit onderwerp te duiken.
Een basis van kennis zal je helpen betere beslissingen te nemen. Zo zal de ontwikkeling en regulering van AI onvermijdelijk een belangrijk verkiezingsthema worden in de nabije toekomst. Deze ontwikkeling zal vroeg of laat onderwerp van gesprek worden op iedere laag van de samenleving, in iedere organisatie – het is fijn en waardevol als je het een beetje begrijpt.
2. Leer AI gebruiken om effectiever te werken
Maak een account aan bij ChatGPT en speel ermee – het systeem spreekt gewoon Nederlands.
Verdiep je in het gebruiken van goede ‘prompts’ (opdrachten) om betere resultaten te boeken. Onderzoek manieren om deze mogelijkheden te verweven in je workflow. Bijvoorbeeld door middel van plugins of (als je wat handiger bent) de API.
En onthoud: je kunt de AI gewoon vragen stellen als je iets niet begrijpt.
Het is belangrijk dat je een gevoel ontwikkelt voor hoe je kunt samenwerken met een synthetische collega, want de kans is groot dat zulke systemen onderdeel zullen worden van je werkzaamheden de komende jaren.
Een recente studie stelt zelfs dat 80% van alle banen zal worden beïnvloed of kan worden vervangen door AI. (3)
Daarnaast is het ook gewoon leuk en handig. Ik laat het graag lange teksten samenvatten als haiku – ieder zijn ding.
Let op: ChatGPT is niet perfect. Regelmatig geeft het antwoorden die niet waar zijn. Het systeem begint dan – zoals ze dat noemen – te ‘hallucineren’. Ook dit is onderdeel van de technologie én van de uitdagingen die het met zich meebrengt.
3. Blijf leren om je waarde te vergroten
Nu is een goed moment om die opleiding te volgen die je al een tijdje wilde doen.
Hoe meer gewild jouw vaardigheden zijn, des te meer waarde je kunt blijven bieden in een wereld met AI. Zeker als je je richt op effectiever samenwerken met AI of op taken die (voorlopig) niet door AI kunnen worden uitgevoerd.
Er zijn een aantal gebieden die waarschijnlijk (in ieder geval nog een tijdje) veilig zijn voor AI:
- Geavanceerd of sterk gepersonaliseerd handmatig werk. Zoals het installeren van warmtepompen of de bouw. Automatisering zal dit werk wel eenvoudiger en efficiënter maken, zoals in bijna elke beroepsgroep het geval zal zijn.
- Werk waarin je wordt betaald om na te denken. Dit zal steeds meer worden gedaan samen met de input van kunstmatige intelligentie, omdat dit vrijwel altijd tot betere resultaten zal leiden.
- Werk dat waardevol is omdat het door een mens wordt gedaan. Denk aan de zorg, onderwijs, handgemaakte producten, maar ook hospitality en bepaalde vormen van coaching en persoonlijke begeleiding. Ook hier zal automatisering op kleine en grote manieren leiden tot allerlei veranderingen. Maar niemand wordt blij van een robot ober of een digitale avatar op een art & crafts market – dus dit soort werk is voorlopig veilig.
In veel beroepen zal AI worden toegevoegd om vele malen efficiënter te werken. Het kan ook helpen om veel (saaie) administratieve taken over te nemen, waardoor je je meer kunt richten op de taken die echt waarde toevoegen.
Er zullen echter ook banen verdwijnen, puur omdat AI ‘goed genoeg’ blijkt.
Om een paar voorbeelden te noemen:
- Er zal waarschijnlijk behoefte blijven aan een ‘gezicht’ op veel plekken, maar zoals de supermarkten hebben laten zien met zelfscankassa’s: één persoon kan nu de functie vervullen van tien kassamedewerkers. Daar was niet eens AI voor nodig!
