Artikel opslaan

FIRE – de basisfilosofie

Een tijdje geleden heb ik beloofd hier meer over te schrijven. Ik schreef al een beetje over een aantal aspecten van FIRE hier en hier. Maar aangezien het fenomeen eindelijk momentum begint te verzamelen in Nederland duiken we er in dit artikel duiken samen wat dieper in.

FIRE staat voor Financial Independence/Retire Early. Het is een beweging die de afgelopen tien jaar steeds meer aanhangers krijgt, maar het is in werkelijkheid niets nieuws. FIRE is een geavanceerde vorm van lifestyle design. Geavanceerd, omdat het een lange adem vereist en een sterke focus.

Alleen al om die reden is FIRE niet voor iedereen.

Maar voor de mensen die (net als ik) snakken naar vrijheid en onafhankelijkheid is het waarschijnlijk de moeite waard. Wat is de basisfilosofie achter de FIRE beweging?

Er zijn verschillende paden die je kunt bewandelen, maar het meestgebruikte pad is deze: leef ver beneden je stand en investeer het verschil in indexfondsen. Doe dit lang genoeg zodat je fonds groot genoeg wordt om voor de rest van je leven niet meer te hoeven werken voor inkomen.

Dit klinkt wellicht als een onmogelijke opgave, totdat je met de cijfers begint te spelen. Dan zie je dat er meer mogelijkheden zijn dan je misschien dacht.

Dit artikel is bedoeld als een inleiding tot FIRE – niet als een handleiding. Het idee is dat je naar aanleiding van dit artikel (als het je interesse heeft) dieper in de materie duikt. Zo kun je een breder beeld ontwikkelen van jouw mogelijkheden en risico’s zodat je verantwoord kunt beleggen. Wij beleggen zelf bij Saxo bank.


Bestel Kom maar op via Bol.com

Maar hoe kan dat dan?

FIRE heeft in de praktijk twee kanten: je geeft minder uit en je belegt het verschil zodat het vóór je werkt.

Minder geld uitgeven dient twee doelen. In de eerste plaats helpt het je simpelweg meer inkomen te sparen. En hoe meer je spaart, des te meer je kunt beleggen. Des te sneller je fonds groeit. Logisch.

Maar zuinig leven helpt je nog verder vooruit. Doordat je minder geld nodig hebt om rond te komen heb je niet zo’n groot fonds nodig. Hierdoor kun je je doel sneller bereiken.

Dit concept is ontzettend belangrijk. Traditioneel gaan mensen er namelijk vanuit dat ze pas kunnen stoppen met werken wanneer ze een miljoen op de bank hebben staan. Misschien klopt dat ook, totdat je beseft dat een zuinige levensstijl je helpt vele malen sneller financieel onafhankelijk te worden.

Oké – en hoe zit dat dan met beleggen?

De FIRE beweging is gestoeld op onderzoek naar de groei van de wereldeconomie de afgelopen 100 jaar. Uit deze onderzoeken blijkt dat de wereldeconomie gemiddeld zo’n 7% per jaar is gegroeid. Ondanks twee wereldoorlogen, de grote depressie, de dotcom bubbel, de crash in 2001 en de crisis in 2008.

Bedrijven komen en gaan, specifieke fondsen groeien harder (en crashen harder), sommige landen presteren beter dan andere landen. Maar het gemiddelde voor de hele wereld komt uit rond 7%.

In plaats van te ‘gokken’ op de groei van specifieke bedrijven (door specifieke aandelen te kopen), belegt de FIRE beweging in indexfondsen.

Een indexfonds is een geautomatiseerd beleggingsfonds dat evenveel aandelen koopt van alle bedrijven op een index. Er zijn wereldwijde indexfondsen, waarbij je een stukje koopt van alle grote bedrijven op aarde (de beste spreiding). Er zijn ook kleinere fondsen, waarbij je een stukje koopt van alle aandelen in de S&P500 of van alle bedrijven in diverse opkomende markten (minder spreiding, soms meer rendement).

Niemand ‘gokt’ op de bedrijven in een fonds. En omdat er niemand hoeft te gokken, hoeven er ook geen experts te worden betaald. Dit maakt indexfondsen erg voordelig, betrouwbaar en stabiel.

