“In the middle of every difficulty
lies opportunity.”
Albert Einstein
Als je er zelf even niet uitkomt
We hebben één ding gemeen met kerstverlichting: vroeg of laat raken we met onszelf in de knoop.
Het hoort erbij en je doet er niet zoveel aan.
Heb je haast en probeer je het ontwarren te forceren? Dan raken de lichtjes nóg dieper in de klit. En zo gaat het ook in je leven: je kunt een persoonlijke existentiële crisis niet in één middag ‘fixen’.
Kerstverlichting uit de knoop halen vereist toewijding, tijd en geduld. Hetzelfde geldt voor je leven.
Maar weet je wat? Het is geen ramp. We raken allemaal weleens verstrikt met onszelf. En hoe vaker het je lukt om de boel te ontwarren, des te beter je erin wordt.
Deze tips helpen mij om een positieve spiraal op te starten in dit soort lastige periodes, hopelijk helpen ze jou ook.
1. Ik schrijf erover in mijn journal
Als ik niet lekker in m’n vel zit, schrijf ik (bijna) dagelijks in mijn journal.
Ik noteer gewoon wat me bezighoudt, waar ik me druk om maak, wat mijn angsten zijn en wat ik zou wensen. Het maakt me direct rustiger en blijer.
Maar er gebeurt nog iets belangrijks: ik krijg direct meer perspectief.
Zolang je gedachten in je hoofd zitten voelt alles ingewikkeld en chaotisch. Schrijf ze uit je hoofd, en plotseling blijkt de situatie veel eenvoudiger.
Journaling werkt ontzettend goed, is gratis en kost relatief weinig tijd.
Check ook mijn praktische Bundel met tips om journaling te verweven in je leven.
2. Ik praat erover met anderen
Je vrienden willen je dolgraag helpen – daar zijn ze vrienden voor!
Het is nergens voor nodig om in je eentje te worstelen. Durf je kwetsbaar op te stellen en deel je gedachten met iemand die je vertrouwt.
Je zult direct een paar dingen merken:
- Je bent veel minder gek dan je dacht.
- Je bent niet de enige die hier doorheen gaat – je probleem is niet uniek.
- Je hoeft niet alleen door deze periode te navigeren.
Naast goede vrienden of familieleden, kun je ook je verhaal delen met je huisarts, de praktijkondersteuner, een coach of therapeut.
Ik weet dat je je soms alleen kunt voelen in je worsteling.
En misschien schaam je je voor je situatie. Maar kijk eens om je heen – we zijn hier met met 8 miljard mensen.
- Al deze mensen worstelen soms met zichzelf, net als jij.
- Miljarden mensen hebben de gevoelens die jij ervaart óók ervaren.
Schaamte houdt je gevangen in de ellende. Kwetsbaarheid lost schaamte op en zet je op een positief spoor. Dus praat erover!
3. Ik doe wat meditatie en mindfulness
Het is wonderlijk hoe een simpele, dagelijkse meditatieroutine mijn leven beter maakt op vrijwel alle fronten.
Soms lijkt meditatie ervoor te zorgen dat alle problemen in mijn leven zichzelf oplossen. Vaak bijvoorbeeld omdat ík me minder druk maak, me minder vastklamp, minder controlerend word.
Wanneer ik mediteer laat ik me meer ‘meevoeren’ door het leven. Er is minder weerstand, waardoor problemen minder problematisch worden.
Zolang ik dagelijks mediteer ben ik eigenlijk chronisch gelukkig. Zodra ik ermee stop (omdat ik het druk heb bijvoorbeeld) staat de deur op een kier voor ellende.
Begin gewoon klein en doe iets aan meditatie of mindfulness.
Ik volg nog steeds de meditatie techniek die ik in detail omschrijf in mijn boek Leven met wind mee – en ik sta er nog steeds helemaal achter.
4. Ik beoefen zelfcompassie (en een beetje geduld)
Rome werd niet in één dag gebouwd.
Het is een totaal irrelevant feitje en het verbaast niemand.
Jij bent geen stad, en je hebt ook geen duizenden jaren de tijd – een béétje tijdsdruk is dus niet zo vreemd. Maar dan nog – een beetje geduld doet wonderen.
