De wereld aan je voorbij laten gaan
Ik voel hem branden in mijn zak. Niet vanwege de 4G straling die hij afgeeft. En ook niet vanwege de warmte die hij uitstraalt omdat de batterij soms overuren draait. Ik voel mijn iPhone branden omdat ik verslaafd ben aan het ding.
Omringd door hoge bomen vol met twitterende vogels, tussen bloeiend koolzaad waartussen een paar blije bijen rustig hun bestuivende plicht doen. Een zachte lentewind, een vriendelijke voorbijganger, een lieve kleine Snuffel die zich afvraagt waarom we stilstaan.
Een perfect moment, net buiten het oude centrum van Delft. Met in de hoofdrol een jongeman (zoals ik mezelf graag zie) die op een klein oplichtend plankje reviews leest op Amazon – en ondertussen de wereld aan hem voorbij laat gaan.
De ‘wereld aan je voorbij laten gaan’ klinkt rustgevend en romantisch. Toch pakt dat regelmatig anders uit. Veel vaker is het juist de wereld zelf die zo rustgevend is, en is het dat glazen plankje dat zorgt voor de onrust.
“Oh wacht, ik heb een foto”
Soms kom ik in zo’n conversatie terecht waarin ik wenste dat ik volledig op de hoogte was van alles. Want op het moment dat ik iets niet weet (wat vaak voorkomt als tv-loze nieuwsmijder), wordt het plankje tevoorschijn getrokken. ”Oh wacht, ik heb een foto.”
Ik neem nog een slokje van mijn drankje. ”Even kijken hoor, hij moet hier ergens zijn.” Ik kijk om me heen, vraag me af waarom de conversatie op pauze gezet is voor iets wat ik helemaal niet hoef te zien. En precies op het moment dat ik me begin te oriënteren op het toilet om mezelf uit mijn lijden te verlossen, komt de foto tevoorschijn. ”Goh, inderdaad, precies zoals je zei, je had gelijk.”
Fijn hoe het de sociale interactie ‘verrijkt’. Net als mensen die tijdens een gesprek gaan Googlen om aan te tonen dat je ongelijk hebt. Een gewoonte die ik praktisch heb uitgevonden en die me – ik heb het nooit nagevraagd – vast geen punten opleverde bij mijn vrienden.
Daar ben ik dus maar mee gestopt.
De angst om iets te missen
Maar stoppen blijkt minder makkelijk dan het lijkt. Niet omdat dat apparaat zelf nou zo verslavend is, maar omdat het ding toegang geeft tot een wereld aan mogelijkheden. Een wereld waarin we niets willen missen.
De afgelopen weken vermeed ik mijn persoonlijke Facebook. Voornamelijk omdat ik er geen interesse in had. Maar toen ik er gisteren weer eens doorheen bladerde, ontdekte ik als allerlaatste persoon op Aarde dat de zus van een goede vriendin was bevallen van een dochter. Waarna ik in blinde paniek snel een felicitatie stuurde – uiteraard nadat ik had uitgezocht via welke van de vier apps ik deze vriendin het beste kan bereiken.
Wat mij weer aan het denken zette. Want een goede vriend weet wat er gaande is in je leven. En ik wil graag een goede vriend zijn. Dus heb ik – mogelijk – de plicht om dit soort posts in de gaten te houden. Ik kan het ook niet doen – ik zou niet de eerste zijn die Facebook helemaal uit het raam gooit – maar dan voel ik me toch een beetje als een hypocriet die roept dat vriendschappen zo belangrijk zijn, en vervolgens geen moeite doet om op de hoogte te blijven.
Want kan ik van mijn vrienden en familieleden in deze tijd verwachten dat ze iedereen via Facebook updaten, en vervolgens mij nog even apart bellen?
Misschien. Misschien niet.
Zo ben ik nu al maanden aan het wikken en wegen, moet er zo’n slim horloge komen of niet? Buiten het hoge gadget-gehalte op basis waarvan ik direct ‘ja’ zeg – spelen er twee gedachten. Misschien komen ze je bekend voor:
- Ik ben gek op het internet. Ik ben nieuwsgierig, en haal informatie liever sneller naar boven dan langzamer. Zo’n Apple Watch zet me met één been in het internet. Dat lijkt me fantastisch.
- Ik word gek van het internet. Ik ben nieuwsgierig, en haal informatie liever sneller naar boven dan langzamer. Zo’n Apple Watch zet me met één been in het internet. Dat lijkt me verschrikkelijk.
Laten we het simpel maken
Ik schreef al vaker over het thuislaten van je smartphone, over je iPhone ‘op zijn plek zetten’, over waarom we misschien minder moeten appen en meer moeten bellen/FaceTimen en over contemplative computing – precies, zeg dat eens tien keer snel achter elkaar.
Ik – en veel mensen om mij heen – worstelen met de technologie. We willen alles weten en tegelijkertijd lekker zen zitten in de tuin. We willen quality time beleven met onze vrienden maar we spreken ze vooral via de app. We willen meer technologie en we willen minder technologie.
