“I found that with depression,
one of the most important things you
could realise is that you’re not alone.”
Dwayne Johnson
Je bent niet raar en je bent niet alleen
Mocht het je enige troost bieden: Je bent niet de eerste die zich depressief voelt, en je bent zeker niet de enige.
Nee, ik weet het – het biedt geen troost. Maar toch, het is belangrijk om je dit te realiseren.
Depressie komt veel voor, vaker dan je zou denken. En vrijwel iedereen ervaart in zijn leven een of meerdere dips of depressies.
Voel je je op dit moment somber, afgestompt en word je nergens blij van? Dan heb je mogelijk last van een depressie. De afgelopen jaren heb ik veel geleerd over depressie, en in dit artikel wil ik je een aantal handvatten geven die je kunnen helpen je depressie te verlichten of helemaal uit je depressie te komen zonder medicijnen.
Kies het juiste doel
Voordat we verder gaan – laten we even één ding duidelijk maken: het doel is je weer op de been te krijgen. Het doel is niet koste wat kost je van de medicijnen af te houden.
Het is waar dat antidepressiva soms onnodig worden voorgeschreven en in zulke situaties meer problemen veroorzaken dan ze oplossen. Maar er zijn ook veel situaties waarin medicijnen precies de oplossing zijn die je nodig hebt.
Dus laten we er niet dogmatisch in zijn – als het nodig is, is het nodig. Wees dankbaar dat je in de 21ste eeuw leeft en dat de mogelijkheid bestaat.
Wat ik eigenlijk wil doen met dit artikel is een aantal veelvoorkomende onderliggende oorzaken van depressie wegnemen, zodat je op eigen kracht uit je depressie kunt komen, of op z’n minst je klachten drastisch kunt verminderen.
Goed, laten we beginnen.
1. Begin bij je lichaam
Ja – je lichaam. We zien depressie als een probleem in ons hoofd – maar je brein zit in je lichaam. Er zijn diverse oorzaken van depressie maar er zijn aanwijzingen dat aanpassingen in levensstijl een vrij directe invloed kunnen hebben op je humeur.
En dat is best fijn. Sterker nog – een van de nieuwste inzichten stelt dat depressie mogelijk wordt veroorzaakt door kleine ontstekingen in het lichaam en in de hersenen(1). En dat een ontstekingsremmende levensstijl het probleem kan verminderen.
Drie dingen zijn belangrijk:
- Dit betekent dat je depressie voor een deel simpelweg een aandoening in je lichaam is. Je wordt niet gek, je hebt gewoon last van een aandoening zoals je ook last kunt hebben van een ontstoken teen of een pijnlijke kies.
- Het betekent dat jij niet depressief bent, maar een depressie hebt. En iets wat je hebt kun je van je af schudden.
- Het houdt in dat je praktische veranderingen kunt doorvoeren om je depressie te verminderen.
En zelfs als jouw depressie geen lichamelijke oorzaak blijkt te hebben, is het een heel goed idee om dit uit te sluiten. Je lichaam wordt er sowieso niet slechter van.
Dus? Dus je wilt overstappen op een ontstekingsremmend eetpatroon.
Hoe ziet zo’n eetpatroon eruit? Overwegend plantaardig en zoveel mogelijk onbewerkt. Dus:
- Veel groente en fruit.
- Weinig tot geen zuivel en vlees.
- Veel peulvruchten.
- Weinig tot geen suiker en witte bloem.
- Vooral volkorenproducten.
- Meer noten en zaden.
- Minder bewerkte meuk (chips, chocolade, snoep, frituur, etc.)
- Weinig tot geen alcohol.
- Veel bladgroente.
- Meer groene thee en kruidenthee.
Door je eetpatroon stapje voor stapje te upgraden verbeter je je lichamelijke gezondheid. En hierdoor verminder je de kans op een mogelijke oorzaak van je depressie. Bovendien voel je je energieker, fitter en sterker.
Je hormonen komen langzaam in balans, waardoor ook je gelukshormonen minder ontregeld raken.