Ellendige periodes zijn oncomfortabel, en daarom wil je er zo snel mogelijk doorheen werken.
Ik ken het. Maar het frustrerende is dat het zo niet werkt: hoe meer weerstand je biedt, des te dieper je in die negatieve spiraal verstrikt raakt.
Dus ik doe mijn best om zelfcompassie en geduld te beoefenen:
- Ik voel me niet goed.
- Dat gaat misschien even duren.
- Ik mág me zo voelen, het is oké.
- Ik kan het niet ineens oplossen, dus dat ga ik ook niet proberen.
- Ik doe mijn best om de situatie te aanvaarden.
- Ik richt me op kleine, positieve stapjes – dan volgt de rest vanzelf.
Ik heb ook niet altijd zin in de winter. Zodra februari aanbreekt ben ik écht wel klaar met de kou en wind.
Maar wat heeft het voor zin om me tegen de winter te verzetten? Mijn weerstand maakt de situatie alleen maar negatiever – de bloesem komt echt pas wanneer de tijd rijp is.
Deze periode waar je doorheen gaat is als zo’n ongewenst seizoen.
Probeer het niet weg te duwen. Geef het de ruimte. Misschien kun je er zelfs van genieten op bepaalde manieren.
De lente komt, maar nu nog niet.
5. Ik bedenk een klein doel
Ik zoek graag naar een haalbaar doel voor de week.
Een positief doel dat me een klein beetje uitdaagt, maar wat ik hoogstwaarschijnlijk wel kan afronden.
Dit helpt om een lastige dag wat meer positieve richting te geven. Het is ook een eerste stap richting een opwaartse spiraal.
Als ik een doel stel dan vergroot ik de kans dat ik iets positiefs doe met mijn tijd, in plaats van tijd te verspillen aan dingen die me nóg minder gelukkig maken (zoals sociale media, Reddit of het nieuws).
- Wat zou jij willen ontwikkelen in je leven?
- Welk doel zou je deze week kunnen bereiken?
- Welk obstakel zie jij in jezelf?
- Wat kun je doen als je tegen dit obstakel aan loopt?
- Wat is je volgende praktische stap?
Kom uit je hoofd – ga iets positiefs doen.
Al is het maar een kast opruimen, je fotocollectie sorteren, de hond uitlaten of je geldzaken organiseren.
6. Ik zet kleine, positieve stappen
Je wordt wat je vaak doet en je ervaart wat je vaak denkt.
Mijn plan is dus altijd simpel: het leven voelt ellendig, maar ik kan nu wél een kleine, positieve stap zetten.
- Ik kan de borden naar de keuken brengen en de vaatwasser aanzetten.
- Ik kan even die dingetjes bestellen die al weken op m’n lijst staan.
- Ik kan een kladversie schrijven van die lastige e-mail naar een zakenpartner.
- Ik kan bladgroenten en fruit kopen, en een groene smoothie maken vanmiddag.
- Ik kan het bed opschudden.
- Ik kan in mijn dagboek schrijven.
- Ik kan mediteren.
- Ik kan m’n nagels knippen.
- Etc.
Voor ik het door heb werd het een héle goede dag!
Maak de stappen klein, en probeer gewoon kleine positieve stapjes te zetten.
Het voelt nuttig, het zet positieve verandering in beweging en het voorkomt dat je nog verder verstrikt raakt in jezelf.
7. Ik vertrouw erop dat ik er wel uit kom
Ik zet een intentie, en ik vertrouw erop dat ik de antwoorden wel vind.
Het leven is chaotisch en onvoorspelbaar. Hoe dieper ik in gedachten verzonken zit, des te zwaarder alles voelt. Terwijl de realiteit vrijwel altijd oplossingen biedt uit onverwachte hoek.
Bijvoorbeeld, een paar jaar geleden voelde ik me onwijs druk, gestrest en overweldigd. Ik had alles helemaal verkeerd gepland en veel teveel hooi op mijn vork genomen. Ik had geen idee hoe ik alles af ging krijgen en ik kon wel huilen van dat nare gevoel.
En weet je wat? Toen werd ik ziek.
