Stress begint klein
Stress begint vaak klein en subtiel. Hierdoor kun je de eerste signalen makkelijk over het hoofd zien. Zeker als je druk bent met andere dingen. Je geestelijke en lichamelijke gezondheid krijgen dan minder prioriteit.
Bovendien ziet stress er bij iedereen anders uit. De één heeft last van vage lichamelijke klachten, terwijl een ander zich bijvoorbeeld extra prikkelbaar voelt.
Het probleem is, dat je met deze subtiele symptomen prima door kunt gaan. Je neemt een pijnstiller, schenkt jezelf nog een kop koffie in – en als je ‘s avonds geen puf meer hebt, schuif je een pizza in de oven.
Ik hoef je natuurlijk niet te vertellen dat dit alleen op de korte termijn werkt. Op lange termijn maak je het probleem alleen maar erger.
Wil je structureel minder stress ervaren en lichter door het leven gaan? Dan is het slim om al bij de eerste signalen op de rem te trappen.
Lichamelijke stresssignalen
Een lichamelijke reactie op stress ontstaat doordat je hersenen een seintje krijgen dat je extra alert moet zijn. Voor onze voorouders was dit een handig hulpmiddel om te overleven.
Dit betekent dat je hersenen, hart en spieren in opperste staat van paraatheid worden gebracht. Zodat je bij gevaar nét iets extra’s kunt geven.
Andere delen van je lichaam krijgen juist minder aandacht. Wat heb je immers aan een goede spijsvertering als je op het punt staat zelf opgepeuzeld te worden?
Als het gevaar is geweken kan je lichaam weer tot rust komen en herstellen. Tenminste, zo is het stresssysteem bedoeld. Maar in onze moderne tijd zijn er constant prikkels die ons stresssysteem activeren. Hierdoor krijg je geen tijd om te herstellen.
Dit zijn lichamelijke stresssignalen:
- Een versnelde hartslag en ademhaling
- Vermoeidheid, maar toch slecht kunnen slapen
- Het onbewust aanspannen van spieren, bijvoorbeeld in je nek, kaak, rug of schouders
- Spanningshoofdpijn
- Duizeligheid of oorsuizen
- Buikpijn of darmkrampen
- Koude handen, een droge mond en overmatig zweten
Emotionele en mentale stresssignalen
Stress heeft ook invloed op de manier waarop je hersenen werken. Denk maar eens aan een acute stresssituatie zoals een auto die door rood rijdt – waardoor jij in een fractie van een seconde moet reageren. Het instinctieve deel van je brein neemt het over.
Ingewikkelde hersenfuncties zoals plannen, organiseren, concentreren en het overzicht bewaren worden tijdelijk naar de achtergrond geschoven. Dit geldt ook voor het reguleren van je gedachten en emoties.
Duurt de stresssituatie langer? Dan raak je geestelijk uit balans.
Vermoeidheid speelt hierbij ook een rol. Doordat je in stressvolle periodes weinig rust krijgt, kun je minder aan en heb je sneller last van een slecht humeur.
Emotionele en mentale stresssignalen zijn:
- Moeite met concentreren en prioriteiten stellen
- Veel piekeren of last hebben van negatieve gedachten
- Snel boos, geïrriteerd of verdrietig zijn
- Afspraken vergeten of te laat komen
- Een somber en neerslachtig gevoel hebben
- Geen zin meer hebben in seks
- Veel snacken of juist helemaal geen honger meer hebben
- Sociale contacten uit de weg gaan
Op de rem trappen
Herken je een groot aantal van deze 15 signalen? Onderzoek dan waar ze vandaan komen.
Heb je een to-do-lijst waarmee je de woonkamer kunt behangen? Ben je mantelzorger met een druk gezin en veeleisende baan? Of leg je de lat voor jezelf zo hoog dat zelfs een polsstokhoogspringer er niet overheen komt?
Dan is het tijd om op de rem te trappen. Zet je eigen welzijn en gezondheid op de eerste plaats. Dit betekent dat je soms nee moet zeggen tegen een ander om ja te zeggen tegen jezelf.
Zorg daarnaast voor voldoende rust en ontspanning. Neem genoeg pauzes en doe elke dag iets waardoor je kunt ontspannen, zoals:
- Wandelen of fietsen in de natuur
- Luisteren naar muziek
- Een mooi boek lezen
- Sporten
- Een hobby uitoefenen
Ben je een beetje tot rust gekomen? Bedenk dan waarom je telkens in die stress-valkuil trapt. Waarom heb je het zo druk? Waarom leg je die lat zo hoog? Wat zit daar achter? Misschien heb je de drang om jezelf te bewijzen, ben je erg perfectionistisch of denk je dat je alleen succesvol kunt zijn met een volle agenda.
Pas wanneer je de onderliggende oorzaak aanpakt, kun je jezelf echt verlossen van stress en de vervelende symptomen die daarbij horen.
Twijfel je over de oorzaak van je klachten? Maak dan een afspraak bij je huisarts. Een huisarts kan uitsluiten of er niet iets anders aan de hand is zoals een (chronische) ziekte, allergieën of een vitaminetekort.
Stress stap voor stap verminderen
Stress zuigt de blijdschap uit je dag. Gelukkig zijn er veel dingen die je kunt doen om snel minder stress te ervaren.
In deze Bundel laat ik je zien hoe je het voor elkaar krijgt. We werken aan 5 stappen om stress snel en effectief te verminderen.
Zodat de blijdschap weer fijn terug kan stromen in je dag. ☀️
Deze cursus ontving een gemiddelde waardering van 9,5 door duizenden deelnemers.
Reacties
Beste Jelle, dank voor dit inzichtgevende artikel. Het opent mijn ogen weer wat verder.
Veel geluk vandaag.
Beste Jelle,
Jij hebt mijn ogen geopend….