Neem je tijd en verander rustig. Hoe gezonder je lichaam wordt, des te beter je brein erin kan functioneren. En een goed functionerend brein beweegt weg van somberheid en depressie, precies wat je wilt.
2. Begin met sporten – ook als je geen zin hebt
Hardlopen, stevig wandelen en fietsen in de buitenlucht. Dit is je dagelijkse bescherming tegen de dip, en je meest praktische weg uit je depressie.
Als je je depressief voelt heb je wellicht de neiging om je terug te trekken en weinig te doen. Maar het tegenovergestelde (bewegen in de buitenlucht) is wat je uit je depressie kan helpen.
Dus? Dus begin te veranderen, als het moet in kleine stapjes. Vind je het moeilijk om jezelf zover te krijgen? Spreek dan gewoon met jezelf af dat je een rondje om het huis loopt vandaag. Of dat je op weg naar de supermarkt een paar minuten omfietst.
Het gaat hier niet om pushen, het gaat om rustig veranderen zodat je gezondere gewoontes aanleert. Door te veranderen in kleine stappen maak je het minder uitdagend, waardoor het je dit keer wel lukt. En omdat het je lukt, voel je je goed over jezelf. Dit motiveert je om morgen een stapje extra te zetten.
En ja – op sommige dagen voel je je iets depressiever. En dan val je misschien een stap terug. Geen probleem. Vooruitgang gaat zelden in een rechte lijn.
Richt je op vandaag en doe wat je kunt doen. Zonder jezelf naar beneden te halen – oké?
3. Beoefen zelfcompassie
We hebben allemaal onze dingen. De één voelt zich constant gestrest, de ander heeft gezondheidsproblemen, voelt zich minderwaardig of angstig – en jij voelt je somber op dit moment.
Niets aan de hand.
Je brein is ontregeld. Er zijn hormonen uit balans. Niet leuk, maar niets om jezelf over naar beneden te halen. Depressie is een aandoening. Je haalt jezelf toch ook niet naar beneden als je griep hebt?
Je bent niet stom. Je bent niet ‘ongezellig’. Je hebt een aandoening waardoor je brein de kijk op de realiteit donker kleurt. Mensen houden nog steeds van je – ook al voel je dat nu niet. En je bent niet de enige die hier mee rondloopt – ook al voelt dat soms wel zo.
Zelfcompassie – dat is wat je wilt cultiveren. Lief naar jezelf zijn. Je gaat door een moeilijke periode in je leven, je verdient wat mededogen. In de eerste plaats van jezelf.
Dat betekent niet dat je jezelf slachtoffer voelt, dat je bij de pakken neer gaat zitten of dat je jezelf vereenzelvigt met je depressie. Het betekent dat je de realiteit accepteert en je met liefde, geduld en aandacht de ruimte neemt om uit je depressie te komen.
Dus – alsjeblieft – stop met jezelf veroordelen. Klaar nu.
4. Begin met mediteren
Weet je wat het grote probleem is van een depressie? Het zijn niet de negatieve gedachten die je denkt over jezelf en de wereld. Ook al lijkt het soms van wel.
Nee. Die gedachten zijn niet het probleem. Het probleem is dat je denkt dat jij die gedachten bent. Dat je die negatieve gedachten gelooft.
Dit is waar meditatie je kan helpen. Een depressief brein is gevuld met een dik pak donkere donderwolken. De laag bewolking is zó dik, dat het lijkt of er alleen wolken zijn.
Maar achter die wolken bevindt zich nog altijd de blauwe lucht. Rustig, kalm, geduldig, wachtend tot de wolken opzij gaan.
Depressie is je eindeloos bezighouden met de donkere wolken. Het is de wolken beschouwen alsof ze heel tastbaar zijn. En omdat er zoveel wolken zijn, kun je je er eindeloos in verliezen.
Maar de waarheid is dit: de wolken zijn niet tastbaar, ze bestaan niet echt. Je kunt ze niet beetpakken en vasthouden. Ze komen en gaan. En hoe meer aandacht je ze schenkt, des te meer wolken er komen.