- Veel taken in de fysieke wereld vallen nu nog buiten de mogelijkheden van AI (zoals chefkok), maar ook fysieke robots zullen uiteindelijk in de ‘goed genoeg’ categorie vallen voor veel taken. Met slimmere AI’s zal technologische ontwikkeling ook op deze gebieden verder versnellen.
- Veel beroepen zullen worden aangevuld met synthetische collega’s die specifieke taken uit handen nemen. Denk aan stucadoorrobots, autonome landbouwmachines en zelfrijdende trucks.
- Veel taken die we nu als heel ingewikkeld beschouwen en als ‘uniek menselijk’ (zoals ingewikkelde computercode schrijven) kunnen met de juiste plugins steeds vaker binnen enkele seconden worden voltooid met hogere kwaliteit.
Het punt is niet of deze ontwikkelingen wenselijk of onwenselijk zijn. Het punt is vooral dat ze onderweg zijn, en het aan ons is om er goed mee om te gaan.
3. Richt je op de uniek menselijke kanten
Wat maakt ons uniek menselijk?
Het antwoord op deze vraag zal steeds korter worden, maar het loont om je steeds op deze kanten te richten.
Hoe meer we te maken krijgen met ’synthetische mensen’, des te groter de behoefte zal worden aan échte menselijkheid.
Het feit dat je géén AI model bent zal waardevoller worden in de toekomst. Een handgeschreven tekst (zoals deze!) voelt waarschijnlijk meer ‘het lezen waard’ dan een (wellicht bétere) tekst die in een paar seconden is gegenereerd door een AI.
Dat hoop ik dan maar.
Mensen willen omgaan met mensen – dat zal niet veranderen.
Wellicht zal onze focus meer verplaatsen van doen naar zijn. En gaat onze aandacht weg van externe werkzaamheden en meer naar persoonlijke groei en echt verbinden met anderen.
Investeren in relaties was altijd al een goed idee – in de toekomst kan je menselijkheid de belangrijkste factor zijn die overblijft.
4. Je kunt ‘mede-eigenaar’ worden
Als AI steeds dieper in de economie wordt verweven en zo ongekende groei realiseert, kun je ervan profiteren.
Dit is zijdelings gerelateerd aan AI, maar biedt wel mogelijkheden. Door geld aan het werk te zetten kun je direct mee profiteren van de economische groei die ontstaat door de opkomst van AI.
Eén van de grootste bottlenecks in onze economie is personeelstekort. Elke functie die (deels) kan worden vervuld door AI betekent meer kansen op groei voor die organisatie.
Sowieso leidt krachtige nieuwe technologie vrijwel altijd tot een periode van sterke economische groei. De diepe impact van AI zal dit effect mogelijk alleen maar vergroten, wat kán leiden tot ongekende economische groei (maar er zijn geen garanties).
Het is waar dat we nu economisch gezien in een onzekere periode zitten. Maar juist in tijden waarin het minder gaat zullen bedrijven willen investeren in kostenbesparing – dús in kunstmatige intelligentie.
Door een deel van je inkomen aan het werk te zetten in brede indexfondsen (zoals VWRL bij DeGiro) kun je een stukje van deze economie bezitten en meeprofiteren.
Dit was natuurlijk altijd al een goed plan, zie ook mijn artikel over FIRE.
5. Werk aan je emotionele veerkracht
Hoe beter je kunt meebewegen, des te beter de toekomst voor je zal voelen.
De opkomst van AI zal een hoop trammelant met zich meebrengen. Het zal ook hele mooie dingen bieden – het kan ons helpen de meest hardnekkige problemen op te lossen.
Denk aan energievoorziening en de klimaatcrisis. Er ontstaan ook andere mogelijkheden – zoals het oplossen van veel (of alle!) ziekten of zelfs het stoppen (of omkeren) van veroudering.
Capabele en veilige kunstmatige intelligentie kan onze wildste dromen voor een geweldige toekomst overtreffen. En het gekke is – een deel van deze toekomst zullen wij gaan meemaken.
