“When you have expectations,
you are setting yourself up for disappointment.”
Ryan Reynolds
Sneeuw is niet altijd leuk
Ik vind het heerlijk als het sneeuwt. Als de prachtige grachten in Delft worden bedekt met een laagje wit. Een flink pak sneeuw maakt de stad stil en licht.
Maar hoe heerlijk ik sneeuw ook vind – als ik in augustus op mijn teenslippers naar buiten loop, zou het me behoorlijk in de war brengen. Niet alleen zou ik koude tenen krijgen, ik zou ook gevuld worden met gevoelens van frustratie.
Dat komt niet door de sneeuw. Sneeuw is gewoon sneeuw. Het komt door mijn verwachtingen over de situatie. Sneeuw op een moment dat ik het echt niet verwacht veroorzaakt spanning. En die spanning veroorzaakt negatieve emoties.
Verwachtingen maken je leven ingewikkeld
Je gaat uit eten en je hebt er zin in. Je hoopt op een mooi plekje bij het raam en je hoopt op een gezellige avond. Eenmaal aangekomen bij het restaurant moet je een kwartier wachten. De tafel die beschikbaar komt is ver van het raam. En de ober maakt wat foutjes.
De ervaring is op zichzelf niet slecht. Andere mensen hebben het prima naar hun zin op vergelijkbare plekken. Het is jouw verwachting die het ingewikkeld maakt. En omdat de ervaring niet voldoet aan je verwachtingen, voel je je gefrustreerd. Hierdoor wordt het geen gezellige avond. Het lijkt alsof zij je avond verpest hebben, maar in werkelijkheid heb je het zelf gedaan.
We nemen onze verwachtingen vaak als vanzelfsprekend. Maar ondertussen kleuren onze verwachtingen al onze ervaringen.
Vraag je eens af: Wat verwacht je van andere mensen? Wat verwacht je voor en van je kinderen? Wat verwacht je van alledaagse situaties? Wat verwacht je van je leven?
Het punt is: hoe meer je verwacht, des te vervelender je leven wordt. Het klinkt gek, maar zo is het. Het leven heeft geen enkele reden om te voldoen aan jouw verwachtingen. Dingen gebeuren gewoon – ongeacht hoe jij erover denkt.
Wat zijn verwachtingen?
Heb je je verwachtingen weleens tegen het licht gehouden? Eens goed bekeken wat een verwachting nu eigenlijk is?
Een verwachting is een gedachte. Of beter: het is een verhaal. Een verzameling gedachten waarin we voor onszelf bepalen hoe de realiteit zou moeten zijn.
En die verwachtingen vormen een soort Instagram filter dat over onze werkelijkheid valt.
Alle gebeurtenissen in ons leven worden constant gefilterd langs al die gedachten. We toetsen elke gebeurtenis aan onze verwachtingen. We zoeken uit of een gebeurtenis ‘goed’ of ‘slecht’ is, ‘wenselijk’ of ‘onwenselijk’. En we plakken er een sticker op.
Als er dingen gebeuren die we bestempelen als onwenselijk, dan ervaren we negatieve gedachten die worden opgevolgd door frustratie en spanning.
En dit is het punt: er gebeuren ALTIJD dingen die we bestempelen als onwenselijk. Altijd. Als je op deze manier naar het leven kijkt dan zul je altijd redenen vinden om ontevreden te zijn. Want dat is wat verwachtingen doen. Soms maken ze je blij, en meestal maken ze je ontevreden.
Ja – je kunt je best doen om je leven zo in te richten dat je alleen nog maar wenselijke dingen ervaart. Maar we weten allebei: dat is een wedstrijd die je niet kunt winnen.
Natuurlijk is het slim om wenselijke gebeurtenissen te veroorzaken. Maar tegelijkertijd wil je stoppen met de wedstrijd en gewoon leren om te leven met minder verwachtingen. Leren om het leven meer te accepteren zoals het is.
Geluk is acceptatie
De realiteit is wat het is. Daar doe je niets aan. Je kunt nu dingen doen om de toekomst te beïnvloeden. Maar nu is precies zoals het is.