De wolken zijn de illusie. Je gedachten zijn niet wie jij bent. Jij bent die blauwe lucht, en de wolken drijven er gewoon doorheen.
Meditatie is je wolken-verdrijf-gereedschap naar keuze. Het is een vaardigheid die je moet leren, ja. Maar het is makkelijker dan je denkt. Waarom? Simpel: als je het gevoel hebt dat je het verkeerd doet, doe je het goed.
Het doel van meditatie is niet om je hoofd leeg te maken. Dat is een effect. Wat je doet in meditatie is je aandacht richten op bijvoorbeeld je ademhaling. Hoe langer dat lukt, des te meer wolken er verdwijnen. En hoe moeilijker het is, des te meer effect de meditatie zal hebben.
Klinkt gek, maar het is waar. De wereld van meditatie zit vol met heerlijke paradoxen. En het pad leidt tot innerlijke rust, blijdschap, wijsheid, kalmte, geduld en compassie.
Om al deze redenen denk ik dat ieder mens meditatie zou moeten omarmen. En als je depressief bent, denk ik dat het extra belangrijk is.
Hier vind je tips:
- 4 meditatie oefeningen voor beginners (+ app tip)
- 4 veelgemaakte meditatie fouten (en hoe je ze oplost)
- Omgaan met verveling tijdens meditatie (+ video)
5. Verminder gewoontes die je niet dienen
Dit spreekt voor zich, maar het is belangrijk om nog even apart te vermelden. Je voelt je niet goed – dus stop met het aanrichten van nog meer schade. Je wilt helen, niet dieper in de negatieve spiraal belanden.
En ja – ik begrijp het. Als je je niet goed voelt is het moeilijker om slechte gewoontes te weerstaan. Logisch. En je hoeft het ook niet in één keer te doen. Maar begin gewoon. Start met minderen, en blijf vooruit bewegen.
Aan wat voor gewoontes moet je dan denken?
- Overmatig eten van bewerkt, ongezond voedsel. Snoep, chips, patat, chocolade, ijs, vlees, kaas, je kent het wel.
- Binge-watchen van series en ander entertainment. Entertainment werkt beter als je het doseert en niet je hele leven domineert.
- Overmatig gamen. Je kunt je blijven verliezen in virtuele werelden, maar daar ga je je problemen niet oplossen.
- Smartphoneverslaving. Instagram gaat je niet uit je depressie helpen. Hetzelfde geldt voor bijna alle apps op je smartphone, met uitzondering van je bewegingstracker – hardlopen en wandelen zijn goede gewoontes!
- Shoppen om je beter te voelen. Meer zooi maakt je leven niet eenvoudiger. Minder geld ook niet. Dus shoppen is oké als je iets nodig hebt, maar maak het niet te gek.
- Zeuren en klagen. Je voelt je klote en dat begrijpen we. Maar je gaat je niet beter voelen als je constant negatief praat. En je omgeving ook niet. Je maakt alles er slechter mee, niet beter.
- Jezelf eindeloos mee laten voeren door je donkere gedachten. Zoals hierboven omschreven: je gedachten zijn niet wie jij bent. Gedachten zijn illusies – scheten van het brein. Kom je in een negatieve gedachtenspiraal? Haal dan een paar keer diep adem en zoek afleiding.
- Aan jezelf blijven bevestigen hoe ellendig alles is. Als je wilt kun je eindeloos bezig blijven met het vinden van redenen waarom je ‘gelijk’ hebt. Prima, maar weet dat het je niet uit je depressie zal helpen. Wat heb je liever: ‘gelijk’ of blijdschap?
- Het consumeren van negatieve media. Hoe meer ellende je ziet, des te meer je brein gaat geloven dat de wereld ellendig is. Beperk negativiteit en richt je aandacht op dingen die wel goed gaan. Dat is misschien even wennen en zoeken, maar dat kun je wel.
- Overmatig ejaculeren. Masturberen is geen probleem, maar je wilt er (zeker als man) naartoe werken om niet constant te ejaculeren omdat het je gelukshormonen uit balans brengt en je mogelijk minder energiek maakt. Masturbeer minder of masturbeer zonder ejaculatie – even oefenen misschien, maar best een leuke oefening.
