“I believe that aging is a disease. I believe it is treatable.
I believe we can treat it within our lifetimes.
And in doing so, I believe, everything we know about human
health will be fundamentally changed.”
David A Sinclair
Veroudering vertragen – kan dat?
Ik weet wat je denkt: een artikel over anti-veroudering, Jelle is de 35 gepasseerd!
En ja – ik moet toegeven – mijn levensfase heeft absoluut te maken met deze nieuwe interesse. Maar het is meer dan dat.
Veroudering is de oorzaak van een heleboel ellende. En de afgelopen jaren is er steeds meer aandacht voor. Er heerst een voorzichtig optimisme onder een groep anti-veroudering wetenschappers.
Waarom? Niet alleen blijken er hele praktische manieren te zijn om veroudering te vertragen – er komen in de toekomst mogelijk ook manieren om veroudering terug te draaien.
Je leest het goed.
Toegegeven, er is nog veel onzeker. De positieve resultaten zijn o.a. aangetoond bij muizen – en muizen zijn geen mensen. Bovendien zal dit soort technologie waarschijnlijk niet breed toegankelijk zijn voor de jaren ’40 of ’50 van deze eeuw.
Maar dat betekent ook dat veel van ons de kans krijgen om deze revolutie mee te maken – mits we lang genoeg leven natuurlijk.
Dat brengt ons op de vraag: ”Hoe kunnen we veroudering vertragen?”
Serieuze anti-veroudering is een drietrapsraket:
- Veroudering afremmen – hier kunnen we vandaag mee beginnen.
- Veroudering pauzeren – dit kan wellicht binnen 10-20 jaar.
- Veroudering terugdraaien – dit is nog even toekomstmuziek, maar wellicht mogelijk binnen enkele decennia.
Hoe meer onderzoekers leren over hoe veroudering werkt, des te meer we ook leren hoe we het kunnen vertragen. Het toepassen van dit soort inzichten kan op zichzelf mogelijk al jaren aan je leven plakken – mits je tussentijds niet wordt platgereden door een zelfrijdende vrachtwagen, uiteraard.
Veroudering afremmen is een groot onderwerp. In dit artikel wil ik je meenemen langs vier wetenschappelijk bewezen (en natuurlijke) manieren om veroudering te vertragen.
Geen exotische supplementen of extreme maatregelen, maar dingen waar je vandaag nog mee kunt beginnen. Het zijn bovendien gewoontes die je gezondheid, energie en algehele levenskwaliteit direct kunnen verhogen.
Laten we eens kijken!
1. Haal je lijf uit de comfort-zone
Als er één rode draad naar voren komt uit de anti-veroudering onderzoeken is het dit: teveel lichamelijk comfort zorgt voor versnelde veroudering.
Wanneer je lichaam constant té comfortabel is wordt het ‘lui’. Wanneer het een beetje wordt uitgedaagd maakt het zichzelf sterker (met nadruk op een beetje – langdurige druk op het systeem is juist schadelijk).
Je lijf schoont zichzelf op (autofagie), vernieuwt zichzelf effectiever en bereidt zich voor op toekomstige ellende – waardoor het als bijproduct langer jong blijft.
Je wilt je lijf dus regelmatig een beetje uit die comfort-zone halen, zodat het iets harder moet werken. Het is vervolgens de kunst om dat te doen op een relatief comfortabele manier, zodat het leven nog wel leuk blijft.
Je wilt dus minder zitten en hangen, minder eten, minder vaak eten en niet altijd leven in kamertemperatuur.
Hoe kun je dat doen?
