Onbewerkte voeding – het dichtst bij de natuur
Precies. Voeding die niet is ontworpen in samenwerking met de marketing afdeling. Maar die is ontstaan in de natuur.
Voeding die meestal niet wordt aangeprezen op televisie. En ondertussen het meest gezond is. De nederige broccoli. De trotse trostomaat. De bos spinazie en de zak bruine rijst.
Voeding die direct de mineralen uit de grond gebruikt en de energie uit de zon omzet in koolhydraten, eiwitten en vetten. Zonder tussenkomst van een dier of fabriek.
Levend voedsel – dat mogelijk jaren toevoegt aan je leven.
Er bestaat geen âgezondâ en âongezondâ
Voeding kan niet worden ingedeeld in âgezondâ of âongezondâ. Het is een continuum. Met de meest gezonde voeding bovenaan de ladder, en de minst gezonde voeding onderaan de ladder.
Bovenaan de ladder vind je rauwe bladgroente zoals spinazie, rucola, postelein etc. Kort daarna volgen de diverse groenten, peulvruchten, vruchten, hele granen, noten en zaden.
Helemaal onderaan de ladder vind je de minst gezonde producten. Hier vind je bijvoorbeeld sterk bewerkt vlees, zoals knakworsten. En snoep. En gefrituurde producten.
En daar tussenin vind je de rest.
Hoe meer je eet van de bovenkant van de ladder, des te meer je je gezondheid ondersteunt. Als je een groter percentage van je voeding van de bodem van de ladder pakt, dan zul je je gezondheid ondermijnen.
Bovenaan de ladder verklein je de kans op aandoeningen. Onderaan de ladder vergroot je de kans op aandoeningen.
Er zijn geen garanties. Je kunt bijvoorbeeld gewoon darmkanker krijgen als je je leven lang veel vezels eet. Maar statistisch gezien ben je beter af met veel vezels. En dat is alles wat je kunt doen: je kansen verbeteren.
Maar goed – hoe stel je vast of voeding onbewerkt is?
Hoe definieer je onbewerkte voeding?
OkĂ© – het is eigenlijk heel eenvoudig. Onbewerkte voeding kun je als volgt herkennen:
- Het heeft zonlicht, water en mineralen uit de bodem direct omgezet in voedsel.
- Er zijn geen goede stoffen uit het product gehaald.
- Er zijn geen schadelijke stoffen in het product toegevoegd.
Als het aan deze voorwaarden voldoet dan kun je het zien als onbewerkt. Een perfect voorbeeld is een hele biologische appel. Of een biologische broccoli. Puur natuur. Zo gezond als eten komt.
Een hele graankorrel is een onbewerkt product. Wanneer het wordt geplet tot volkorenmeel is er niets uit verwijderd en er wordt niets toegevoegd. Het bevat daarom nog steeds alle voedingsstoffen die er origineel in zaten.
Wanneer vervolgens de schilletjes eruit worden gezeefd om het te verfijnen tot bloem, wordt er iets goeds verwijderd. Namelijk de vezels en B vitaminen die in de schilletjes zit. Vanaf hier wordt het een bewerkt product, en daalt het op de ladder. Het is nu minder gezond geworden.
Probeer het niet âperfectâ te doen
Veel voeding voldoet niet aan alle richtlijnen, omdat er vrijwel altijd een bewerking wordt uitgevoerd. Wanneer je groente snijdt gaan er bijvoorbeeld voedingsstoffen verloren. Dat is jammer, maar het maakt dit geen ongezonde voeding.
Daarom is het in de praktijk handiger om de volgende definitie aan te houden:
- Het heeft zonlicht, water en mineralen uit de bodem direct omgezet in voedsel.
- Er zijn weinig tot geen goede stoffen uit het product gehaald.
- Er zijn weinig tot geen schadelijke stoffen in het product toegevoegd.
Rauwe plantaardige voeding bevat vaak de meeste voedingsstoffen. Maar niet altijd. Bepaalde voedingsmiddelen worden gezonder wanneer ze verhit worden. Het is dus niet nodig om enkel rauw te eten om te profiteren van onbewerkte voeding.
Vaak is rauwe voeding wel een welkome toevoeging. Simpelweg omdat je lijf zo blij wordt van onbewerkte voeding.
Sommige groenten verliezen een deel van hun voedingswaarde wanneer ze verhit worden. Dat is zonde, maar dat maakt ze niet âongezondâ. Als je je zorgen maakt om dit verlies, kun je gewoon een lepel extra opscheppen. Geen probleem.
Dit eet ik in een dag
Het is allemaal niet zo moeilijk. Dit is voor mij een typische dag waarin ik gezond eet. Niet elke dag ziet er zo uit, maar om je een idee te geven:
- Ik ontbijt met havermout met rood fruit, banaan, lijnzaad, stukjes walnoot en havermelk. Dit is vrij onbewerkt. De havermelk is iets meer bewerkt. Maar het helpt me met plezier de havervlokken en het fruit te eten. Dus prima.
- Tussendoor eet ik wat fruit, zoals een appel, een sinaasappel of een grapefruit. Of ik beloon mezelf met een banaan met pindakaas. Beetje gek – ontzettend lekker.
- Ik lunch soms met een volkoren vegan tosti. Vol met groenten. Of met wat gebakken groente en rijst. Een kikkererwten omelet met champignons en spinazie. Of met een salade met linzen. Of soep, of rijst met groente. Of volkoren rogge crackers met hummus en groente. Dat soort dingen.