- Je huis en jezelf verwaarlozen. Door je leven enigszins op orde te houden voorkom je dat je steeds dieper in die spiraal terecht komt. Dus houd je huis redelijk schoon en opgeruimd, en blijf jezelf gewoon verzorgen.
- Jezelf verliezen in filosofische toestanden. Ja – je kunt je helemaal verliezen in een gevoel van ‘zinloosheid’ en ‘leegte’. Misschien voelt het alsof niets meer zin heeft, en wellicht is het leven uiteindelijk ‘zinloos’. Maar – wat maakt het uit? God of geen god, zin of geen zin, hemel of geen hemel – stap even van je filosofische ladder af en breng je aandacht terug naar het moment. Filosoferen kun je beter doen als je niet in een depressie zit. Dus nu gezond eten, wandelen, mediteren en doen wat je moet doen. Dan kun je later nog eens eindeloos filosoferen over hoe alles wel of niet nuttig is. Als je zoektocht naar realiteit belangrijk voor je is dan weet je ook dat je nu niet in een positie bent om te zoeken. Je komt niet ‘voorbij’ je brein door harder te denken vanuit een depressief brein – dat is waar meditatie voor is. En door te mediteren zul je je uiteindelijk realiseren dat de hele kwestie irrelevant is. Dus houd het simpel, blijf geaard en bewaar filosofie voor later.
Beweeg richting gedrag dat je vooruit helpt. En verminder gewoontes die je niet dienen. Stapje voor stapje.
6. Blijf sociaal en vraag om steun
Als je je depressief voelt, heb je waarschijnlijk de neiging om jezelf af te zonderen van de mensen om je heen. Die reactie is logisch, maar het helpt je niet om uit je depressie te komen.
Door jezelf af te zonderen ga je je eenzaam voelen. En eenzaamheid is op zichzelf weer een vruchtbare voedingsbodem voor depressieve gedachten. Meh.
Dus wat wil je doen?
- Leg uit aan je dierbaren dat je worstelt met depressie. Als ze er weinig begrip voor tonen (“joh, stel je niet aan”) – stuur ze dan wat informatie of deel dit artikel met ze.
- Leg uit dat je misschien niet de vrolijkste bent op dit moment, maar dat je hun gezelschap op prijs stelt.
- Laat ze onderstaande TED video zien, over omgaan met mensen die depressief zijn (erg leerzaam, herkenbaar en grappig).
- Streef ernaar om dagelijks je ‘sociale fix’ te krijgen, liefst met een dierbare. Vind je het lastig? Zie het gewoon als sporten en gezond eten. Het zijn dingen die moeten gebeuren om uit je depressie te komen – leuk of niet leuk.
Steun kun je vinden bij vrienden, familieleden en collega’s. Wellicht vind je andere mensen die zelf uit een depressie zijn gekomen en weten wat je doormaakt.
Andere mensen die steun kunnen bieden zijn je huisarts en eventuele hulpverleners. Therapie biedt je een veilige plek om aan jezelf te werken en verder te groeien, zodat je uit je depressie kunt komen.
Merk je dat je je helemaal alleen voelt, en weet je niet hoe je eruit komt? Begin dan eens met een appje, mailtje of telefoontje bij een organisatie als Sensoor. Zij bieden gratis en anoniem een luisterend oor, en dat kan onwijs waardevol zijn als eerste stap.
Meer tips bij depressie
Ik hoop dat mijn tips je hebben kunnen inspireren om aan de slag te gaan om uit je depressie te komen. En ik hoop met heel mijn hart dat je op die plek mag komen waar de blauwe lucht weer regelmatig zichtbaar wordt, zodat je kunt genieten van de zonnestralen op je huid.
Het leven is niet altijd makkelijk. Maar het leven hoeft ook zeker niet altijd moeilijk te zijn. In kleine stappen kun je je depressie verminderen en eruit komen als een sterker, kalmer en gelukkiger mens.
Voel je behoefte aan nog meer tips? Overweeg dan eens om mijn boek Steeds leuker te lezen. Een praktische gids om je leven stap voor stap te vullen met vrijheid, blijheid en betekenis.