- Intermittent fasting – door regelmatig voor een langere tijd niets te eten zet je allerlei wenselijke processen in werking. Vasten is een belangrijke en effectieve manier om veroudering te vertragen. Als veroudering vertragen belangrijk voor je is, begin dan hier (gecombineerd met de volgende tip). Luister ook: Afvallen & gezonder worden – ontdek 20 voordelen van intermittent fasting (podcast)
- Sporten en bewegen – door je lichaam fysiek uit te dagen vertraag je veroudering en verleng je je leven mogelijk aanzienlijk. Je voelt je bovendien een stuk gelukkiger als je regelmatig sport. Sport en beweging moet absoluut onderdeel zijn van een effectieve anti-veroudering routine.
- Jezelf blootstellen aan kou – er zit iets achter de koud-douchen-hype dat écht werkt. Door regelmatig een beetje de kou op te zoeken kun je mogelijk veroudering vertragen. Overigens zijn ijsbaden niet nodig. Zodra je het een beetje koud hebt begint het al effect te hebben. Zet de kachel lager en daag jezelf uit om geen jas aan te doen als je het een beetje fris hebt. Je lichaam went eraan op den duur!
- Jezelf blootstellen aan hitte – er zijn nog geen definitieve bewijzen over de levensverlengende effecten van sauna’s, maar aanwijzingen zijn er wel. Het zou heel goed kunnen dat een regelmatig sauna bezoek veroudering vertraagt.
- Minder eiwitten eten – een eiwitrijk dieet mag dan voedzaam zijn en effectief voor spieropbouw, het blijkt geen recept voor een lang leven. Een eetpatroon laag in eiwitten zorgt ervoor dat je lijf minder snel veroudert.
Door je lichaam uit de comfort-zone te halen zul je minder snel verouderen. Goed, laten we verder gaan.
2. Kies voor een plant-based eetpatroon
Plant-based betekent dat je het gros van je calorieën uit onbewerkte, plantaardige voeding haalt. Het is niet per se hetzelfde als een plantaardig eetpatroon, omdat er soms nog wel een kleine hoeveelheid dierlijke producten in voorkomt.
In de basis is het eigenlijk heel simpel: vermijd bewerkte producten om veroudering te vertragen.
Bouw je eetpatroon op uit onbewerkte groente, bladgroente, fruit, peulvruchten, noten, zaden en hele granen. Hanteer bijvoorbeeld een 80/20 regel: 80% gezond, 20% eventueel iets minder gezond.
Het traditionele mediterrane eetpatroon is het best onderzocht en scoort goed op anti-veroudering. Dit eetpatroon is grotendeels plantaardig, met af en toe wat vis, hier en daar een rode wijn en geen geraffineerde suikers.
Het is overigens niet hetzelfde als onze moderne associaties met mediterraans eten: pasta, wijn, wit brood, olijfolie, vlees, vis en kaas.
Meer groente, minder bende – zo plak je jaren aan je leven.
3. Voorkom versnelde veroudering
Er zijn factoren die ons simpelweg sneller verouderen. Door deze zaken te vermijden kunnen we een heleboel terrein winnen:
- Niet roken
- Weinig of geen alcohol drinken
- Weinig of geen geraffineerde suiker eten
- Onbeschermde blootstelling aan de zon vermijden
- Overmatige stress vermijden
- Werken aan goede, stabiele, regelmatige en voldoende nachtrust
- Overgewicht vermijden
- Bewerkt en rood vlees vermijden
Je wist natuurlijk al dat deze factoren niet goed voor je zijn. Mensen die al deze dingen juist wél doen zien er vaak ouder uit. De factoren verminderen niet alleen je gezondheid – ze hebben statistisch gezien een directe negatieve impact op je levensduur.
4. Verklein je kans op vroegtijdige dood
De meeste mensen overlijden aan een handjevol ziektes die gelinkt zijn aan veroudering – zoals:
- Kanker
- Hart- en vaatziekten
- Dementie
Je biologische veroudering staat echter niet gelijk aan je kalenderleeftijd.
Als je al veertig jaar rookt, overmatig drinkt, slecht slaapt, zonnebaadt, gestrest bent en constant bewerkt vlees eet dan is je lichaam biologisch gezien ouder dan het lichaam van een leeftijdsgenoot die deze dingen grotendeels vermijdt.
