Verschil tussen hooggevoelig en hoogsensitief – het is niet hetzelfde
Er is een verschil tussen hooggevoelig en hoogsensitief zijn. Je kunt hoogsensitief zijn zonder hooggevoelig te zijn en andersom, maar je kunt het ook allebei tegelijkertijd zijn.
Hoogsensitiviteit is namelijk aangeboren, oftewel: je hebt het al je hele leven lang en je komt er ook niet meer vanaf. Hoogsensitief zijn betekent dat je veel informatie uit je omgeving verwerkt. Er komen meer prikkels bij je binnen en die prikkels verwerk je ook nog eens diepgaander.
Vandaar dat jij meer ziet, hoort, ruikt, voelt en proeft dan een ander. Dat je langer de tijd nodig hebt om informatie te verwerken en keuzes te maken. En dat je het aanvoelt wanneer iemand in je omgeving niet zo lekker in zijn of haar vel zit. Je hersenen werken simpelweg net een beetje anders en zijn actiever dan gemiddeld op het gebied van onder andere aandacht, informatieverwerking en empathie.
Hooggevoeligheid is aangeleerd
Hooggevoeligheid is daarentegen niet aangeboren, maar juist aangeleerd. Het staat los van hoogsensitiviteit. Hooggevoeligheid kán wel een gevolg zijn van hoogsensitiviteit, maar het hoeft niet. Ben je hooggevoelig, dan ervaar je heftigere emotionele reacties als gevolg van overprikkeling.
Je kunt overprikkeld raken doordat je als hoogsensitief persoon veel prikkels moet verwerken, maar ook doordat je bijvoorbeeld langdurig onder stress staat of een trauma hebt opgelopen. Een op de loer liggende burn-out is bijvoorbeeld vaak een oorzaak van hooggevoeligheid. Je lichaam geeft als het ware een signaal af – het wordt je te veel. Je kunt steeds minder verdragen, je ergert je overal aan en je raakt steeds sneller geëmotioneerd.
Hoogsensitief
Van hooggevoeligheid kun je last hebben. Doe je er niets mee, dan blijft de stress oplopen en nemen je klachten alleen maar verder toe. Het goede nieuws is echter ook dat je er iets aan kunt doen. Een trauma kun je verwerken, stress kun je verminderen en als je ook hoogsensitief bent kun je leren prikkels beter te verwerken.
Van je hoogsensitiviteit zelf hoef je in principe geen last te hebben. Als het je lukt al die prikkels op je gemak te verwerken en dicht bij jezelf te blijven, kun je juist profiteren van diverse voordelen van hoogsensitiviteit. Je bent immers wel zeer empathisch, je hebt oog voor detail en je maakt weloverwogen keuzes.
Het verschil tussen gevoeligheid en sensitiviteit
Waarom we hoogsensitiviteit en hooggevoeligheid vaak met elkaar verwarren, is omdat ze dus wel tegelijkertijd voor kunnen komen. Ben je hoogsensitief en heb je moeite met het verwerken van de vele binnenkomende prikkels, dan kun je ook hooggevoelig worden.
In dat geval heb je dus wel last van je hoogsensitieve eigenschappen: er komen meer prikkels binnen dan je kunt verwerken, je wordt overmand door emoties en je voelt je ontzettend kwetsbaar. Je bent gevoelig geworden voor je hoogsensitiviteit.
Merk je het verschil? Gevoeligheid en sensitiviteit zijn niet hetzelfde, ook al vertalen we het Engelse ‘sensitivity’ vaak als ‘gevoeligheid’. We zouden het echter beter kunnen vertalen als ‘ontvankelijkheid’.
- Ben je hoogsensitief, dan ben je ontvankelijker voor prikkels: je krijgt er meer binnen.
- Ben je hooggevoelig, dan ben je gevoeliger voor prikkels: je krijgt er niet per se meer binnen, maar je hebt er wel last van.
Dat is het subtiele verschil.