Sterker nog – we zitten er al middenin.
Of zoals GPT-4 op mijn verzoek dit artikel samenvat als haiku:
AI-tijdperk nadert,
Menselijkheid blijft waarde,
Wij moeten leren.
Het wordt een dolle rit. Hier vind je tips voor meer veerkracht.
Alles verandert – maar ook weer niet
Mijn doel met dit artikel is je informeren voor het geval het allemaal langs je heen is gegaan.
De ontwikkelingen gaan snel maar de impact is vooralsnog beperkt. Als je weinig interesse hebt in technologie, is het makkelijk om AI te beschouwen als ‘gewoon’ een nieuwe technologie zoals het internet en de smartphone.
Maar dit keer is het echt anders.
AI verandert uiteindelijk wat het betekent om mens te zijn. En het is bijzonder dat wij de eerste generatie zijn die dit zullen meemaken.
Het is moeilijk voor te stellen welke specifieke impact AI zal hebben op ons dagelijks leven – maar dat de impact op termijn groot zal zijn is duidelijk. Ook daar schrikt niemand van (we wisten wel dat de toekomst high-tech zou worden) – de uitdaging zit hem in de snelheid waarmee het nu op ons af komt.
Tegelijkertijd is het nog steeds zoals het altijd was:
Sta op, ervaar het moment, leef je leven, beweeg richting liefde – wat er ook gebeurt. ☀️
Geen paniek, wel bewustzijn.
De toekomst wordt opwindend – en laat niet op zich wachten.
Reacties
Dag Jelle! Ik gebruik sinds kort ChatGPT om me te helpen met het maken van nieuwsbrieven, social media posts enz in het Engels. Ik ben zwaar onder de indruk van wat het systeem kan. Ik gebruik ook een beeldgenerator (Midjourney) om me te helpen bij het maken van afbeeldingen die ik dan gebruik in mijn werk (sinds november 2022)… Het is gewoon niet te beschrijven hoe fantastisch zowel ChatGPT als Midjourney zijn en ik kan ze nu al niet meer missen. Bedankt voor dit artikel!
het zou aardig zijn als met AI de klimaatcrisis opgelost kan worden
Wauw bedankt Jelle, wat een interessant verhaal! Wat fijn om te lezen dat menselijkheid blijft bestaan en dat hier behoefte aan is. Hier streef ik al jaren naar. MEER MENSELIJKHEID! ❤️
Wat fijn dit artikel! Voor mij als ‘oudje’ (59) een duidelijk stuk. Ben er blij mee. Nu sta ik er wat positiever tegenover. Want het is duidelijk: we kunnen er niet omheen.
Sinds kort maak ik ook gebruik van AI. En steeds weer opnieuw verbaas ik me er om wat het kan. Het helpt me op snel op antwoorden te komen, maar het helpt me ook voor nieuwe inspiratie en het bedenken van content waar ik zelf niet direct aan gedacht heb. Het verrijkt hier mijn creativiteit. Maar het stukje verbintenis met mensen, dat kan het natuurlijk niet. Voor die diepgang dien jij als persoon zelf te zorgen, want dat is vooralsnog iets wat enkel mensen zelf kunnen.
Mooi artikel en fijn dat ik jou stem en stijl herken, dat blijft voor mij al 10 jaar de meerwaarde.
Ik gebruik ChatGPT regelmatig in mijn marketing werk en help studenten ChatGPT te leren gebruiken. Wij gaan allemaal werken met de mogelijkheden en onmogelijkheden. Uitdagend en spannend!