Er is één logische reactie op deze waarheid. En die reactie helpt je bovendien om je gelukkiger te voelen. Radicale acceptatie.
- Accepteer jezelf zoals je nu bent.
- Accepteer anderen zoals ze nu zijn.
- Accepteer de realiteit zoals ze nu is.
Het is wat het is. Het is niet goed, het is niet slecht, het is. Meer valt er niet over te zeggen.
En dit bedoel ik niet hypothetisch. Dit is geldt ook nu. Precies nu, terwijl je dit leest. Misschien sta je ergens met je smartphone in je handen. Misschien zit je achter je laptop. Observeer eens wat er nu te beleven valt, zonder te oordelen.
Je hebt je vijf zintuigen, en je hebt gedachten. Dit zijn de sensaties die je ervaart.
- Voel het contact met billen op de zitting, of je voeten op de grond. Ervaar hoe je buik op en neer gaat terwijl je ademhaalt.
- Observeer dat je ziet. Je ziet kleuren en vormen die je brein herkent als een scherm met letters.
- Luister naar wat je hoort. Het geroezemoes van een werkplek, geruis van een weg, het zoemen van een apparaat, het ritme van je ademhaling.
- Wat proef je in je mond? Heb je net iets gegeten of gedronken? Of misschien proef je nog tandpasta van eerder vandaag.
- Wat ruik je? Is de geur neutraal? Of kun je een specifieke geur onderscheiden?
- En je gedachten. Zie je ze langskomen? Zie je hoe je in gedachten meeleest met deze tekst? Je hoort jezelf praten in je hoofd. Dit zijn gedachten. Observeer je nog andere gedachten?
Als je deze sensaties langsloopt – is er dan iets waarvan je kunt stellen dat het ‘wenselijk’ of ‘onwenselijk’ is? Of IS het gewoon zoals het is?
En als je merkt dat je wel labels plakt – bijvoorbeeld omdat je pijn in je rug hebt of omdat je nare emoties ervaart – vraag je dan eens af: wat zijn deze labels? Wat zorgt ervoor dat je ergens een oordeel over hebt?
Precies, deze labels zijn gewoon meer gedachten. En gedachten zijn gewoon sensaties, zoals wolken aan de lucht. Ze komen en gaan zonder dat jij er controle over hebt. En ze zijn niet tastbaar.
Als je die gedachten beschouwt als gewoon een andere sensatie, zoals aanraking of de wind langs je wangen – wat valt er dan aan te merken op dit moment? Als je niet ingaat op de inhoud van de gedachte, kun je dit moment dan accepteren zoals het is?
Zie de wolk voorbij drijven. Je probeert er niet doorheen te vliegen, op zoek naar houvast. Je observeert alleen. “Hé, een gedachte!” of “Hé, een gedachte met negatieve inhoud – wat interessant.”
Voel je hoe dit je helpt ontspannen, hoe het je direct gelukkiger maakt?
Alles is goed. Probeer het maar eens. Neem even dertig seconden om dit lijstje langs te lopen en het voor jezelf uit te proberen. Adem even diep in en uit, ontspan je lichaam. En glijd in het moment.
Er is niets op aan te merken. Het is wat het is, meer niet.
Zie je wat ik bedoel? Het lukt je misschien niet direct, maar laat het even bezinken. Het is dolle pret.
Stel jezelf meer open voor het leven
Hoe voelt het leven als je stopt met het plakken van ‘goed’ en ‘slecht’ labels?
Simpel: dan voelt het leven geweldig.
Dan voelt het leven als één grote, interessante ervaring. Als een doorlopende show waar je zelf in mag deelnemen.
Het maakt je niet vlak, het maakt je juist bruisend en vrij. Het helpt je uit je hoofd te stappen, echt te ontspannen en meer te leven in het moment. Het zorgt er niet voor dat je ‘altijd alles maar goed vindt’, het zorgt ervoor dat je minder gefrustreerd door je leven gaat.
En je ziet duidelijk in dat je een keuze hebt. Dat jij jezelf ongelukkig maakt. En dat je er zelf mee kunt stoppen.
Stel jezelf open voor het leven zoals het is, zoals het komt. En gebruik elk moment als uitgangspunt. Het is wat het is. Gewoon een ander moment. Best fijn.