- Tussendoor eet ik weer wat fruit. Of ik dip groente in zelfgemaakte hummus. Of ik pak een cracker met pindakaas of hummus.
- En als diner eet ik bijvoorbeeld een heleboel groente, bruine rijst, wat tofu en groene curry saus. De saus is meestal niet zelf gemaakt, maar bevat enkel specerijen en kokosmelk, geen rotzooi. En soms maken we de saus wel zelf. En ik eet zoveel tot ik vol zit. We eten dit natuurlijk niet dagelijks – Billy is foodblogger. ;)
- En âs avonds geniet ik – als ik nog trek heb – van wat rood fruit (uit de vriezer), een blokje hele pure chocolade (89% cacao), een volkorencracker met hummus of gezonde koekjes.
Simpel. Behoorlijk onbewerkt, en bést lekker.
Gezond eten is simpel
Precies. Eet gewoon meer onbewerkte voeding. Dan word je gezonder, verlaag je je kans op aandoeningen, verlies je overtollig vet en ontwikkel je meer energie.
En het is misschien minder lekker dan gevulde koeken en friet van de snackbar. Maar je krijgt er iets onwijs lekkers voor terug: een grotere kans op een langer leven met meer levenslust. Dat is ook wat waard toch?
Wil je meer tips en inspiratie om gezonder te eten? Schrijf je dan in voor mijn online cursus blei lijf.
Deze cursus helpt je gezond eten leuk, makkelijk en moeiteloos te maken. In kleine stappen, met slimme hacks en nieuwe gewoontes. Zo wordt gezond eten steeds makkelijker.
Reacties
Helemaal mee eens.
Na een tijdje ongezond eten kom je in een cirkel terecht. Van een te hoge bloedsuikerspiegel naar een te lage. Dit komt door snelle koolhydraten.
Minstens 1,5 uur ontzettende snaaitrek.
Probeer dat maar eens te weerstaan!
Dat voelt als stoppen met drugs.
Je doorbreekt de cirkel door af te blijven v snelle koolhydraten.
Dat kan zonder honger.
Het gaat immers niet om calorien tellen en meer bewegen. Was het maar waar.
Een calorie van een walnoot gedraagt zich anders als een calorie van een donut.
Door de gezonde stoffen in de walnoot.
Een calorie is alles een calorie buiten het lichaam.
Kortom van junk food / snelle koolhydraten ga je meer rommel eten. Dat heeft niks met discipline en wilskracht te maken.
De discipline zit hem in gezond voedsel bereiden. Op tijd. Plannen die lunch. Met een te lage suikerspiegel ga je onherroepelijk snacken.
Het programma wat nu draait ‘hoe word ik 100’ sluit hier helemaal op aan.
Jelle ik vind echt dat je een top site hebt!
Ook de stukjes die meer over psychologie gaan, vind ik een echte aanrader en zijn voor mij vaak een enorme oppepper als ik een dip heb.
Groetjes
Sofie
Je noemt een hoop lekkere dingen die je eet, ik ben benieuwd naar de recepten! :-)
Hi Jelle,
ziet er goed uit. Maar tussen de middag is vaak een probleem als je werkt en geen mogelijkheden tot dingen bereiden hebt. Heb je daar nog tips voor?
Ik zie het niet zitten om s’morgens thuis vanalles nog te moeten klaarmaken/bakken/koken etc..
Een boterham smeren gaat het snelst :-).
Tips zijn welkom.
Groet,
Esther
Heerlijk om te lezen, jouw leefwijze lijkt behoorlijk op die van mij (hoewel ik nog net geen vegetariër ben). Net als Inge ben ik wel benieuwd naar reepten, en dan met name die voor gezonde koekjes. Ik eet koolhydraat-arm, suikervrij (geen bewerkt voedsel) en als het even kan biologisch.
Ik wordt er heel blij van als ik lees dat mensen zo bewust met eten bezig zijn. Ik wil nog een waardevolle aanvulling geven: eten uit het seizoen en uit onze eigen omgeving. Belast ook het milieu minder
Ook hier erg benieuwd naar jĂłuw gezonde koekjes…?
Hallo Jelle, je hebt helemaal gelijk maar ik ben 61 jaar en lijn al zeker 45jaar. Vreselijk . Je zou de winkeliers bijna moeten verbaliseren omdat alles zo lekker is en dan vooral de uitvinders haha. Vroeger namen wij op vrijdagavond ranja en wat lekkers, daar verlangde je op school al naar, nu is alles heel gewoon en snaaien ze de hele dag door. Het is vooravond een revolutie en voor de jongeren heel normaal dus heeft de gewone mens hier geen schuld aan. Maar gezond is het zeker niet daarom steun ik jouw site zeker en probeer ook weer te veranderen van voeding. Maar ik heb wel hulp nodig. Gr Anita
deze hebben wij laatst gemaakt: https://www.ah.nl/allerhande/recept/R-R1189150/havermoutkoeken-met-noten-en-rozijnen. nog wel met een eitje er in helaas, maar erg lekker vonden mijn man en ik. De kinderen wat minder. Voor hun is onze overgang (we eten nu een half jaar plantaardig (waarbij kaas en eieren zeker de grootste uitdaging zijn) zo nu en dan wel uitdagend. En dat terwijl we makkelijke eters hebben. Iemand daar nog tips voor?