Daarnaast kan ik je de onderstaande links aanbevelen:
Verlies je niet in de informatie maar ga aan de slag. Een uur wandelen helpt je waarschijnlijk verder vooruit dan een extra uur lezen.
Je kunt dit! En ik hoop dat ik je met soChicken (+ de gratis app) een beetje wind mee kan geven op je pad. 💛
Til jezelf uit een moeilijke periode
Ga je op dit moment door een moeilijke periode in je leven? Geen zorgen - je bent niet alleen. We kunnen je problemen misschien niet in één klap oplossen, maar er zijn wel een hoop stappen die we samen kunnen zetten.
In deze Bundel maken we je problemen samen minder problematisch, zetten we stappen richting de opwaartse spiraal, veranderen we je perspectief en beoefenen we acceptatie en zelfcompassie.
We gaan het samen beter maken
Deze cursus ontving een gemiddelde waardering van 9,5 door duizenden deelnemers.
Reacties
Zinnig en zinvol artikel. Dankjewel. Ik zou aanraden het artikel uit te printen en meerdere keren te lezen en in de buurt te houden voor tijden dat alles een ietsje minder is: juist in depressieve toestand is het verbazend hoeveel voor de hand liggende ‘oplossingen’ je gewoonweg vergeet.
Hoewel een toestand van depressie één van mijn minst favoriete is, weet ik langzamerhand dat ik me er niet tegen moet verzetten. Naast het feit dat de oorzaak gelegen kan zijn in iets fysieks, is het ook zo dat een depressie ook een actie van geestelijke opruiming en reiniging is. Ik ga er tegenwoordig maar voor zitten. Het proces heeft nu eenmaal de ruimte nodig…en ooit is het weer voorbij…dat is echt zo.
Toen m’n broer door eigen keuze op geweldadige wijze om het leven kwam, kreeg ik de neiging om binnen te zitten en niets meer te doen. Je wordt slim in die dingen; zelfs het uitlaten van de hond kon me niet redden; ik besteedde het gewoon uit. Me dit bewust zijnd, heb ik een krantenwijk genomen. Zo’n huis-aan-huis blad wat je 2 X in de week bezorgt. Ik moest nu wel de deur uit en het hielp.
Jelle..ik mag hopen dat je niet alleen uit eigen ervaring al deze dingen te weten bent gekomen, maar, hoe dan ook: uitstekende raad bij depressie. Goed gedaan!
Hoi Jelle,
Ik lees altijd met veel plezier je artikelen.
Je boek heb ik ook.
Ik lees in je artikel over depressie 2x het woord ontregelt. Dit moet zijn ontregeld. Ja sorry ik ben een spellingfreak 😁
Nou inderdaad zeg, scherp! Bedankt, ik heb het aangepast. 😊
Waardevol artikel, Jelle. Nu ik zelf mijn leefstijl heb aangepast, merk ik pas hoezeer mijn hele Zijn werd bepaald door mijn voeding en daarmee lichamelijke conditie. Depressief zou ik mezelf eerder niet noemen, ik merk wel dat er nu minder onverklaarbare ‘stemmingen’ langskomen. Bij deze verklaard dus! Dankjewel!
Hi Jelle,
Fijn je dat aandacht aan zo’n belangrijk onderwerp besteed! Ik zou graag een tip willen toevoegen die mij heeft geholpen; Dames stop met de pil of mirena spiraal!! In de bijsluiter staat zelfs dat je er klachten van kunt krijgen en ik was daar niet van op de hoogte. Ik ben geen dokter en spreek uit eigen ervaring. Ik voel me stukken beter 😊
Hoi jelle. Wat een fijne uitleg bij het ondetwerp depressie. Dank je wel hiervoor.
Ik moest even reageren. Vanuit eigen ervaring met depressie en mijn werk in de psychiatrie merk ik dat ik moeite heb met het stuk ‘op eigen kracht’ / geen medicatie.
Soms doen mensen alles wat ze kunnen maar word je zo uitgeput omdat het niet genoeg is tegen jouw depressie.
