Waarom negatieve gedachten zo hardnekkig zijn
We hebben allemaal een soort voice-over in ons hoofd die commentaar geeft op ons leven. Deze voice-over kan bepalend zijn voor je humeur, zelfbeeld en eigenwaarde.
Waarom geeft jouw voice-over meestal negatief commentaar? Dit heeft te maken met de manier waarop je brein is afgesteld. Het ziet sneller zwaktes en gevaar dan talenten en successen.
Handig als er een sabeltandtijger achter je aan zit, iets minder handig als je alleen maar probeert een presentatie te geven of een spijkerbroek wilt passen.
Daar komt bij dat het motto ‘Doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg’ nog altijd in onze cultuur zit. Alles wat een beetje anders is dan de norm is sociaal gezien spannend. Jouw negatieve voice-over wil voorkomen dat je buiten de groep valt.
Dat stemmetje in je hoofd bedoelt het dus goed. Toch gaan die negatieve gedachten je niet vooruithelpen.
Wees je bewust van je gedachten
De eerste stap is simpel: merk op wanneer je negatieve gedachten hebt. Schrijf ze desnoods een dag lang op. Niet om jezelf nóg strenger te beoordelen, maar om je bewust te worden van dat stemmetje in je hoofd.
Zodra je je bewust bent van je negatieve gedachten, verliezen ze hun kracht. In plaats van erin mee te gaan, kun je ze simpelweg observeren en loslaten. Mediteren is hiervoor een goede manier.
Gedachten zijn geen feiten
De meeste mensen nemen hun gedachten voor waar aan, maar gedachten zijn geen feiten. Sterker nog, de meeste gedachten zijn klinkklare onzin. Het loont dus om ze minder serieus te nemen. Stel jezelf daarom eens de volgende vragen als je negatief over jezelf denkt:
- Is het waar?
- Kun je er 100% zeker van zijn dat het waar is?
- Hoe zou je je voelen als het niet waar is?
- Is er ook een mogelijkheid dat het tegenovergestelde waar is?
- Hoe zou je je dan voelen?
Als je niet met absolute zekerheid kunt zeggen dat een gedachte waar is, dan kan het tegenovergestelde ook waar zijn. De eigenlijke vraag is dus: hoe zou jij je willen voelen over jezelf en welke gedachten horen daarbij?
Negatieve gedachten ombuigen
Je hoeft niet meteen een positiviteitsgoeroe te worden om op een andere manier te leren denken. In de voorgaande alinea’s ben je je bewust geworden van je negatieve gedachten en heb je geleerd om ze minder serieus te nemen.
De volgende stap is je negatieve gedachten ombuigen naar opbouwende of positieve gedachten. Bijvoorbeeld van ‘ik ben altijd zo chaotisch’ naar ‘ik ben flexibel en kan snel schakelen’. Of van ‘ik kan dat niet’ naar ‘ik kan dat nog niet, maar ik kan het wel leren’.
Zorg ervoor dat je deze positieve varianten regelmatig voor jezelf herhaalt. Als een soort mantra. Zo gaat je onderbewuste dit geloven en voel je je elke dag een stukje sterker en positiever.
Stop met jezelf naar beneden halen
Als je vaak negatief over jezelf denkt, dan is de kans groot dat je jezelf naar beneden haalt in bijzijn van anderen. Waarschijnlijk herken je dit:
- Je zegt vaak ‘sorry’.
- Je vindt het lastig om complimentjes aan te nemen.
- Je schat jezelf lager in dan een ander.
- Je bent een ster in zelfspot.
Dit is nergens voor nodig. Stop hier vandaag nog mee. Denk je bijvoorbeeld: ‘ik zie er niet uit vandaag’, spreek dit dan niet hardop uit. Probeer je gedachte om te draaien naar ‘ik ben goed genoeg’ en ga verder met waar je mee bezig was.
Overigens betekent dit niet dat je dan maar helemaal moet doorslaan naar de andere kant. Je hoeft jezelf niet op te hemelen. Concentreer je gewoon op het hier en nu en laat je negatieve gedachten over jezelf voor wat ze zijn.
Relativeer een beetje
Tot slot, relativeer een beetje. Als je constant geplaagd wordt door negatieve gedachten over jezelf dan kom je al snel in een negatieve spiraal terecht. Hierdoor lijkt alles erger dan het is.
Een beetje humor en lichtheid kan wonderen doen. Is het allemaal echt zo erg? Stort de wereld in als jij een steekje laat vallen? Maak je niet zo druk en probeer erom te lachen. Zelfs mensen die ernstig ziek zijn of grote zorgen hebben, kunnen vaak toch een positieve mindset hebben.
Jouw gedachten zijn wat ze zijn. Richt je op het beste halen uit elke situatie, hoe stom of vervelend ook. Het is makkelijk om medelijden met jezelf te krijgen, maar veel leuker om te relativeren.
Positiever over jezelf denken

Denk je vaak negatief over jezelf? Vind je jezelf niet goed genoeg of haal je jezelf vaak naar beneden? Deze Bundel helpt.
Met de praktische inzichten, inspiratie, tips, opdrachten en oefeningen leer je op een positieve manier naar jezelf kijken.
Niet alleen ontwikkel je meer zelfvertrouwen en zelfacceptatie. Je ervaart ook minder stress, angst en paniek. Je wordt kalmer en warmer richting anderen en bent in een betere positie om je doelen te bereiken.
Deze cursus ontving een gemiddelde waardering van 9,4 door duizenden deelnemers.