Hoe sterker die biologische veroudering, des te groter je kans wordt te overlijden aan een ziekte die gelinkt is aan veroudering. Toch is het nooit te laat om je levensstijl aan te passen en (een deel van) de schade te herstellen.
Wat kun je doen om je kans op vroegtijdig overlijden te verkleinen?
- Voor het grootste deel komt het neer op het naleven van eerder genoemde levensstijl adviezen. Maak je lijf sterker, eet gezond, beweeg meer en vermijd negatieve invloeden.
- Bescherm jezelf tegen de zon.
- Verminder je blootstelling aan (mogelijk) schadelijke chemicaliën, schadelijke stoffen en vervuiling.
- Neem je gezondheid serieus. Het is verstandig om je gezondheid regelmatig te laten controleren, bijvoorbeeld bij de huisarts. Je kunt eventueel ook zelf betalen voor diverse preventieve onderzoeken.
- Werk mee aan bevolkingsonderzoeken wanneer je een uitnodiging ontvangt. Het is wellicht spannend en oncomfortabel, maar tijdige diagnose kan je leven aanzienlijk verlengen.
- Vergroot inzicht in je gezondheid. Bijvoorbeeld door een smartwatch te dragen. Deze kan je op de lange termijn veel vertellen over de staat van je lichaam.
- Blijf geïnformeerd over innovaties op het gebied van preventieve geneeskunde en technologische doorbraken rondom anti-veroudering. De komende jaren zullen er veel nieuwe hulpmiddelen op de markt komen om meer inzicht in je gezondheid te krijgen én bij te sturen waar nodig.
Door actief betrokken te zijn bij je gezondheid kun je mogelijk decennia aan je leven plakken. Wie weet wordt je op deze manier oud genoeg om gebruik te kunnen maken van échte anti-veroudering therapiën!
En wil je direct aan de slag met een eetpatroon dat je leven kan verlengen? In mijn cursus laat ik je zien hoe je deze transitie maakt met verrassend weinig moeite. 🥦
Gezond afvallen hoeft niet zo moeilijk te zijn
We maken gezond afvallen onnodig moeilijk voor onszelf. In deze cursus ontdek je hoe je de Broednestmethode toepast op afvallen: met strategische veranderingen, in belachelijk kleine stappen.
Ontdek waarom je gezond en plantaardig kunt afvallen zonder veel te sporten en zonder constant honger te hebben. Leer hoe je je mindset verandert en ontdek hoe je je levensstijl stapje voor stapje aanpast op je nieuwe doelen.
Iedereen kan afvallen - jij ook. Doe je mee?
Deze cursus ontving een gemiddelde waardering van 9,1 door duizenden deelnemers.
Reacties
Dag Jelle, natuurlijk is het belangrijk om zo gezond mogelijk oud te worden. Waar ik me tegen verzet is de cultuur die aangeeft dat jong beter is. Heb je je al eens verdiept hoe je hersenen je helpen om milder en wijzer te worden als je ouder wordt? Heb je je wel eens verdiept in de mooie kanten van het ouder zijn? Ik kleur bewust mijn haren niet meer, wat er gebeurt in de reacties om mij heen is dat ik aangesproken wordt alsof ik een klein kind ben en niet een mede volwassene. Want je wordt gezien als oud en dus…..seniel, niet meer zo snel, niet meer alles weten, niet op de hoogte? Jouw artikel helpt niet mee om juist de voordelen van het ouder zijn te omarmen en bevestigt, zeker de aanhef het vooroordeel dat in de maatschappij leeft. Misschien moet je eers nog ouder worden om ook andere facetten van het leven te onderkennen, met vriendelijke groet, Wendy Derksen, zelfstandig trainer en coach, 60 jaar.
