Artikel opslaan
Jelle Hermus
Oprichter van soChicken en het Broednest. Jelle maakt een leuker leven graag zo simpel mogelijk. Hij is gepassioneerd over vooruitgang, duurzaamheid, reizen, technologie en broccoli.

“Never doubt that a small group of thoughtful,
committed citizens can change the world;
indeed, it’s the only thing that ever has.”
Margaret Mead

Het is tijd om de boel op te schonen

Precies – de tijd is rijp. De tijd was natuurlijk al een tijdje rijp. Maar het lijkt erop dat de rest van de wereld het met ons eens is geworden.

Afval is uit de mode. Plastic wordt langzaam maar zeker in de ban gedaan. En overal ter wereld ontstaan gesprekken en initiatieven om afval te verminderen.

  1. We willen ons best doen om minder afval te produceren. We moeten leren om meer levenskwaliteit te ervaren met minder afvalproductie. Een creatieve uitdaging waar we graag mee aan de slag gaan.
  2. Het afval dat we produceren moeten we zoveel mogelijk hergebruiken. Zover dat we het woord ‘afval’ alleen nog terughoren in geschiedenislessen. Alle afvalstromen moeten ‘voeding’ vormen voor een ander proces dat de biosfeer respecteert (circulaire economie).

Over het tweede punt (afval hergebruiken) heb ik een tijdje geleden dit artikel geschreven: Leven zonder afval – zo zet je de eerste stap

Dit artikel gaat over de andere stap. Minder afval produceren.

Waarom zou je minder afval willen produceren? Een aantal redenen:

  • Je gebruikt jouw leven om iets tastbaars te doen aan problemen waar je normaal gesproken geen invloed op lijkt te hebben.
  • Je voelt je beter over jouw rol in de biosfeer als je weet dat je stappen hebt gezet om je impact te verminderen.
  • Je houdt wel van een creatieve uitdaging en je loopt graag voorop in de zoektocht naar een afval-vrije manier van leven.
  • Door jezelf nieuw gedrag aan te leren inspireer je anderen hetzelfde te doen. Je ‘normaliseert’ nieuw gedrag, waardoor we allemaal iets sneller geneigd zijn om met je mee te doen. Na tien keer vragen is je barista er wel aan gewend dat ze niet standaard een plastic rietje in iemands drankje moet doen.
  • Je kleine aanpassingen nu hebben op je hele levensloop een enorme impact. Als je nu elke werkdag een koffiebeker weggooit, dan kun je over tien jaar tijd zo’n 2.000 koffiebekers besparen door je gewoonte aan te passen. En dat is slechts één gewoonte.
  • Je brengt minder schade toe aan de biosfeer. En wellicht hebben je inspanningen zelfs een directe positieve uitwerking, doordat je anderen inspireert of afval voorkomt op grote schaal (bijvoorbeeld in je bedrijf).

Goed – voordelen genoeg. Welke stappen kun je zetten om minder afval en uitstoot te produceren? Laten we eens kijken.

Ben je klaar voor een positieve spiraal?

Ik leer je de snelle & moeiteloze weg naar een positief leven dat overloopt van blijdschap, rust, balans & betekenis. 🎉

In het Broednest volg je onbeperkt tientallen praktische compacte cursussen. Al meer dan 13 duizend mensen gingen je voor!

Probeer nu GRATIS

1. Begin praktisch en klein

Zoals zo vaak: het veranderen van de gewoontes is belangrijker dan de directe impact.

Super fijn als het je lukt om een week afval-vrij te leven met heel veel moeite. Maar als je daarna weer terugvalt in je oude levensstijl, schiet je er niet veel mee op. Als je echter overstapt op verpakkingsvrije appels twee keer per week, bespaar je de komende vijf jaar ruim 500 plastic wrappers.

Kleine stap – behoorlijke impact.

Waar wil je mee beginnen? Op de plekken waar je de makkelijkste invloed hebt.

