“In my research, I’ve interviewed a lot
of people who never fit in, who are
what you might call ‘different’:
scientists, artists, thinkers.
And if you drop down deep into
their work and who they are, there
is a tremendous amount of self-acceptance.”
Brene Brown
Als ik mezelf accepteer, blijf ik dan niet stilstaan?
Het is een logische vraag, en hij wordt steevast gesteld wanneer ik schrijf over de kracht van zelfacceptatie en zelfliefde: ”Als ik mezelf volledig accepteer, waarom zou ik mezelf dan ooit nog ontwikkelen?”
Laten we deze vraag eens uitpluizen. Want wellicht helpt het wegnemen van deze barrière je om meer zelfacceptatie te beoefenen.
Gedachte 1 – is groei relevant?
Precies – is het relevant om te groeien? Dat klinkt misschien als een vreemde vraag uit mijn mond, maar het is interessant om dit eens te overwegen.
Groei, ontwikkeling, verandering – het zijn zaken die ons vooruit helpen richting een doel. Dit doel is vrijwel altijd hetzelfde, hoewel het vele gezichten heeft.
Bijvoorbeeld: je ontwikkelt je sociale vaardigheden zodat je beter wordt in vrienden maken en netwerken. Waarom doe je dit? Nou – op die manier kun je meer succes boeken in je relaties en mogelijk verder vooruit komen in je carrière.
Maar waarom?
Logisch, je gelooft dat het ontwikkelen van je relaties en je carrière je gelukkiger zal maken. Deze overtuiging ligt aan de basis van vrijwel alle keuzes die we maken.
We geloven dat onze keuzes ons gelukkig maken. Danwel direct (daarom eet je nu een stuk taart), danwel later (daarom laat je nu de taart staan zodat je je later gezonder voelt).
Ik hecht grote waarde aan persoonlijke groei, omdat ik zie dat het een effectief middel is om blijdschap, liefde en vertrouwen te bevorderen in onszelf én onze samenleving. Maar dat neemt niet weg dat groei nog altijd een middel is, geen doel.
Dus wat gebeurt er als het je lukt om jezelf volledig te accepteren? Een aantal dingen:
- Je voelt je niet meer gemotiveerd op bepaalde gebieden. Status, populariteit, rijk zijn, goedkeuring van krijgen anderen – dit soort zaken worden grotendeels irrelevant. En hiermee komen een heleboel bezigheden in je leven simpelweg te vervallen. Dit kan heel ingewikkeld zijn, omdat het je hele leven kan opschudden.
- Je ervaart meer innerlijke rust. Je ziet minder noodzaak om constant in beweging te zijn. Hierdoor kan het zijn dat je minder projecten opstart, minder hoeft te ondernemen om je goed te voelen.
- Je ervaart meer blijdschap en liefde. Hierdoor ben minder bezig met je eigen behoeften en voel je je sneller geneigd om te delen, te helpen en bij te dragen.
- Je ervaart jezelf als goed genoeg. En hiermee vervalt een enorme bron van compensatiegedrag en gerelateerde neuroses. Je kunt echt jezelf zijn en maakt je minder druk over wat anderen van je denken.
Als je jezelf accepteert kun je volledig jezelf zijn. Je ervaart innerlijke rust, innerlijke vrijheid en zelfliefde. Je voelt je gelukkiger. Misschien zelfs zo gelukkig dat je de noodzaak tot verandering niet ziet.
Is dat erg? Of is dat juist de bedoeling van persoonlijke groei? Groeien richting innerlijke vrijheid tot je niet verder hoeft te groeien? Dat is aan jou.
Gedachte 2 – is verandering tegen te houden?
Het antwoord op deze vraag is natuurlijk nee. Leven is verandering. Niets in het heelal is statisch, alles verandert constant.
Dus zélfs als het je lukt om jezelf volledig te accepteren, en zélfs als je merkt dat een deel van je motivaties hierdoor wegvallen – je zult altijd veranderen en meebewegen met de eb en vloed van het leven.
Je verandert altijd. Zelfacceptatie maakt je geen uitzondering want er zijn geen uitzonderingen.
En meebewegen met het leven – constant veranderen – is niet heel verschillend van groeien. Jezelf accepteren betekent namelijk niet dat je leven en alles wat je meemaakt ineens compleet naar wens is.
En zélfs als het je lukt om te zien dat je oordelen over de staat van de wereld ook gewoon overtuigingen zijn, dan zul je merken dat je steeds sterker beweegt richting liefde en compassie.
En als compassie één ding voor elkaar krijgt, dan is het wel ons in beweging brengen wanneer we worden geconfronteerd met leed. En die beweging is verandering, en zulke verandering betekent onvermijdelijk groei.
Je pad richting zelfacceptatie betekent een onvermijdelijke groei en ontwikkeling richting compassie. Want hoe beter je ziet dat jij goed bent, precies zoals je bent – des te duidelijker je ziet dat álles helemaal perfect is, precies zoals het is. Geen uitzonderingen.
Sterker nog – zelfacceptatie is mogelijk het startpunt van de meest waardevolle persoonlijke groei in je leven.
Gedachte 3 – zien we het verkeerd om?
Elke actie heeft een tegenreactie, en alles heeft voor- en nadelen. Door jezelf niet te accepteren vertoon je automatisch gedrag dat ook wenselijke uitkomsten heeft.
Zelfhaat kan bijvoorbeeld leiden tot overlevingsgedrag dat zich uit in overwerken, intense focus, competitiedrang en razendsnelle vooruitgang. Hiermee kun je veel succes boeken in de wereld. Geld, status, invloed, een mooi huis, een dure auto – het hele pakketje.