Leren omgaan met hoogsensitiviteit
Het nadeel van hoogsensitiviteit is dat je ermee wordt geboren en er nooit meer vanaf komt. Je kunt het gevoel hebben altijd aan te staan en altijd achter de feiten aan te blijven lopen, omdat het je niet lukt om alle informatie die je in je opneemt te verwerken. Dat kost logischerwijs enorm veel energie.
Je kunt echter wel prima leren omgaan met die hoogsensitiviteit en juist gaan profiteren van de voordelen ervan. Jezelf regelmatig terugtrekken op een rustig plekje kan bijvoorbeeld helpen. Ook kan in beweging komen helpen om je hoofd leeg te maken en voldoende slapen, zodat je lichaam genoeg tijd krijgt om te herstellen.
Zo kom je af van je hooggevoeligheid
Voor hoogsensitiviteit is dus geen oplossing, wel voor de daar eventueel uit voortvloeiende hooggevoeligheid. Als je hooggevoelig bent, is het belangrijk om allereerst te achterhalen waardoor het komt dat je zulke heftige emotionele reacties ervaart.
Komt het doordat je hoogsensitief bent en moeite hebt met het verwerken van alle binnenkomende informatie? Of ligt er een ander probleem aan je hooggevoeligheid ten grondslag, zoals een onverwerkt trauma, onderliggende psychische aandoening of te veel stress?
Pak je de oorzaak van je hooggevoeligheid aan, dan kun je er ook weer vanaf komen. Zodoende zijn alle combinaties mogelijk: je kunt hoogsensitief én hooggevoelig zijn, maar ook alleen hoogsensitief óf alleen hooggevoelig. En niet-hoogsensitief én niet-hooggevoelig natuurlijk – je zou het haast vergeten.
Overprikkeling verminderen in 6 stappen
Raak je regelmatig overweldigd en overprikkeld? In deze compacte cursus werken we samen om je brein te ontprikkelen in 6 behapbare stappen.
Verminder die uitputting en dat overweldigende gevoel van overprikkeling stap voor stap. Vind meer rust, comfort, balans en blijdschap - zelfs in prikkelrijke situaties.
Ga aan de slag met praktische oefeningen die direct werken, en ontprikkel je brein en zenuwstelsel in slechts een korte tijd.
Gun jij jezelf ook meer rust en blijdschap?
Deze cursus ontving een gemiddelde waardering van 9,3 door duizenden deelnemers.
Reacties
Super interessant, bedankt!
Wat jammer dat ‘t maar door blijft zingen. De hierboven beschreven toestand bij overprikkeling is overgevoelig.
Hoogsensitief en hooggevoelig zijn synoniemen, maar zolang (online) podia het misverstand maar blijven presenteren hou je de controverse en dat is zo jammer om hoogsensitiviteit geaccepteerd te krijgen bij artsen e.d.
Idd, ook mijn ervaring, hoogsensitief,
Hooggevoelig, burn-out, hulp Zoekend bij ggz, daar hebben ze goede ervaringen met het dsm woordenboek, en hup een border-line stempel er bij. Geen leuke ervaring, maar heel veel van geleerd. En daar ben ik dankbaar voor.
Ik ben gevoelig voor reacties, die mij kunnen irriteren en ik raak wel eens beangstigd over/van een bepaalde handeling of gezegde van mij.
Interessant artikel, ik ben blij dat er inmiddels veel bekend is over hsp, ik hoop dat laagsensitiviteit ook ooit eens erkend zal worden. Zodat we kunnen leren beter met elkaar om te gaan in de samenleving.
De HSP’ ers heeft ook het ‘voelen’ als kenmerk. De trilling voelen. Laat nu toch alle draadloze technieken een onnatuurlijke trilling hebben waar de HSP’ er als eerste een elektrogevoelige wordt (EHS’er). Wetenschappelijk bewijzen is moeilijk want HSP is nog maar net ‘ontdekt’.