En om eerlijk te zijn heb ik het antwoord op de worsteling nog niet gevonden.
Maar het antwoord schuilt vast in eenvoud, zoals zo vaak. Zo zou ik dolgraag al mijn messaging apps verwijderen, en slechts communiceren via één app. En zou ik misschien zelfs wel terug willen naar de luxe van een oude Nokia. Maar dan mét de mogelijkheid om erop los te Googlen als ik iets wil weten. En mét al die geweldige apps die mijn leven daadwerkelijk beter maken.
Maar het belangrijkste is misschien wel dit – en mogelijk geldt dat ook voor jou: Ik wil leven zonder de angst dat ik dingen mis, en er juist van leren genieten dát ik dingen mis. Ik wil dat technologie de kwaliteit van mijn leven verhoogt, niet verlaagt.
Als ik meer dingen niet mee krijg dan glipt er soms iets doorheen wat ik liever wel had willen weten. En dat is dan misschien de prijs die ik betaal voor een kalmer gevoel iedere dag. De prijs die ik betaal om met volle aandacht tussen het koolzaad te zijn. Om een tak te zoeken voor Snuffel waar ze achteraan kan rennen. Om het plankje juist overdag in nachtmodus te zetten en hem regelmatig lekker thuis te laten.
Begin met dingen missen
Brandt jouw smartphone in je zak? Haal hem dan uit je zak, en leg hem in een andere ruimte. Zet hem op stil met het display naar beneden. Ja, er komen berichtjes binnen. Behandel ze meer als e-mails en beantwoord ze zodra je eraan toekomt. Dat is lastig in het begin, maar je vrienden wennen eraan. Ik weet dat mijn vrienden eraan gewend zijn geraakt – hoewel sommigen me er niet om prijzen. So be it.
Als ik iemand een berichtje stuur verwacht ik niet meteen antwoord. En dat verwachten ze ook niet meer van mij. Schakel leesbewijzen uit om de dwangneurose te doorbreken, dan is iedereen het zo afgeleerd.
Geef dat plankje een minder prominente plek in je leven, en het zal automatisch minder aandacht van je vragen. Zo creëer je ruimte die je kunt vullen met dingen die je echt gelukkig maken. En wanneer je je vrienden ziet heb je ten minste echt iets te bespreken. Dingen als: “Ja, mijn zus is bevallen vorige week.”
Mooi moment om samen te lachen over hoe vreemd het is om dat soort dingen niet mee te krijgen. Net zoals het nu een mooi moment is om deze ongemakkelijke en blije video te bekijken die mijn punt perfect illustreert.
Reacties
In mijn werkende tijd had ik geregeld ‘ik kan ook zonder’-dagen. Met een fles water, wat fruit en een notitieblok naar buiten. Wat een ideeën blijken er dan te zijn. Nu ik al lang vooral bankgebonden ben is mijn mobiel de link naar vrienden, vrijwilligers en de rest van de wereld. Onmisbaar is een te groot woord, ik doe geregeld dagen zonder, maar ik ben er toch wel meer aan mijn mobiel gehecht dan een paar jaar geleden.
Jij denkt precies zoals ik er (ook) vaak over denk of al dacht :-). Whatsapp heb ik eraf gehaald, facebook zeg ik niks meer. Mijn leven speelt zich niet alleen af op de pc.
Daarbij vind ik het raar dat ik mensen niet in het echt zie/spreek of hoor, maar wel via een kastje. Voordelen zeker aan de technologie en het i-net, en jouw afwegingen maak(te) ik ook geregeld en nog. Maar gevoelsmatig.. ik weet niet.
Mijn conclusie: internet bindt en ontbindt, internet schept ‘saamhorigheid’, maar versterkt ook – in mijn ogen – het individualisme nog méér.
Leuk al die plaatjes (delen), liken etc. Maar ik mis de foto’s waar men merendeels achter de pc of mobiel vertoeft, want dat schept volgens mij een veel realistischer beeld dan wat facebook je nu doet en wil laten geloven.
Getekend,
Bibi het whatsapploze meisje
Helemaal eens, ik ben al aan het minimaliseren en zijn de meeste apps op mijn telefoon en iPad al verdwenen. Als ik wil kijken op Facebook of Twitter moet ik dat achter mijn pc doen en zeker als het mooi weer is, is dat een plek waar ik niet wil zijn.
Ik wil leven en niet geleefd worden!
Prachtig filmpje van Zach en Bert. Die krijgt ook een plaatsje op mijn website (ergens deze week, nu is het eerst tijd voor koffie in de zon!)
Ik heb me bewust nooit ingeschreven bij Facebook. Teveel privacy issues en het zou mij alleen maar onrust geven. En zo mis ik het ook niet!
Precies hoe ik het voel! Zo herkenbaar! Ik heb facebook uitgelogd op mijn telefoon en had mijn laptop steeds minder vaak aan en toch… soms trap je er toch weer in en ben je als een verslaafde meer tijd aan het scrollen en lezen dan bedoeld was. Deze vakantie – en misschien erna ook – staan de berichtentoontjes van e-mail en whatsapp dus ook uit ;)