Beste Jelle,
Ik begrijp heel goed, dat je je in jouw leeftijdsfase met deze dingen gaat bezighouden. Niettemin ben je nog steeds ruim een generatie jonger dan ik….dus ik mag mezelf wel ‘ervaringsdeskundige’ noemen op het gebied van ouder worden. Al je adviezen zijn goed en ik leef deze (grotendeels) al mijn hele leven na. Het houd me relatief gezond maar ik word evengoed ouder! De ‘instinker’ hier is, dat het ‘langer jong blijven’ tot ideaal en norm verheven wordt, en ‘ouderdom’ (al of niet met gebreken) als iets negatiefs, angstigs en bedreigends wordt gezien, wat je zo lang mogelijk moet vermijden. De norm is de eeuwige jeugd, de blije en actieve Zwitserleven generatie, en als het op je ouwe dag niet zo is, heb je blijkbaar iets niet goed gedaan. Een nare gedachte die ‘eigen schuld’ impliceert. Helaas is dit een ontkennen van de werkelijkheid. Veel ouderen (waaronder ik) worden geconfronteerd met ouderdomskwalen die niet te voorkomen waren. De wérkelijke kunst van het ouder worden is m.i. niet negatief, maar positief, en zit niet uitsluitend in gezond leven (dat is tenslotte niet zo moeilijk), maar in wijsheid: aanvaarden dat de dingen anders worden, ermee leren leven, er wat van maken, binnen allerlei beperkingen. Zodra je dat doet, openen zich ook op oudere leeftijd nog steeds nieuwe perspectieven! De opdracht is niet: hoe stel ik het ouder worden uit (= onmogelijk), maar: hóe wordt ik ouder, en hoe bén ik oud? Zonder de negatieve bijsmaak van ‘oud’!!!
Bedankt voor je aanvulling Marijke. Ik heb niet de overtuiging dat ‘oud’ slecht of minderwaardig is. Sterker nog – ik denk juist dat het belangrijk is dat mensen langer leven zodat er meer wijsheid en ervaring langer bewaard blijft voor volgende generaties.
Ik zie ook dat ouder worden veel wenselijke kanten heeft. Ik ervaar het zelf nu ook al – er ontstaat bijvoorbeeld meer rust en overzicht.
Tegelijkertijd zit (denk ik) niemand te wachten op de onvermijdelijke lichamelijke achteruitgang die veroudering teweeg brengt. Dan heb ik het niet over de oppervlakkige veranderingen zoals rimpels en grijs haar, maar juist het toenemende risico op ellendige aandoeningen. Ik denk dat iedereen – ongeacht leeftijd – liever gezond is dan ziek.
Ik wilde onderzoeken welke invloed wij hier zelf op kunnen uitoefenen. Veel mensen beseffen bijvoorbeeld niet dat vasten zo’n positieve impact kan hebben, en vinden het waarschijnlijk fijn om dit te weten zodat ze het onderdeel van hun leven kunnen maken.
Biologisch verouderen staat voor een deel los van kalenderleeftijd. Een ongezonde levensstijl doet het lichaam sneller verouderen, waardoor de kans op aandoeningen hoger wordt vroeger in het leven. Uiteraard is niet alles te voorkomen, maar er zijn wel stappen die we kunnen zetten om risico’s te verminderen. En ik denk dat dat waardevol is – voor onszelf en voor onze dierbaren.
Ik weet dat de vooroordelen die je deelt spelen in de samenleving, maar ik deel deze ideeën niet en het is absoluut niet mijn bedoeling om ze verder te verspreiden. Ageism is niet productief en het tegenovergestelde van waar soChicken voor staat. Dus ik ben dankbaar dat je dit aanstipt samen met andere lezers. Voor mij staat de vraag “hoe houden we het biologische systeem zo lang mogelijk zo gezond mogelijk?” los van alle verhalen en oordelen over ouderdom.
