Alsof de hele skelterbaan over me heen was gereden
Een dagje Plaswijckpark met een bevriend gezin – leuk. Lekker weer, leuke activiteiten, pannenkoeken eten, dolle pret.
Het begon ook veelbelovend. Vlak nadat het park opende kwamen we aan. Het park is prachtig, en we hadden het direct naar ons zin.
Dus, wat is het probleem? De rest van Rotterdam bleek hetzelfde plan te hebben als wij. In de loop van de ochtend werd het park steeds drukker, en rond lunchtijd voelde het alsof ik zwom in een zee van gillende kinderen.
De kids hadden nergens last van. Jake bleef eindeloos rondjes rijden op de skelterbaan met een grote glimlach op zijn gezicht. Het park is bovendien prima toegerust op deze drukte. Maar mijn zenuwstelsel wat minder.
Het was een leuke dag, maar ik voelde me ook onwijs overprikkeld. Toen we eenmaal thuis kwamen moest ik echt herstellen. Ik voelde me alsof al die kinderen op de skelterbaan over me heen waren gereden. Maar ik was de enige van het gezelschap die zich zo voelde!
In dit artikel...
Pre-order mijn nieuwe boek 🎉
Ontdek hoe je een positief leven bouwt in een turbulente wereld.
Bestel mijn nieuwe boek Kom maar op nu vooruit en ontvang een exclusief dolle-pret-bonuspakket! 🥳
Wacht niet te lang, de oplage mét bonus is beperkt!
Omgaan met overprikkeling
Ik weet wel van mezelf dat ik gevoelig ben. En hoewel me dat nooit zoveel problemen opleverde, loop ik nu wel tegen nieuwe uitdagingen aan. Waar ik vroeger zonder problemen door de drukke straten van India liep, worstel ik als vader wel regelmatig met overprikkeling.
Dat is ook wel logisch. Met die drukte in India ‘hoefde’ ik niets, maar in een jong gezin sta je als ouder constant ‘aan’.
Met twee kleine kids met (allebei) een sterke eigen wil, en een groeiend sociaal leven dat ook overloopt van jonge kinderen – wordt het me soms een beetje teveel.
Gelukkig heb ik inmiddels een klein arsenaal aan zeer effectieve hulpmiddelen die me helpen ontprikkelen. Als jij je regelmatig overprikkeld voelt, kunnen ze jou ook helpen.
1. Herkennen en uitvoegen
Het kostte me een tijdje om het gevoel van overprikkeling te herkennen.
Het is niet hetzelfde als vermoeidheid, chagrijn, stress of frustratie. Het is eerder een vage combinatie van dit alles. Het gevoel ontstaat door een acute overbelasting van het zenuwstelsel door een overdaad aan prikkels.
Ik merk het vooral op momenten dat ik meerdere dingen door elkaar probeer te doen:
- Praten met een vriend terwijl ik ondertussen Sophie in de gaten houd in een zee van kinderen.
- Eten koken terwijl de Jake en Sophie bonje krijgen.
- Langere tijd omringd zijn door harde geluiden terwijl ik ondertussen een inhoudelijk gesprek probeer te voeren.
Ik legde weleens uit aan Billy dat ik na een intense ochtend met de kinderen het gevoel had dat het lontje aan twee kanten tegelijkertijd opbrandt. Dan voelde ik me na een uur alsof ik had overnacht in een betonmolen.
Ik merkte ook dat ik constant maar in de weer was om het huis op te ruimen, in een verwoede poging om een beetje ‘orde’ te herstellen – een hopeloze bezigheid natuurlijk. Het viel me ook op dat ik vaak chagrijnig werd. Maar als ik dan een halfuurtje rust nam, het hele probleem weer verdwenen was.
Gaandeweg begon ik ook te herkennen dat ik steeds de enige ben in een gezelschap die zich zo voelt. Het probleem ligt dus niet zozeer bij de drukte en chaos zelf, maar bij mij.
Ik begon steeds beter te herkennen wanneer ik overprikkeld begon te raken. En ik weet nu beter wanneer ik even moet ‘uitvoegen’ om op te laden. Ik laat het dan tegenwoordig gewoon weten aan Billy en de kinderen: ”Papa vindt het een beetje te druk, ik moet even uitrusten!”
Vaak is het voldoende om 10-30 minuten te mediteren, wandelen, iets praktisch te doen of te ontspannen op bed. Ik voel me dan snel weer fris, en kan weer moeiteloos ‘invoegen’ in de drukte.
2. Mezelf virtueel isoleren
Als het niet praktisch is om even uit te voegen, heb ik nog een magisch hulpmiddel in mijn zak: oordopjes met actieve noise cancellation.
Zo kan ik gewoon in de ruimte blijven en tóch ontprikkelen. Ik doe mijn AirPods Pro in, filter de omgevingsgeluiden weg, slinger wat fijne muziek aan (of geniet gewoon van de stilte) en ik kan ter plekke weer opladen.
Zo kan ik ontprikkelen tijdens het koken, stofzuigen, opruimen of klussen – terwijl Billy en de kinderen lachen en gieren op de achtergrond.
3. Even in de grond zakken
Dit werkt ook als een tierelier: ik rol mijn yogamat uit, ga op mijn rug liggen en leg zo’n oogkussen met pitten en lavendel op mijn ogen (die van mij komt hier vandaan).