Positiever in het leven staan
Wil je leren om positiever in het leven te staan? In mijn boek Steeds leuker vind je een praktisch stappenplan om je leven in een opwaartse spiraal te brengen.
Ontdek hoe je je leven in kleine stappen steeds leuker maakt, en hoe je kunt werken naar een leven vol met vrijheid, blijheid en betekenis. Met meer liefde, innerlijke rust en bewustzijn.
Ontdek wat anderen zeggen en bestel direct…
Leren accepteren en loslaten
Door beter te worden in accepteren en loslaten ervaar je meer innerlijke rust, blijdschap en richting in je leven.
In deze compacte cursus laat ik zien waarom accepteren makkelijker is dan je denkt. Aan de hand van tips en een praktisch stappenplan lukt het ook jou om obstakels te accepteren en los te laten.
Doe je mee?
Deze cursus ontving een gemiddelde waardering van 9,3 door duizenden deelnemers.
Reacties
Boeiend artikel, en mooi voorbeeld van het restaurant. Maar het zet me wel aan het denken. Je kunt zelf wel anders omgaan met je verwachtingen, maar anderen hebben ook verwachtingen. Vaak heb ik toch iets gedaan om aan de verwachtingen van anderen te voldoen.
Een ademhalingsoefening werkt voor mij altijd uitstekend om me in het hier-en-nu te krijgen. En om mijn verwachtingen te temperen
Ik zit en praat mezelf angst aan ik lees dit en het is waar . Ik zit mezelf ongelukkig te maken
Mezelf alles aan te praten
Mooi artikel, maar alles accepteren lijkt me toch niet wat we zouden moeten doen…denk aan het nog steeds durende protest van de Dwaze Moeders…soms moet je boos zijn; soms moet je absoluut niet tevreden zijn met de gang van zaken en inzetten wat je kunt om er iets aan te doen. Innerlijk evenwicht kan soms een luxe zijn die we ons niet kunnen permitteren…het maakt ons tot mensen om dat uit te leven. En ondertussen is ook wat jij zegt waar. …net een artikel over de microplastics in zee, lucht, levende wezens gelezen….moet ik accepteren dat we langzaam en daarna waarschijnlijk steeds sneller zullen stikken omdat bedrijven hun winst belangrijker achten dan leven? Ik denk dat jij dat ook niet bedoelt…het is echter een belangrijk aspect van hoe we met onze gevoelens en betrokkenheid omgaan; in het groot, maar ook in het klein. Niets is ‘alleen maar zo’.
Heel fijn artikel, en ook zo lekker direct toepasbaar.
Terwijl ik me zat te ergeren aan de radio die net te hard stond en die collega die heel irritant vals mee zat te fluiten had ik dit gewoon precies op dit moment even nodig.
Bedankt voor al je heldere inzichten Jelle, je raakt heel veel mensen met je woorden en ook ik heb er regelmatig erg veel aan.
Wat een mooi artikel Jelle! Ik heb altijd hele hoge verwachtingen van mijzelf en anderen. Time to change that <3
Bedankt voor dit artikel Jelle. Eén ding begrijp ik niet helemaal: je zegt eerst “Het is wat het is. Het is niet goed, het is niet slecht, het is.” maar daarna zeg je “Alles is goed”. Dat laatste bedoel je kennelijk niet letterlijk, maar meer in de trant van “alles mag er zijn” ?
Klopt. Alles is. En als ik zeg dat alles goed is, dan is dat net zo waar als wanneer ik zeg dat alles verkeerd is. Alles mag er zijn. Maar zelfs als het niet ‘mag’, dan is het toch. 😁
Sinds enkele weken voel ik me weer behoorlijk zwaarmoedig. Ik weet dat ik héél regelmatig negatief denk en dat het vooral mijn manier van denken is die maakt dat ik me zo down voel. Het is en blijft een levensproces, vrees ik. Jouw artikels maken de moeilijke momenten wat draaglijker en brengen meestal terug wat licht en meer zuurstof in mijn hoofd. Bedankt hiervoor, Jelle.
Ik noem dit mijn “sprookjes syndroom”