Het idee is dat je gewoon geld in je fonds stopt op een maandelijkse basis en er daarna niet meer naar omkijkt. Je gokt op de groei van de wereldeconomie. En omdat het gaat om je pensioen, beleg je met een lange tijdshorizon. Je houdt je niet bezig met de koersen van vandaag, of de volgende economische crash. Je koopt en houdt vast. Pas wanneer je stopt met werken begin je met verkopen, en dan verkoop je alleen de hoeveelheid die je nodig hebt om dat jaar van rond te komen.

Maar wie zegt dat de markten blijven groeien?

Niemand. En er zijn genoeg redenen om aan te nemen dat economische groei zoals we dat gekend hebben in de afgelopen eeuw niet eindeloos door kan gaan. Met name omdat we aanlopen tegen ecologische grenzen.

Maar, juist om die reden is er veel ruimte voor verdere economische groei:

  • De overgang naar een duurzame economie is al een miljarden industrie en zal verder blijven groeien.
  • De overgang naar autonoom rijden zal ervoor zorgen dat de volledige vloot aan voertuigen zal worden vervangen.
  • De ontwikkeling van betere kunstmatige intelligentie zal compleet nieuwe markten creëren.
  • De overgang van intensieve veehouderij naar ‘clean meat’ zal een enorme economische impuls opleveren.
  • Vrijwel alles wat nu een stekker heeft zal worden uitgebreid met een vorm van kunstmatige intelligentie.
  • De technologie om onze ecologie te herstellen, CO2 uit de lucht te halen en onze bende op te ruimen staat nog in de kinderschoenen maar zal onvermijdelijk een enorme markt vormen.
  • We staan op het kantelpunt richting serieuze ruimtevaart en het ontginnen van asteroïden. Om een idee te geven van de impact hiervan: één kleine asteroïde kan meer goud bevatten dan we op aarde produceren in een decennium. En er zweven honderdduizenden van dit soort objecten in ons zonnestelsel.
  • De volgende miljard mensen worden voornamelijk geboren in Afrika, wat op veel gebieden een enorme economische groei doormaakt.
  • Etc.

Er is hoop gaande in de wereld. Groei zal andere vormen aannemen, maar het is niet per definitie aannemelijk dat groei permanent stopt. Naarmate onze samenlevingen de draai maken richting duurzaamheid, zal een groeiend deel van onze economische groei onderdeel zijn van de oplossingen voor de grootste problemen van onze tijd.

Oké – en hoeveel moet ik dan investeren?

Gezien de historische groei van de wereldeconomie – rekening houdend met belastingen en inflatie – komen veel Amerikaanse adviezen uit op een WR (Withdrawal Rate of Ontrekkingsratio) van 4%.

Dat houdt in dat je ieder jaar leeft van 4% van je fonds. Dat betekent dat je voor iedere €30.000 in beleggingen €100 euro per maand kunt opnemen voor de rest van je leven. Dat is bruto, want je betaalt vermogensredendementheffing over je vermogen.

In Nederland heffen we hogere belastingen waardoor deze 4% wellicht optimistisch is (ik hou zelf 3.5% aan). Maar ik zal zo uitleggen waarom dit voor de meeste mensen niet zoveel uitmaakt.

Een simpel voorbeeld

Stel, je verdient nu €25.000 netto per jaar en geeft dit allemaal uit. Als je wilt weten hoe groot je fonds moet zijn om de rest van je leven niet meer te hoeven werken vermenigvuldig je je uitgaven met 25 (als je de 4% WR aanhoudt).

Dit komt uit op (25.000 x 25 =) € 625.000 – als je dit bedrag hebt belegd kun je de rest van je leven zo doorgaan zonder ooit nog te hoeven werken.

Stel dat je nu een stuk zuiniger besluit te gaan leven. Je geeft nu ruim € 2.000 per maand uit. En je zet drastische stappen om dit te verlagen naar € 1.500. Je verhuist, je past gewoontes aan – je ontwerpt een goed maar betaalbaarder leven.

Nu geef je € 18.000 per jaar uit. Dat betekent dus dat je fonds plotseling nog maar (18.000 x 25 =) € 450.000 hoeft te bedragen. En daar komt bij dat je nu ruim € 7.000 per jaar overhoudt om te beleggen.

De getallen zijn in werkelijkheid in Nederland iets hoger in verband met belastingen. Daarbij hebben we in Nederland AOW en betaalbare gezondheidszorg. Om al deze redenen is het dus belangrijk dat je je goed verdiept in de materie om jouw persoonlijke situatie in kaart te brengen.