Vervolgens haal ik rustig adem, en laat ik mijn lichaam bij iedere uitademing steeds dieper ‘in de grond zakken’. Het maakt daarbij niet eens uit of Sophie over me heen klimt of Jake ondertussen hard staat te zingen. Het werkt altijd.
Vaak doe ik nog wat andere yoga poses om te ‘aarden’, zoals de kindhouding. Of ga ik even zittend mediteren. Dit helpt me ontprikkelen midden in de chaos. En zodra ik dieper ontspan, merk ik dat de kinderen vaak ook rustiger worden of zelfs met me meedoen – heel gezellig!
Als ik ergens anders ben en overprikkeld raak, pak ik soms mijn kans om op het toilet even te ontprikkelen. Een paar keer kalm ademhalen doet vaak wonderen.
4. Preventief ontprikkelen
We raken overprikkeld als ons zenuwstelsel overbelast raakt. We kunnen stappen zetten om te voorkomen dat dit gebeurt, en we kunnen dingen doen om te herstellen. Maar we kunnen er ook voor zorgen dat we gewoon mínder snel overprikkeld raken.
Meditatie is hiervoor een geweldig gereedschap.
Door te mediteren kalmeer ik mijn zenuwstelsel ‘preventief’. Stress neemt af en het gebied in het brein dat verantwoordelijk is voor de vechten-of-vluchten-reactie (de amygdala) wordt minder actief.
Zolang ik regelmatig mediteer kan ik meer hebben. Ik voel me niet alleen kalmer en gelukkiger – ik raak véél minder snel overprikkeld.
In een ideale wereld beoefen ik twee keer per dag de meditatie die ik deel in mijn boek Leven met wind mee. Helaas lukt dit me vaak niet, maar steeds vaker prop ik meditatiesessies op allerlei plekken in mijn dag. In een vergaderzaal op kantoor, als we met het hele gezin in de auto zitten, op het toilet als ik ergens ben, in de trein – noem maar op.
Zolang ik mijn ogen kan sluiten en een tijdje ongestoord kan zitten kan ik mediteren. Vaak gebruik ik ook hier mijn AirPods Pro, zonder muziek. Maar zelfs als het niet elke dag lukt of als ik maar één sessie van 20 minuten kan inpassen in mijn dag voel ik een enorm verschil.
Ik blijf het roepen: meditatie is mooi spul. Het brengt niet alleen rust. Het brengt ook creativiteit en een breder perspectief op het leven. Het helpt me de dag te nemen zoals het komt. Minder weerstand, minder controle – meer ontspanning en overgave. Best fijn.
Van overprikkeld naar overgave
Voel je je ook regelmatig overprikkeld – in het ouderschap of door andere factoren? Weet dan dat je in ieder moment kleine stappen kunt zetten om je snel weer fris en fruitig te voelen.
In de onderstaande Bundel vind je nog veel meer tips en trucs die je kunt toepassen.
Overprikkeling verminderen in 6 stappen
Raak je regelmatig overweldigd en overprikkeld? In deze compacte cursus werken we samen om je brein te ontprikkelen in 6 behapbare stappen.
Verminder die uitputting en dat overweldigende gevoel van overprikkeling stap voor stap. Vind meer rust, comfort, balans en blijdschap - zelfs in prikkelrijke situaties.
Ga aan de slag met praktische oefeningen die direct werken, en ontprikkel je brein en zenuwstelsel in slechts een korte tijd.
Gun jij jezelf ook meer rust en blijdschap?
Deze cursus ontving een gemiddelde waardering van 9,3 door duizenden deelnemers.
Reacties
Bedankt voor de tips! Je hebt ook speciale oordopjes die helpen tegen overprikkeling, heb je die al eens geprobeerd? Ik zelf niet maar ben er wel benieuwd naar.
Heb respect voor alle ouders die in deze tijd alle ballen kunnen hooghouden. Als ik er alleen al aan denk wordt ik moe.
In een andere tijd of wanneer ik fulltime mama had kunnen zijn had ik wellicht graag moeder willen zijn.
Dus ga zo door! En ondertussen geniet ik gewoon af en toe van het oppassen op andere kindjes.
Respect Jelle, een goede ouder zijn voor twee jonge kinderen valt niet mee! Goed dat je aandacht vraagt voor dit aspect van het ouderschap.
Veel mensen die hooggevoelig of regelmatig overprikkeld zijn, zouden weleens autisme en/of ADHD kunnen hebben. Het is het waard om even te googlen, en wie weet krijg je uiteindelijk een diagnose die je leven in positieve zin kan veranderen.
Mooi en fijn artikel Jelle. Ik ben soms een paar keer in de week overprikkeld. Ik herken wat je voelt, ik ben er gevoeliger voor omdat geluiden harder binnenkomen door mijn hersenletsel. Ik ga je bundel ook even bekijken 🙏 Goed dat je momenten voor jezelf neemt Jelle. Veel liefs
Ik ben dagelijks overprikkeld met twee kleine meiden (3 en 6). Ik ga het proberen!
Bedankt voor dit artikel, en alle andere in deze app ❤️. Ik heb je derde boek al vrij snel besteld toen je met het bericht kwam. Ik lees graag wat je schrijft. De free hug hoop ik nog op ooit :)