Ik ga het meenemen in toekomstige artikelen. 😊
Ik sluit me volledig bij Marijke aan. Het kunnen accepteren dat je veroudert, is een van de pijlers voor een gelukkige ‘oude dag’.
Ook ik sluit me aan bij Marijke, net als Marja. Eerlijk gezegd had ik gehoopt iets te lezen over “jong van geest blijven”.
Mooi artikel en een onmisbare aanvulling van Marijke, wat je schrijft is zo belangrijk, precies wat ik nog miste in het stuk van Jelle. Die druk op altijd maar perfectioneren en verbeteren is ook niet gezond maar beide artikelen samen hebben hun waarheid. ‘We willen wel oud worden maar het niet zijn’ is een interessante uitspraak over onze tijdsgeest.
Ik kan me best vinden in de opmerkingen hiervoor gemaakt, echter voor mij gaat het over hoe wordt ik zo gezond en fit mogelijk oud. Daar geef je bruikbare tips voor. Ik maak een kleine kanttekening bij bevolkingsonderzoek, meer specifiek het bevolkingsonderzoek naar borstkanker bij vrouwen waarbij je borsten soort van geplet worden tussen 2 platen en vervolgens bestraald worden is alles behalve gezond.
Dank je wel lieve Jelle voor dit mooie artikel. Ik lees je artikelen graag, omdat je het op een leuke, overzichtelijke en luchtige manier brengt. Ik denk dat een hoop mensen gebaat zijn bij jouw tips om het leven een stukje aangenamer te maken tijdens het verouderingsproces. Ook de reacties zijn waardevol. Een ieder neemt hierin zijn eigen ervaringen mee.
Een goede en verhelderende reactie op mijn opmerking, Jelle. Dank je wel :-)
Even kleine, persoonlijke, aantekening op de opmerking van allen over het bevolkingsonderzoek borstkanker. Hoe vervelend de procedure ook is, ik was blij dat bij mij de borstkanker in een zeer vroeg stadium werd ontdekt. Dus ook dat onderzoek wil ik iedereen aanbevelen!
Beste Jelle,
Feit is dat we door onze levensstijl een grotere kans kunnen hebben om gezonder oud te worden. Daar kennis over verspreiden lijkt me een goede zaak.
Echter, iemand aanhalen die ouderdom als een ziekte ziet, raakt bij mij nou net de verkeerde snaar. Jammer! Ouderdom is uiteraard geen ziekte. Het hoort bij de circulaire beweging van het leven, ik zou zelfs durven beweren: van de kosmos. Zoals mijn vader me als kind al uitlegde: alles gaat in cirkels. Je hebt lente-zomer-herfst-winter om dan weer bij de lente uit te komen. De planeten zijn rond, een jaar loopt rond en ook ons leven loopt rond: geboorte-opgroeien-volwassen worden-ouder worden- sterven, waarna je, als je oude volksverhalen leest, wordt dat ook zo mooi verteld, weer opgenomen wordt om toe te voegen tot nieuw leven.
Goed, genoeg hierover, denk ik. Ik krijg een beetje jeuk van dit tijdperk, waarin we niets lijken te willen aanvaarden van wat van nature gewoon zo gaat. Het heeft ons al op veel manieren in de problemen gebracht, in mijn optiek. In aanvaarding van oud worden en sterven zit ook veel wijsheid. Bovendien zou de wereld nog veel voller worden als we allemaal maar blijven leven. Ik moet er niet aan denken.
Gezond oud willen worden, goed plan. Meegaan in de hype dat alles maakbaar is en we oud worden zelfs een ziekte noemen, daar ga ik niet in mee.
Met vriendelijke groet, Elka
kijkend naar de toekomst: wil ik echt zo oud, ouder, nog ouder worden. Worden misschien wel, maar zijn in deze maatschappij??? Ik ben nu 70 jaar, werk regelmatig en vind dit alles nog steeds heerlijk. Maar om nou persé 100 of meer te worden? Alleen omdat de wetenschap dat kan. Nou nee hoor.