Lieve Jelle! Bedankt voor dit artikel, wat mij betreft mag je nog veel meer om over dit zeer relevante onderwerp delen🙏. Vooral ook als ouder van twee kleintjes nu nog, maar die gaan hier volop in opgroeien, houdt deze ontwikkeling mij bezig. Ikzelf ben yogadocent en ontwikkel me veel in de wijsheid van het lichaam, de wijsheid van de natuur, de wijsheid van echte verbinding. Dit voelt nu nog relevanter na het lezen van dit interessante artikel. Ik volgde je al een tijdje niet meer, maar bedankt dat je me weer heb losgemaakt van je nieuwsbrief. Iets met goede timing😇! Fijne dag, liefs Nuri
Wat een heerlijke Jelle vibe ook in dit spannende onderwerp. Je hebt mij aangezet van afweer naar beweging.
Bedankt Jelle voor deze mooie introductie. Ik ben zelf niet echt een techie, maar ik erken natuurlijk wel de voordelen van alle beschikbare technologie in mijn dagelijks leven. De informatie in dit artikel is perfect voor mij om erover te leren zonder meteen overweldigd te worden door allerhande techno-praat waar ik (nog) niet in thuis ben. Een beknopt overzicht van iemand zoals jij die er wel al een tijd met zijn snufferd inzit, is een zeer gewaardeerde geste. Ik blijf benieuwd naar de vele praktische implicaties en heb intussen al wat meer info over ChatGPT, API en hun werking opgezocht. Een eerste impressie is dat ChatGPT wel eens mijn gedroomde online zoekmachine zou kunnen zijn. Interesting en graag to be continued :-)
Hallo Jelle, wat fijn dat je mij in je artikel meeneemt naar de toekomst van AI. Ik heb me er nog niet in verdiept maar jouw artikel is een aanzet daar toe. Ook al ben ik 76 ik ben benieuwd naar wat er op ons afkomt en wil het kritisch volgen. Ben benieuwd naar je volgende artikelen i
Dankjewel Jelle, ik zag al steeds van alles voorbijkomen op FB hierover. Nu is het me wat duidelijker! Ik schrijf ook veel voor mijn bedrijf. Ik heb daarbij hulp van een copywriter. Maar ik schrijf zelf omdat ik mijn eigen schrijfstem heb. En ik denk dat AI dat (nog) niet kan nabootsen. IK denk dat het me in de toekomst wel zou kunnen helpen met ideeën. Dat zou echt fijn zijn want ik loop regelmatig helemaal vast. Ik ga me er eens in verdiepen ook al vind ik het ok best spannend.. Gelukkig werk ik ook veel met video en dat blijft altijd persoonlijk. Je bericht komt als geroepen, dankjewel!
Hoi Jelle, blijf alsjeblieft ‘gewoon’ handmatig schrijven ;-) Al een tijdje ontvang ik elke maandag je werk en geniet hier volop van. Fijn om je aandacht, liefde en tips voor iedereen te voelen, lezen, in je teksten. Dank je wel voor een goed begin van de week, telkens weer. Warme groet Corine.
Hallo Jelle,
Blijf vooral handmatig artikelen schrijven. Juist het persoonlijke maakt dat mensen je willen volgen.
Kunstmatige intelligentie heeft misschien wel de kennis, maar niet de menselijke emoties en empathie.
Het kan wel een hulpmiddel zijn om op ideeën te komen.
Groeten,
Sarah
If we can’t beat AI, we have to join AI
Weerstand heeft geen zin, het is er al.
Er staat ook deze week een interessant artikel over AI op het platform “Karavaan der Zotten”. Toeval bestaat niet toch.
He Jelle, even een menselijk antwoord op dit schrijven ;) Complimenten, om de gevolgen van AI op een “niet hype” manier te kunnen verwoorden en de mens in de brede zin te helpen met begrip en actie is niet eenvoudig, maar wat is dit een mooie stap in die richting 👍 Dank en groet, Richard
Dag Jelle, waar ik mij zorgen over maak is niet zozeer het principe van de AI met al zijn mogelijkheden, maar de macht die daarmee door kwaadwillenden bijvoorbeeld in dienst van een dictatuur kan worden uitgeoefend op mensen die geen enkele mogelijkheid meer hebben om zich hiertegen te verzetten. Hoe wil je je verdedigen tegen een supermachine die 24 uur per dag werkt en waakzaam is? AI is boeiend en weldoend in goede handen, en een monster in slechte. Misschien ben ik heel erg pessimistisch maar ik zie overal in de wereld steeds meer dictators opstaan die slechts uit zijn op hun macht en het behouden daarvan en daarvoor bereid zijn alles in te zetten.