Bij dit artikel had ik voor de eerste keer het gevoel dat alle kanten goed belicht worden en staan er zelfs nog tips in (b.v. Over het filosoferen) die ik zeker meeneem.
Bedankt voor het mooie volledige artikel!
Hoi Jelle,
Inderdaad, in beweging blijven op alle fronten is in een situatie van depressie essentieel. Maar slaap daarentegen is net zo belangrijk. Bij depressie zie je vaak een verstoord dag en nachtritme, dat het normale functioneren ontwricht. Vind ik zelf een belangrijk punt van aanvulling… Ben je dat bij het schrijven van dit artikel ook tegengekomen?
Dank voor alle fijne artikelen…. Het heeft de kijk op mijn leven veranderd.
Groet, Regina
Goeie aanvulling Regina, dankjewel!
Ik sluit me aan bij de reactie van Kim. Ook ik heb moeite met het stuk ‘op eigen kracht’. Kim schrijft: ‘Soms doen mensen alles wat ze kunnen maar word je zo uitgeput omdat het niet genoeg is tegen jouw depressie.
Beste Jelle,
Ik ben een fan van jou. Ook jouw stuk over depressie vind ik op veel punten sterk. Vooral omdat je wijst op een eigen verantwoordelijkheid die we allemaal hebben ten aanzien van onze gezondheid. Wat ik jammer vind, is dat je geen onderscheid maakt in lichte en zware depressies. Want dat is een groot verschil. Een depressie kan een reactie zijn op moeilijke levensomstandigheden, of meer iets dat ontstaat ‘vanbinnenuit’ als symptoom van een brein dat hapert. Waar het hapert is nog niet geheel opgehelderd. Combinaties zijn uiteraard mogelijk en mocht je gevoelig zijn voor zware depressies, dan volgen de moeilijke levensomstandigheden helaas vaak vanzelf.
Ik heb meerdere zware depressies doorgemaakt sinds mijn 17de. Ik ben nu 44. WAO sinds mijn 29e. Ik voel me regelmatig onbegrepen. Ik merk dat het een onderwerp is waar niet makkelijk over gesproken wordt. Komt het toch tot een gesprek, dan valt me vaak op dat mensen het inderdaad hebben over de categorie lichte depressies en dat er veel misverstanden zijn over de behandeling van depressie. Er is veel verwarring met de term Burn-out. Lijkt ook erg op elkaar.
Jelle, ik ben wel blij met jouw aandacht voor depressie. De volgende keer nog iets preciezer? Ik help je er graag mee!
Bedankt voor je eerlijke feedback Jessica, ik neem het mee! 💛
Hee Jesse,
Allereerst fijn artikel met volgens mij goede tips en reminders om jezelf uit een dip te helpen of je te ondersteunen als je uit een depressie probeert te komen. Maar wat ik net als Jessica lastig vind is dat er geen onderscheid wordt gemaakt tussen een dipje, een tijdelijke depressie en een zware of chronische depressie. Bij een zware depressie zijn bovenstaande tips echt niet voldoende en hoop ik dat mensen in staat zijn om een stap te zetten en professionele hulp in te schakelen. Je hoeft het niet alleen te doen en soms vormen medicijnen juist dat hulpmiddel dat je uit de ergste fase kan trekken. Zodat je dan weer sterk genoeg bent om met cognitieve therapie of bijvoorbeeld jouw tips aan de slag te gaan.
Nogmaals, ik vind het artikel heel fijn en waardevol maar net als Jessica hoop ik dat je je bewust bent van het verschil tussen een zware depressie en een dipje. Daar zit echt een hele wereld tussen!
Groet!