Hi Jelle,
Mijn vriend verdiept zich al jaren in voeding, en is helemaal fan van het keto-dieet. Hij heeft van alles geprobeerd, ook een tijd vegan, maar dit is “het” dieet waarbij hij zich fit en goed voelt in combinatie met IF. Ik vraag me af hoe jij daar naar kijkt? Ben je vooral voorstander van plantaardige voeding voor het ethische en milieu aspect, of geloof je dat dat echt het meest gezonde dieet is dat je kan volgen?
En denk je dat dit nog verschilt voor mannen en vrouwen? Ik ben nu veel bezig met “leven naar mijn cyclus”, en kom erachter dat IF vaak wordt afgeraden voor vrouwen die een (natuurlijke) menstruatiecyclus hebben of maar voor een deel van je cyclus wordt aangeraden. Hetzelfde verhaal voor koud douchen. Heb je hier toevallig tips voor, of boeken/mensen die je aan raadt die hier meer over weten? Ik vraag me af wat de rol is van hormonen bij vrouwen door de cyclus heen, zowel als het gaat om veroudering tegen gaan als bijv afvallen.
Dank voor je mooie artikel met fijne tips!
Hoi Annika,
Dank voor je reactie! Wat mooi dat je vriend een manier van eten heeft gevonden die goed voor hem werkt. Zelf kies ik voor een grotendeels plantaardig voedingspatroon, niet alleen om ethische en ecologische redenen, maar ook omdat het over het algemeen beter lijkt te passen bij gezondheid op de lange termijn.
Keto kan op korte termijn zeker voordelen hebben, maar mijn zorgen zitten vooral bij de lage hoeveelheid vezels en de nadruk op dierlijke producten (die worden gelinkt aan hart- en vaatziekten en verschillende vormen van kanker).
Over intermittent fasting en de menstruatiecyclus is nog weinig duidelijk. Sommige vrouwen merken er baat bij, anderen ervaren juist klachten. Hetzelfde geldt voor dingen als koud douchen. Het belangrijkste is dat je goed luistert naar je lichaam en uitprobeert wat bij jou past! 💛
Ik lees allemaal goede reacties op het artikel van Jelle. Jelle bedankt voor al de wekelijkse mooie artikelen. Wat ik een beetje mis is de mentale kant van het ouder worden. Ik ben 87 jaar en probeer bij te blijven in de veranderingen van de wereld en vooral de vernieuwingen in wereld van de ICT. Ik kan niet zonder mijn computer, kijk graag vooruit en blijf nieuwsgierig in de toekomst. Volgens mij houdt een mens dit ook jong, Natuurlijk wel naast gezond voedsel en vitamine. Het bewegen blijft bij mij achterwegen want door een rugletsel en slecht evenwicht loop ik met een stok en rollator.
Hoi Jelle, bedankt voor een mooi waardevol artikel. Waarom heb je de link naar het Engelstalige boek gemaakt en niet naar het Nederlandstalige Langer Gezond Leven? Voor veel mensen makkelijker te lezen denk ik. En ik ben het helemaal eens met de reactie op het belachelijke borstonderzoek wat men hier in Nederland doet. Thermografisch onderzoek brengt geen schade aan en brengt wel heel mooi in beeld hoe het met je borsten gaat. Ik heb zelf bijna zes jaar geleden drie maanden gevast met een gemiddelde dagelijkse inname van 600kcal. Resultaten zijn fantastisch, 17,5 kg afgevallen, fitter, mobieler en nog meer voordelen. Ben nu net weer begonnen met de volgende reinigingsronde van mijn lichaam. Dit moet je dus niet doen als je onder een BMI van 20 zit (maar dat zijn er niet zoveel meer ….) Ik wens jullie allemaal een gezond langer leven toe met een zinvolle invulling van dat leven.