“Fear is always the result of an
unquestioned past imagined as a future.”
Byron Katie
Er is alleen nu
Er is alleen nu. Dat heb ik al vaker geschreven, en ik ga het nog heel vaak schrijven. Want we vergeten dit allemaal constant. Ik vergeet het zelf ook constant, maar steeds minder vaak.
Wanneer je dit vergeet, wordt het leven ingewikkeld. Wanneer je dit beseft ervaar je mindfulness en is alles goed.
Er is alleen nu. Het verleden is weg en de toekomst bestaat nog niet. Tot zover hoor je niets nieuws. Je weet dat je niet terug kan om een moment opnieuw te ervaren. En je hebt je er ook bij neergelegd dat je – met uitzondering van een tijdrovende retourtrip rond het zwarte gat in het centrum van de melkweg – niet naar de toekomst kunt reizen.
Prima. Dus hoe kun je dan blijven hangen in het verleden?
Wat het verleden daadwerkelijk is
Hoe krijg je toegang tot het verleden? Precies – met herinneringen. Herinneringen zijn gedachten die je helpen om een deel van het verleden opnieuw te ervaren.
Kun je je nog herinneren hoe je dit artikel opende? Dat moment ligt inmiddels in het verleden. Het moment is weg, maar de herinnering kun je nog steeds ervaren.
Maar op het moment dat je die herinnering naar boven haalt, is het nog steeds nu. Het is niet ineens vijf minuten geleden. Herinneringen (en alle andere gedachten) ervaar je altijd in het moment. Ook al geven ze je het gevoel dat je door de tijd reist.
Het is alsof je een virtual reality bril op zet. Je bent gewoon hier en nu, maar je ervaart een andere wereld en hebt het gevoel dat je je in een ander moment bevindt.
Maar in werkelijkheid is het altijd even simpel. Er is alleen hier en nu. En in dit moment ervaar je gedachten.
Dus? Hoe kom ik dan los van het verleden?
Als het verleden niet echt bestaat maar alleen in gedachten dan is het dus logisch dat we onderzoeken hoe we met deze gedachten omgaan.
Als je bent zoals veel mensen, dan ervaar je gedachten van spijt. Er zijn dingen gebeurd die niet zo leuk zijn, en je hebt het gevoel dat je het beter had moeten doen.
- Misschien had ik anders moeten reageren.
- Als ik dit had gedaan was dat niet gebeurd.
- Had ik daar toen maar meer aandacht aan geschonken…
We hebben allemaal dit soort gedachten van tijd tot tijd. Maar niet iedereen neemt ze even serieus. Want het zijn gedachten waar je weinig mee kunt.
Als je destijds precies wist hoe je je nu zou voelen, dan zou je het misschien wel anders hebben aangepakt. Maar dat is het hele punt: je wist toen niet hoe je je nu zou voelen. Je kunt niet in de toekomst kijken.
Achteraf is het altijd makkelijk praten. Want ja – als je toen niet lui was geweest zat je nu niet met problemen. Maar je was toen wél lui. En de kans is groot dat je op dat moment niet anders kon dan lui zijn. Het was het beste wat je toen kon doen op dat moment.
Je wist toen ook wel dat je gedrag misschien niet onwijs constructief was. Maar op dat moment besloot je toch dat het de beste optie voor je was. En dat is wat het is. Dat wil niet zeggen dat je dat in de toekomst zo opnieuw wilt doen. Maar het heeft ook geen zin om er spijt over te voelen.
Want met spijt verander je niets, behalve je humeur.
Je leeft in een chronisch ‘nu’
Het verleden kun je alleen accepteren. Of beter: je gedachten over het verleden kun je alleen accepteren. Want meer is er niet van over.
Door constant te wensen dat het verleden anders was ben je in strijd met de realiteit. En daardoor ervaar je stress, spanning, angst en frustratie. Het verleden was niet anders. Het was precies zoals het was. Net zoals dit moment precies is zoals het is.
Jouw waarneming is zoals een grote rots midden in een rustig stromende rivier. Terwijl jij stilstaat, stroomt het leven door. Het water dat de rots raakt is nooit hetzelfde, altijd vers en heeft niets te maken met het water dat al is gepasseerd of het water dat erop volgt.
Je leeft in een chronisch nu. Altijd nieuw, altijd vers en los van wat er was.
Dat klinkt lekker zweverig, maar het is heel praktisch. Het helpt je namelijk realiseren dat die gedachten over het verleden niet meer dan gedachten zijn. En dat je ervoor kunt kiezen om ze minder serieus te nemen.
De realiteit is vaak heel basaal: een persoon, zittend op een stoel, verzonken in gedachten over het verleden. Dat is wat er in zo’n moment plaatsvindt. Meer niet.
In mijn boek pluizen we dit concept nog veel dieper uit. Zo zul je stap voor stap ontdekken dat jij zelf kunt bepalen hoeveel drama en ellende je wilt ervaren. En dat je ook de keuze hebt om weinig tot geen drama te ervaren – best fijn.
Daarnaast kan ik je de onderstaande artikelen aanbevelen:
- Straks bestaat niet – waarom mindfulness dolle pret is
- Stoppen met piekeren – 3 tips om minder te piekeren (video + stappenplan)
- Je bent niet je gedachten – hoe ik leer minder te denken
Mindfulness verweven in je dag
Wil je beter worden in het beoefenen van mindfulness in je dagelijks leven?