Heel interessant, hoop op meer artikelen hierover in de toekomst:)! Bedankt Jelle!
Hoi Jelle, fijn artikel om te lezen. Dankjewel! Zelf vind ik het gedeelte wat je bij punt 5 beschrijft heel interessant. Naar mijn idee kan het oplossen van de klimaatcrisis niet hand in hand gaan met het oplossen van ziektes en het stoppen/terugdraaien van veroudering. Hoe meer mensen op de aarde, hoe slechter voor het klimaat (even kort door de bocht). Het is iets wat me erg bezig kan houden. Ik ben benieuwd hoe jij dit ziet.
Goh Jelle, wat valt me dit van je tegen. AI is software en niks dan dat. Software slim, of zelfs intelligent noemen is precies de fout die we niet moeten maken. De rekenkracht van computers is onwaarschijnlijk groot, maar rekenen is nog steeds het enige wat ze kunnen. Kunstmatige intelligentie maakt dat computers kunnen kiezen uit opties op basis van input en waarschijnlijkheidsberekeningen. Ze zijn daardoor maar op een zeer beperkte manier intelligent. Ze hebben geen bewustzijn en geen lichaam, kunnen niet voelen, niet bewegen zoals mensen dat kunnen en katten en olifanten, kunnen niet groeien, of zich voortplanten, kunnen zich geen beeld vormen, kunnen niet liefhebben, geen luier verschonen en kunnen geen huis bouwen. Ik weet dat jij dat heus wel weet. Ik vraag me daarom af waarom die loftrompet? KI heeft de invloed die mensen het geven en dat mag wel wat minder wat mij betreft.
Bedankt voor je feedback Hans. Ik heb dit artikel niet bedoeld als ‘loftrompet’ voor AI. Het is meer bedoeld als een ‘heads-up’: dit komt eraan, en het gaat veel invloed hebben op onze samenleving én op het dagelijks leven.
Of AI nu ‘gewoon’ wordt gezien als software of als ‘intelligent’ (wat dat ook mag betekenen) is niet zo relevant voor de impact die het zal hebben. Daarnaast denk ik dat het goed is om een beetje vooruit te kijken, en de huidige staat van AI niet als uitgangspunt te nemen voor wat we over 5-10 jaar zullen zien.
Wel of niet ‘intelligent’ wordt uiteindelijk steeds meer een semantische discussie.
Veel van de dingen die je noemt zullen zeer waarschijnlijk binnen 30 jaar wél tot de mogelijkheden van AI/Robotica behoren, of je dat nu prettig vindt of niet. Dat is het punt van het artikel. Er zijn geen natuurwetten die stellen dat deze dingen niet mogelijk zijn en/of perfect te simuleren zijn waardoor het praktisch gezien hetzelfde is.
Ik denk dat het heel goed is dat je de hype een beetje ‘tempert’ met nuchterheid. Tegelijkertijd denk ik dat we AI bijzonder serieus moeten nemen en het niet kunnen blijven wegzetten als ‘het is gewoon software’ – juist omdat deze software échte impact heeft op onze fysieke wereld.
Of wij zelf vinden dat AI minder invloed mag krijgen, daar kunnen we discussies over voeren. Maar dát die invloed zal toenemen (grotendeels ondanks onze bezwaren) vanwege economische en (geo)politieke druk is vrijwel een zekerheid. Of het wenselijk is, dat zullen we zien – maar dát we met z’n allen op deze rit zitten is naar mijn observatie onvermijdelijk.