Bedankt leven! Klinkt raar, maar weet je wat zo mooi was? Het probleem bleek opgelost.
Want plotseling waren de prioriteiten duidelijk. Ik kon maar weinig doen, en ineens bleken al die ‘belangrijke’ dingen helemaal niet zo belangrijk. Ik werd gedwongen om te rusten en alles pakte goed uit.
Maar als ik zelf had nadacht over oplossingen, stond ‘ziek worden’ er niet tussen.
Waarmee ik wil zeggen: vertrouw erop dat een oplossing zich aandient. We kunnen niet alles weten. We kunnen de toekomst niet voorspellen.
We kunnen wel een intentie zetten en positieve stappen ondernemen. Veel rustiger, en het resultaat is meestal beter.
8. Ik verplaats mijn focus naar anderen
”Hoe kan ik positief bijdragen?”
Die simpele vraag maakt het leven soms in één klap een stuk eenvoudiger en betekenisvoller.
Want constant met jezelf bezig zijn is niet het meest inspirerende wanneer je leven niet zo lekker loopt.
Mij helpt het om mijn aandacht even te verplaatsen naar een ander. Om te kijken hoe ik een ander kan helpen, ondersteunen of opvrolijken. Bijvoorbeeld door te luisteren naar vrienden, of door iets bij te dragen met mijn werk.
Je ervaart meer liefde wanneer je zelf liefde deelt.
En dat kan vaak ook wanneer je eigen leven ingewikkeld is. Sterker nog – het is een welkome positieve afleiding.
9. Ik zet stappen voor mijn gezondheid
Een ongezonde levensstijl kan een oorzaak zijn van verminderd humeur en zelfs een rol spelen in depressie.
Lage energie, onrust, angstgevoelens, zeurende pijn, slechte nachtrust – ze worden allemaal beïnvloed door onze voeding, activiteitsniveau en onze rust- en stressniveau’s.
Goed voor jezelf zorgen kan een groot verschil maken. Maar het is belangrijk dat je het wél voor elkaar krijgt.
Om die reden verander ik graag in kleine stapjes:
- Ik maak bijvoorbeeld elke dag een groene smoothie.
- Ik maak een wandeling en luister een fijn luisterboek.
- Ik mediteer twintig minuten.
- Ik drink geen alcohol.
- Ik eet meer fruit.
- Etc.
Welke kleine stap kun je vandaag zetten om je gezondheid te ondersteunen?
10. Ik beoefen dankbaarheid
Dankbaarheid en depressie gaan moeilijk samen.
En het leuke is, dankbaarheid kun je op commando oproepen. Hiermee duw je de donkere wolken even uit de weg, zodat er wat zon op je bol kan schijnen. ☀️
Je kunt dankbaarheid beoefenen wanneer je in je journal schrijft. Je kunt het ook hardop doen richting huisgenoten of vrienden. Of het in gedachten doen wanneer je uit bed komt, je tanden poetst of naar de supermarkt fietst.
Je kunt ook deze eenvoudige oefening proberen:
- Sluit je ogen.
- Visualiseer een persoon, object, eigenschap of gebeurtenis waar je dankbaar voor bent.
- Blijf hangen bij die visualisatie totdat je echt gevoelens van dankbaarheid ervaart.
- Kies – zodra je het gevoel ervaart – een ander onderwerp, en doe hetzelfde.
- Doe dit zo lang als je wilt.
Neem wat dankbaarheid mee je dag in. Het kost weinig tijd, bijna geen moeite en het levert een hoop op.
11. Ik onderzoek de positieve kanten
Dit klinkt gek – maar dit hele ‘in de knoop zitten met jezelf’ heeft óók mooie kanten.
Het kan zijn dat je ze nu nog niet ziet, en dat is oké. Toch heeft het waarde om er eens over na te denken.
- Toen ik overspannen raakte in 2020 wist ik dat deze periode me leerde wat mijn grenzen zijn, waar mijn prioriteiten liggen en wat er op het spel staat.
- Toen ik op mijn 12e ontdekte dat ik op jongens viel, besefte ik dat dit me zou dwingen om me kwetsbaar op te stellen en een eigen pad voor mezelf te creëren door het leven.