En dan kun je bij jezelf denken: zie je wel, als ik zelfacceptatie had beoefend had ik al die dingen niet voor elkaar gekregen. En dat kan heel goed kloppen. Het probleem hiermee is alleen dat we de situatie bekijken vanuit het perspectief van angst.
Want wat als je het andersom zou bekijken? Vanuit acceptatie en liefde? Dan besef je dat – inderdaad – zelfacceptatie je niet op deze positie zou hebben gebracht. Máár, dat je vanuit zelfliefde en zelfacceptatie ook helemaal geen behoefte had gevoeld om hier terecht te komen.
Dat al die groei heel waardevol leek maar dat je nu ziet dat het uiteindelijk veel minder betekenis heeft dan je dacht.
Een heleboel vormen van vooruitgang zijn alleen betekenisvol vanuit de lens van angst. Vanuit liefde en acceptatie zien we in deze ontwikkeling vooral heel veel gedoe, leed en drukmakerij die ons afleidt van datgene wat we daadwerkelijk verlangen: geluk en liefde.
En natuurlijk is dit niet zwart/wit. Het is aan jezelf om te bepalen wat jouw leven betekenis geeft. Soms beweeg je meer richting angst, soms meer richting liefde.
Maar je kunt je afvragen of stoppen met rennen echt zo onwenselijk is als je eerst dacht. Als geluk, liefde en blijdschap je daadwerkelijke doelen zijn – dan zijn veel vormen van groei uiteindelijk vooral een eindeloze bron van afleiding.
Gedachte 4 – wat is echte groei?
Veel mensen omschrijven persoonlijke groei als ‘zoektocht naar mezelf’. En dit is best logisch als je erover nadenkt. Want op heel veel manieren zijn we als de appelboom die zich voordoet als een bramenstruik.
We verliezen zicht op wie en wat we daadwerkelijk zijn door te investeren in een externe identiteit. Een pakket aan overtuigingen en gedachten waarmee we ons vertellen wie we zijn, en waarmee we onszelf (en onze omgeving) voor de gek houden.
We zien onszelf als bramenstruik. Maar altijd knaagt er het gevoel dat er iets niet klopt. En met reden. Je vertelt jezelf dat je anders moet zijn dan je daadwerkelijk bent. En in dat proces stop je jezelf steeds dieper weg.
Zoals ieder organisme inherente verlangens heeft, heb jij ook inherente verlangens en dromen. Een brandend vuurtje, ergens onder al die lagen ‘bramenstruik’.
Door jezelf te accepteren begin je langzaam maar zeker te realiseren wie en wat je daadwerkelijk bent. In dit proces laat je waarschijnlijk oude verlangens los (zoals we hierboven zagen), en ontstaat er langzaam ruimte voor deze onderliggende verlangens. Wat je hier vindt is wat mensen omschrijven als ‘intuïtie’ of ‘authenticiteit’.
De zaken die je hier aantreft draaien meestal niet om status, geld en invloed. Maar om bijdragen, delen, leren, vertrouwen en liefde. Om de mensen in je omgeving te helpen, leed weg te nemen en hun levens te verrijken.
Dit vuur kan leiden tot allerlei mooie dingen. Zaken die je vanuit je oude perspectief nastreefde, zijn nu mogelijk gewoon een resultaat van je beweging richting bijdragen. Een bijproduct van zelfacceptatie.
Groei en ontwikkeling heeft vele gezichten. En ik denk dat het verliezen van je motivatie soms een enorm geschenk is om jezelf opnieuw uit te vinden en de koers van je leven aan te passen richting de zaken die je écht gelukkig maken.
Zelfacceptatie dwingt je om jezelf opnieuw uit te vinden. Voor sommige mensen verloopt dit heel natuurlijk, voor anderen komt het als een plotselinge transformatie gevolgd door een flinke existentiële crisis. Niet fijn, maar soms nodig.
En hoewel dit allemaal misschien een beetje ‘vaag’ klinkt, is de eerste stap altijd simpel. Werk richting zelfacceptatie, elke dag opnieuw. In kleine stappen, met geduld en compassie.
Kortom: wees niet bang dat acceptatie je passief maakt, wees blij dat je jezelf eindelijk de vrijheid gunt om echt jezelf te zijn.
Ontdek je stappenplan naar zelfacceptatie
Wil je beter worden in zelfacceptatie? In mijn praktische online cursus laat ik je zien hoe je dit voor elkaar krijgt in kleine, alledaagse stappen.
Vergroot je zelfacceptatie en je zelfvertrouwen en kom dichter bij jezelf.
Reacties
Een mooi artikel over een interessant onderwerp! Wat is het moeilijk om deze twee te combineren! Maar ik ben het met je eens dat het mogelijk is. Kijk maar naar baby’s; die vragen zich nóóit af of ze wel goed genoeg zijn, maar doen tegelijkertijd niets anders dan zich ontwikkelen.👶🏻 Nu wij nog 😄.
Geweldig artikel, helemaal on point. Dank je wel!
ik het herlees het vandaag nadat ik het gisteren las, niet omdat het niet duidelijk was, integendeel, maar omdeze wijsheid tot mij te laten doordringen. Super onderwerp, super verwoord.
Mooi & wijs artikel.
Zelf zit ik midden in een dergelijke transformatie: mijn motivatie was om de kersenboom in de tuin van de buren te worden. Maar de geweldige bananenboom in mijn eigen tuin zag ik vele jaren lang niet staan. Nu heb ik ontdekt dat die bananenboom veel beter bij mij past, dat voelt als een opluchting, veel relaxter. En inderdaad, je gaat vanuit een heel ander perspectief naar de wereld kijken.