In deze Bundel onderzoeken we manieren waarop we mindfulness kunnen verweven in onze dag. Fijn als toevoeging naast je meditaties. Nog fijner als mediteren je (nog) niet zo ligt.
Ontdek praktische oefeningen die je direct kunt gebruiken voor meer innerlijke rust en blijdschap.
Deze cursus ontving een gemiddelde waardering van 9,5 door duizenden deelnemers.
Reacties
Hey Jelle, moeilijke materie, goed verwoord, ik kan je volgen. Vraag: De gedachten over het verleden neem ik minder serieus, maar wat doe ik met de (negatieve) emoties die ik er nog bij voel?
Keep up the good work, ik volg je al lang, ik word blij van jou!
Hoi Astrid! Emoties volgen na gedachten. Als je stressvolle gedachten denkt, ervaar je vervolgens een gevoel van stress. Vaak gebeurt dit onbewust en razendsnel. Hoe beter het je lukt om die gedachten minder serieus te nemen, des te minder vaak je wordt geconfronteerd met het bijbehorende gevoel. 💛
Geweldig geschreven en mooi, van het water. Ik ga vandaag in het nu leven en niet bezig zijn met de gedachten (en emoties) van gisteren. Je nieuwe boek staat al op m’n verlanglijst.
In reactie op het bericht van Astrid en jouw reactie daarop. Ik neem het verlies van mijn moeder als voorbeeld. De gevoelens die bij de gedachten over het verlies van mijn moeder horen zijn erg verdrietig. Deze gevoelens kunnen mij dan ook in het nu overspoelen. De gedachten over het verlies van mijn moeder wil ik wel serieus nemen. Dit stuk verleden is een groot onderdeel van mijn nu. Hoe kijk jij hier tegenaan?
Hoi Marijke, sorry voor je verlies. Ik begrijp je reactie heel goed. Als je iemand verliest ga je door een rouwproces, en daar horen deze gevoelens bij. Het begint bij het accepteren van je verdriet en het niet proberen weg te duwen.
Inhakend op dit artikel, je zegt dat je deze gedachten graag serieus neemt. Ook dat begrijp ik – maar zie je ook dat je hier dus zelf een keuze in hebt? Als je denkt aan het verlies van je moeder word je overspoeld door emotie. Als je denkt aan andere dingen (zoals de vaatwasser uitruimen), dan ervaar je deze gevoelens niet of in veel mindere mate.
Dat maakt die gedachten en gevoelens niet slecht of minderwaardig. Maar het is interessant om te zien dat daar ruimte bestaat om te kiezen. Dat wil niet zeggen dat je geen verdriet meer ervaart. Je zegt: “dit verleden is een groot onderdeel van mijn nu”, en ik begrijp wat je bedoelt. Maar als je goed kijkt zie je dat je gedachten over het verleden een onderdeel vormen van sommige momenten. Nu zit je op een stoel en drink je thee, terwijl je gedachten ervaart over je moeder. Maar doordat je gedachten ervaart wordt het verleden niet echt. Het blijven gedachten.
Dit duidelijk zien en omarmen is niet eenvoudig, zeker niet als het gaat om zulke beladen gedachten. Dus wees vooral lief voor jezelf en neem je tijd.
Ik hoop dat dit het iets duidelijker maakt voor je. Heel veel liefs en sterkte gewenst. 💛
De gedachten over een geliefd persoon die je bijv. aan de dood verloren hebt…ik zou dat verdriet laten komen; het hoort erbij. Uiteindelijk wordt een groot deel van dat verdriet anders: de waardering voor de persoon wordt sterker en de dankbaarheid dat deze persoon in je leven is geweest. Pijn is reeel, voel het en zie het zich ontwikkelen; uiteindelijk verrijkt het je. Ik wens je veel goeds.
Verder moest ik aan de simpele bijbeltekst denken (weet even zo gauw niet waar die staat) ‘Doe wel en zie niet om.
En, dat schrijvend, bedenk ik dat dat ook voor je verdriet geldt: het verdriet van vandaag is van nu…het is geen oeverloos omzien. En net zoals een fysieke wond: het heeft tijd nodig om te helen…nu.
Stof tot nadenken,want best ingewikkeld. Maar dat er een keuze is, is een mooi inzicht inderdaad. Dank voor de mooie woorden 💜
Het verdriet mag er zeker zijn Marijke. Als je je gedachten serieus neemt, wees je dan bewust van de woorden die je in gedachten gebruikt. Denk je bijvoorbeeld: Wat had ik toch altijd fijne gesprekken met mijn moeder. Jammer dat ze me nooit meer goede raad kan geven. Of kies je voor deze gedachte: Wat had ik toch altijd fijne gesprekken met mijn moeder. Ik heb nog steeds profijt van de goede raad die ze me heeft gegeven. En je kunt altijd kiezen de woorden van je gedachten te herformuleren…
Hallo,Jelle,het moeilijkste in het leven is,leven in het nu. Dan ben je gelukkig en vrij. Bedankt vr de vele tips.grtjs uit brugge. 😉😉😉
Hallo Jelle, bedankt voor weer zo’n goeie bemoediging!! Op die positieve manier hoe je de dingen benadert en uitlegt. Ben ik heel blij mee! Ik heb alletwee je boeken en kijk alweer uit naar je volgende boek! Groetjes, Tamara.
Oh wat past dit artikel op dit moment bij mij! Het universum gooit met “tekens” op mij… 😅 nu nog de vraag of ik er iets mee moet dóen of het gewoon te laten zíjn en loslaten… dankjewel Jelle voor je inzichten
😊