Maar dat gaat toch een eeuwigheid duren?

Klopt. En je kunt spelen met drie variabelen om meer mogelijkheden te ontwikkelen voor jezelf.

  1. Je kunt je best doen om nog zuiniger te leven. Sommige mensen leven op 50% van hun inkomen.
  2. Je kunt je best doen om meer te verdienen. Bijvoorbeeld door voor jezelf te werken of carrière te maken.
  3. Je kunt je definitie van ‘financieel onafhankelijk’ bijstellen.

Van deze drie opties is de tweede (meer geld verdienen) voor de meeste mensen het meest uitdagend. Zuiniger leven kent – redelijkerwijs – natuurlijk ook zijn grenzen. Zeker als je je leven nog enigszins leuk wilt houden.

De derde optie (je definitie aanpassen) biedt een heleboel mogelijkheden.

Het is geen ‘alles of niets’

Volledige FIRE houdt in dat je minimaal tussen een half miljoen en een miljoen euro belegt in indexfondsen. En dat is een hele smak geld, zélfs als je een bovengemiddeld inkomen hebt.

Dus is dit hele verhaal dan onhaalbaar? Nee.

Het is vergelijkbaar met het Tiny House artikel wat ik een aantal jaar geleden schreef. Je kunt de Tiny House levensstijl leven zónder in een Tiny House te wonen. Want hoe leuk Tiny Houses ook zijn – we weten allemaal dat we niet massaal in dit soort huizen gaan wonen, zeker niet in Nederland.

Dat geldt ook voor FIRE. Er is altijd een kleine groep mensen die ‘all the way’ gaan, en van deze mensen kunnen we leren. Maar gelukkig hoef je niet volledig FIRE te worden om je leven beter te maken.

FIRE is een mindset. Het is geld zien als hefboom, als strategisch gereedschap om je levenskwaliteit te verhogen.

De eerste populaire aanpassing op FIRE is wat ze noemen Barista FIRE. Wat houdt dit in? Simpel: je bent dermate financieel onafhankelijk dat je kunt rondkomen met relatief simpele stressvrije werkzaamheden.

Dus in plaats van een veeleisende carrière na te jagen, creëer je de optie voor jezelf om parttime te werken in een goedbetaalde baan. Of wat vaker te werken in een minder goed betaalde baan.

Iedere € 150.000 die je belegt levert je – zoals gezegd – € 500 per maand bruto op voor de rest van je leven.

Stel dat je samenwoont en je besluit samen om Barista FIRE te worden. Jullie werken hard om samen € 300.000 te beleggen (zoals wij doen bij Saxo bank). Hiermee kunnen jullie samen zo’n € 1.000 per maand opnemen voor de rest van je leven. Jullie werken daarnaast part-time. Misschien in een baan die je leuk vindt, of misschien werk je voor jezelf als ZZPer. Met dit gezamenlijke inkomen hebben jullie een stressvrij leven met meer opties.

Je kunt er ook voor kiezen om het directer aan te pakken. Bij ons vorige huis hebben we er bijvoorbeeld voor gekozen om onze hypotheek af te lossen. Hiermee hebben we een soort ‘basisinkomen’ gecreëerd – we woonden bijna gratis.

In deze vorm van FIRE ben je niet langer afhankelijk van die ene specifieke goedbetalende carrière. Je kunt doen wat je leuk vindt. Bijvoorbeeld hard werken in een seizoen, zodat je de rest van het jaar kunt reizen en mini retirements kunt nemen. Of je eigen bedrijf opzetten.

Hierdoor worden de details van je beleggingen ook iets minder relevant. Want als blijkt dat je toch iets meer inkomen nodig hebt, kun je altijd nog extra werken.

Een andere vorm is leanFIRE. Mensen hanteren verschillende definities, maar ik heb mijn eigen definitie: alle vaste lasten zijn afgedekt, maar ik moet werken voor de extra’s. Je kunt dan comfortabel rondkomen in je huidige (eenvoudige) levensstijl. Maar als je meer luxe wilt (reizen, een mooie auto, een nieuwe iPhone) dan moet je ervoor werken.

Maar het wordt beter

De meeste stress die we ervaren wordt veroorzaakt door ons werk. En we werken doorgaans om ons inkomen te genereren. Als we minder kunnen werken ervaren we vaak minder stress. Hierdoor kunnen we direct een hoop uitgaven verminderen.