Niké
Dank. Je had me met de vergelijking van de donkere wolken en de blauwe lucht. Zo invoelbaar…
Nog wat aanvullingen uit eigen ervaring:
ik denk dat het letterlijk voelen van je lichaam en expressie geven ook belangrijke ‘ingangen’ kunnen zijn, dus
– raak jezelf troostend aan, onderzoek wat voor jou troostende aanrakingen kunnen zijn. Leg je hand(en) op je buik, hartstreek, hoofd, streel je voorhoofd, gezicht, je wang, geef jezelf een zachte aai over je bol, streel je armen, wieg jezelf op en neer…en voel wat je lichaam nodig heeft, waar jouw handen gewenst zijn, geef jezelf warmte, zachtheid en troost
– laat je aanraken (als je in de gelukkige positie bent dat je mensen om je heen hebt om je te knuffelen), vraag ‘desnoods’ om een knuffel of een arm om je heen (doodeng, I know), of laat je masseren..
– praat troostend tegen jezelf alsof je tegen een goede vriend praat (of tegen een klein gekwetst bang kindje), ‘kom maar lieverd, nee ik snap het, het valt niet mee, ik zie/hoor jou, ik ben er voor je’ etc
– maak het fijn voor jezelf, kaarsen aan, geurolie in een brander, koop een knuffeldier (ook al ben je ‘al’ 44), omring jezelf met warmte en zachtheid
– schrijf; zet een pen op papier en probeer te laten komen wat komt, het hoeft niks ‘voor te stellen’
– teken; zet een potlood oid op papier en probeer te laten komen wat komt
– zing/maak geluid/schreeuw; ga desnoods in de auto zitten en ergens staan waar niemand je kan horen..’aaargh!’
Misschien heeft iemand hier wat aan :)
Liefs Patricia
Mooi artikel en zonder medicatie is het zeker mogelijk. Zelf heb ik borderline (en depressie) en ben binnen 2 jaar stabiel ZONDER de constant opgedrongen medicatie. Tuurlijk heb je wel eens een slechte dag…soms een week, maar als je het een keer hebt doorstaan kun je ook een 2e en 3e etc keer opkrabbelen. Blijf onthouden dat iedereen uniek is en niemand perfect: succes iedereen
Dag Jelle,
Bedankt voor jouw artikel!
Graag had ik aangevuld voor de lezers uit België: een luisterend oor kunnen jullie bereiken door te bellen naar het gratis nummer van Tele-Onthaal op het nr. 106
Uit eigen ervaring weet ik dat dit kan helpen als eerste stap, om soms eens alles op een rijtje te zetten wat er in je omgaat en om soms een duidelijk beeld te krijgen wat je nu precies nodig hebt.
Groetjes!!
Hoi Jelle,
Dit artikel houdt me bezig. Zelf ben ik zoals je kunt noemen ervaringsdeskundige. En ik vroeg me tijdens het lezen af of jij dat ook bent?
Eerlijk? Volgens mij niet. En dat is geen kritiek of veroordeling. De beste stuurlui staan aan wal en deze opmerking gebruik ik veel de laatste tijd.
Als je zelf een zware depressie hebt of hebt doorgemaakt dan weet je dat je van alles MOET doen om beter te worden. Maar om op dat punt te komen dat is het nou net. Het allereerst is naar mijn mening anders leren denken en wat jij ook schrijft loslaten. Daar is het begin…
Veel van wat je schrijft komt later, als je die klik hebt kunnen maken in je hoofd en bij je gevoel kunt.
En dat ene zinnetje Jelle; stel je niet aan. Bij vertellen aan familie en vrienden. Aub kan dat weg? Deze opmerking hoort echt niet in dit artikel. Echt niet! Dit is een zin die je als je een zware depressie hebt echt als een mantra in je hoofd hebt. Ook met betrekking tot familie en vrienden, niet iedereen heeft een warme en steunende kring om zich heen. En weet je hoe pijn het doet als je niet begrepen wordt in deze moeilijke periode? Dus haal aub die opmerking weg. Want dit is een soort van bevestiging die je echt in een depressie niet kunt gebruiken. Het zorgt ervoor dat je de rest van het artikel vergeet en alleen dat zinnetje overblijft. Stel je niet aan…
Lieve Sandra, bedankt voor je feedback. Dit zinnetje is niet bedoeld aan de lezer, maar als een typische opmerking die iemand op een verjaardag je naar het hoofd kan slingeren als je in deze situatie zit. 💛