- Wanneer een dierbare overlijdt, weet ik dat deze gebeurtenis me op een diep niveau leert hoe belangrijk het is dat ik echt geniet van de mensen om me heen, en ze niet als vanzelfsprekend beschouw.
- Wanneer ik onrust voel doordat er spannende dingen gebeuren in de wereld, besef ik dat het leven niet permanent is, en dat er geen garanties zijn voor een goede toekomst. Dit helpt me gemotiveerd te blijven om liefde en positiviteit te verspreiden, en tegelijkertijd het leven te nemen zoals het komt.
Diepe turbulentie leert ons diepe levenslessen.
Het kan helpen om eens te zoeken naar de lessen die anderen trokken uit vergelijkbare situaties. Wellicht zijn ze ook van toepassing op jou, en kun je ze voor jezelf eens onderzoeken.
- Vrijwel iedereen komt wijzer en gelukkiger uit een burn-out.
- Vrijwel iedereen vindt een nieuwe, betekenisvolle richting na een existentiële crisis.
- Veel mensen vinden uiteindelijk een hernieuwde waardering voor het leven na ziekte of het verliezen van een dierbare.
Het doel is niet om je moeilijkheden weg te wuiven of bagataliseren.
Het doel is een meer volledig beeld scheppen van de situatie, zodat je meer handvatten hebt om positief vooruit te bewegen.
Door open te staan voor de wenselijke kanten van deze periode stel je jezelf open voor meer wijsheid. En door de lessen echt te leren, voorkom je mogelijk ook vergelijkbare toestanden in de toekomst.
Jezelf uit de knoop halen
Niemand zit graag in de klit, maar soms heb je er weinig over te zeggen.
Bovenstaande tips helpen mij in zulke periodes – en ik heb nog veel meer tips voor je klaarstaan. In het Broednest vind je alle handvatten die je nodig hebt om je leven weer in een positieve spiraal te brengen.
Probeer het eens – begin bijvoorbeeld met onderstaande Bundel.
Til jezelf uit een moeilijke periode
Ga je op dit moment door een moeilijke periode in je leven? Geen zorgen - je bent niet alleen. We kunnen je problemen misschien niet in één klap oplossen, maar er zijn wel een hoop stappen die we samen kunnen zetten.
In deze Bundel maken we je problemen samen minder problematisch, zetten we stappen richting de opwaartse spiraal, veranderen we je perspectief en beoefenen we acceptatie en zelfcompassie.
We gaan het samen beter maken
Deze cursus ontving een gemiddelde waardering van 9,5 door duizenden deelnemers.
Reacties
Wat mij ook altijd helpt als ik in een dipje zit is muziek, ik heb een map gemaakt met muziek die me vrolijk maakt en waarvan ik ga swingen. Stereo op 10 en lekker meezingen. Zo kom ik vaak redelijk simpel uit een negatieve gedachtenspiraal. Moeilijk om down te zijn als je zingt: I’m walking on sunshine!
Jelle, wat een lap levenservaring en zelfkennis! Mijn diepste dank om dit voor ons beschikbaar te maken op zo’n mooie manier. Veel liefs en rock’n’roll !
Mooi artikel. Het is alleen goed om een onderscheid te maken tussen een dip en een depressie. Een dankbaarheidsoefening doen tijdens een echte depressief kan averechts werken, omdat iemand die depressief is vaak ook wel weet dat hij of zij zoveel heeft om dankbaar om te zijn, maar het toch niet lukt om vreugde te voelen en zich daar nog rotter door kan voelen.
Als ik in een dip zit ga ik meestal lezen in een pakkend of interessant boek. Even in een andere wereld en je zinnen verzetten.
Wat mij ook helpt is om iets met mijn handen te gaan doen. Knippen en plakken, tekenen, kleuren , borduren……iets creatiefs. Of een vertrouwd iemand bellen om je hart bij te luchten.
Een depressie is iets heel anders. Dat is een ziektebeeld, dat langzaam met professionele hulp en/of medicijnen moet genezen. Zoals je met een gebroken been niet kunt lopen, kun je met een gebroken geest ook niet functioneren. Geduld is dan een schone zaak, hoe moeilijk ook.