Denk aan dure uitstapjes, alcohol, gemaksvoedsel, horeca uitgaven, shoppen om te ontspannen, luxe vakanties om bij te komen, etc.

Het leven wordt eenvoudiger. En omdat je je kalmer voelt heb je minder nodig. Je hebt meer tijd, zin en energie om zelf te koken, om thuis een etentje te organiseren, om te gaan wandelen of kamperen, en om verder te investeren in je relaties en persoonlijke groei. Waardoor je je vaker tevreden en kalm zult voelen.

Veel mensen die minder werken of stoppen met werken merken dat ze minder verlangens koesteren. En dat scheelt je – zoals je zult begrijpen – een hele berg geld.

Zelfs als je niet super agressief richting FIRE werkt zal de minset je leven beïnvloeden. Je beseft bijvoorbeeld ineens hoeveel impact grote uitgaven hebben op je toekomst. Een auto leasen van € 400 per maand klinkt voordelig, totdat je beseft dat je hiervoor (400 x 12 maanden x 25 =) € 120.000 moet beleggen als je dit wilt bekostigen met passief inkomen.

Dat zet die ‘voordelige’ auto in een heel ander perspectief. Voor minder dan € 7.000 heb je een prima occasion waar je jaren mee kunt doen voor de fractie van de jaarlijkse uitgaven.

FIRE is een natuurlijk verlengstuk

Door deze aanpassing in je relatie met geld vormt FIRE een natuurlijk verlengstuk op simpel leven, minimalisme, zuinig leven, duurzaam leven, minder materialisme, investeren in je persoonlijke groei en optimaliseren op levenskwaliteit.

Billy en ik zijn sinds 2015 bezig met FIRE. Het aflossen van de hypotheek op ons vorige huis was de eerste mijlpaal. Ook al is dit financieel gezien niet altijd de beste keuze (beleggen levert vaak meer op) – de peace of mind is voor ons onwijs waardevol.

Inmiddels werken we nu rustig richting Barista FIRE, onze volgende mijlpaal. Mijn plan is niet om te stoppen met werken, want ik vind het veel te leuk. Ik beweeg naar de plek waarop we niet meer hoeven te werken om rond te komen, en dus meer tijd kunnen nemen voor Jake, persoonlijke groei, onze gezondheid, dierbaren, vrijwilligerswerk en andere niet werkgerelateerde bezigheden.

De geldzaken hebben we op ‘autopilot’ gezet. Het proces vereist een hoop geduld, iets wat waar we erg goed in zijn geworden dankzij de adoptieprocedure en het aflossen van de hypotheek.

Maar ik zit met zoveel vragen!

Dat begrijp ik. FIRE is een onderwerp met een heleboel bewegende delen. Inkomen, werk en geld zitten diep geworteld in alle aspecten van ons leven. Werken richting FIRE (welke vorm dan ook) is een levensstijl met verregaande positieve gevolgen voor je toekomst.

Zit je op dit moment met brandende vragen? Stel ze dan in de reacties onderaan de pagina, dan zal ik ze in een toekomstig artikel zo goed mogelijk beantwoorden.

Hieronder verwijs ik je alvast naar een aantal goede blogs waarop een hoop inhoudelijke details worden besproken.

Nogmaals: lees je goed in voordat je serieuze stappen zet in de beleggingswereld. Indexbeleggen is een beleggingsvorm met weinig risico, maar niet zonder risico. Lees ook onderstaand boek.

Meer tips om om je financieel vrij te voelen

fire financiële onafhankelijkheid

Wil je meer tips om slimmer met je geld om te gaan en je financiële onafhankelijkheid (fire) te vergroten? Ga dan in het Broednest aan de slag met het interactieve stappenplan om je financiële vrijheid te vergroten. Je ontvangt boordevol tools en tips om beneden je stand te leven. 👌

Ontdek hoe je veel geld kunt besparen, maar ook hoe je stap voor stap je levenskwaliteit en financiële vrijheid verhoogt.

Lees meer en start direct…

soChicken Gelukstest

Hoe zit jij in je vel? Doe de gelukstest!

Ontdek hoe goed jij in je vel zit. Deze gratis test vertelt je in 2 minuten hoe gelukkig jij bent en welke stappen je kunt zetten om je leven leuker te maken.

Start de test