  1. Begin met het scheiden van je afval. Als je al afval scheidt, zoek dan uit of je een extra categorie kunt scheiden. Zie dit artikel voor tips. Dit is de eerste stap. Want als je deze gewoonte hebt aangeleerd, voorkom je een hoop verspilling. Maak het je doel om de categorie ‘restafval’ zoveel mogelijk te vermijden.
  2. Leer jezelf aan om altijd een tas bij je te hebben. Op deze manier kun je plastic tasjes weigeren, dat scheelt enorm.
  3. Drink je vaak koffie of thee to go? Overweeg om te investeren in een keepcup. Bij sommige koffiezaken krijg je korting als je je eigen kopje meeneemt. Je kunt ook kiezen voor een thermosbeker en thuis koffie zetten. Geen keepcup bij je? Laat dan liefst de plastic deksel achterwege.
  4. Weiger plastic rietjes. Want plastic rietjes zuigen.
  5. Bespaar 90% op je toiletpapier en gebruik een bidet. Ik gebruik zelf een reisbidet omdat ik geen zin heb in een verbouwing. Van tevoren even vullen met water, na de boodschap schoonspuiten daaronder, droogdeppen met twee velletjes toiletpapier en klaar.
  6. Gebruik je veel folie en boterhamzakjes? Investeer in wat extra ‘Tupperware’, werkt ook prima en gaat lang mee. Je kunt ook oude verpakkingen gebruiken, zoals bonenpotjes.
  7. Koop groente en fruit op de markt of een andere plek waar je verpakkingsvrij kunt shoppen.
  8. Neem boodschappennetjes mee als je zelf moet afwegen. Zo hoef je geen plastic zakjes te pakken in de supermarkt.
  9. Neem je eigen hervulbare waterfles mee. Zo hoef je geen flesje water te kopen als je dorst hebt. In Nederland tover je overal ‘Spa’ water uit de kraan, dus maak er gebruik van.
  10. Geef voorkeur aan biologisch afbreekbaar. Maar maak het niet te ingewikkeld voor jezelf. Plastic verpakkingen zijn recyclebaar, dus zolang je ze recycled is het niet het einde van de wereld. Soms kun je niet anders.
  11. Overweeg om zelf te composteren. Het is leuk om te doen en helpt je je eigen GFT afval om te zetten in een bruikbare grondstof voor je eigen planten.
  12. Stap over op Aleppo zeep in de badkamer. Vrij van rotzooi en plastic verpakking, te gebruiken voor je hele lichaam.

Er zijn tientallen kleine stappen die je kunt zetten. Observeer je dagelijks leven, en onderzoek waar jij afval produceert. We produceren de meeste fysieke afval in de keuken (verpakkingen en GFT), de badkamer (verzorgingsproducten) en in de horeca (verpakkingen, resten).

Probeer niet alles in één keer aan te pakken, maar ga stap voor stap te werk. Overal is wel een oplossing voor, zolang je bereid bent om je gewoontes aan te passen.

2. Omarm minimalisme en simpel leven

Hoe meer je koopt, des te meer afval je produceert.

Simpel.

Leef met minder spullen en kies voor een simpelere levensstijl. Dat heeft allerlei voordelen (zoals ik hier bespreek). Maar het helpt je ook minder afval te produceren.

Bedenk bij jezelf dat het gros van de spullen die in de winkelschappen staan, binnen enkele jaren op de afvalberg belanden. Koop dus geen overbodigheden, leef enkel met die paar dingen die je ondersteunen in het bouwen van een goed leven.

Hoe je hiermee begint lees je hier.

3. Fast fashion is nu wel klaar

Er zijn natuurlijk allerlei problemen met ‘fast fashion’ – de winkelketens die goedkope kleding aanbieden die snel uit de mode is. Maar één probleem dat je zelf in de hand hebt is afval.

Dat shirtje van 9 euro bij H&M ligt volgend jaar waarschijnlijk bij het Leger Des Heils of een ander goed doel. En daar weten ze van gekkigheid ook niet meer wat ze ermee aan moeten. Omdat mensen zoveel kleding aanbieden.

  • Koop minder kleding, maar koop kleding van betere kwaliteit, geproduceerd volgens (op zijn minst) redelijke menselijke en ecologische normen, zoals deze merken.
  • Koop minder ‘hippe’ kleding, en meer tijdloze kleding. Zo raakt je kleding niet zomaar uit de mode, en kun je ineens jaren doen met een mooi vest.
  • Stel een praktische garderobe samen. Bijvoorbeeld door een systeem te volgen zoals een capsule wardrobe. Zo kun je meer doen met minder.
  • Hetzelfde geldt voor schoenen natuurlijk. Maar dat wist je al.
  • Maak het niet je doel om constant nieuwe kleding te scoren. Maak het je doel om jezelf goed te kleden. Daar heb je niet perse nieuwe kleding voor nodig, maar goede, mooie, tijdloze kleding.
  • Als je duurdere, kwalitatievere kleding slijt of kapot gaat, overweeg dan om het te laten maken bij de kleermaker. Hetzelfde geldt voor schoenen.

Is shoppen je grootste hobby? Overweeg dan om te onderzoeken of er andere hobby’s zijn die bij je passen. Mediteren bijvoorbeeld – of afval oprapen met vrienden. Ook leuk.

4. En dan al dat andere afval dat in de lucht blijft hangen

Och – nou. Hier wordt het interessant. Want hier valt een heleboel winst te behalen. Want als we denken aan afval dan houden we ons vooral bezig met plastic tasjes enzo. En daar kun je een heel eind mee komen door bewuster te leven en winkelen.

Maar hoe zit dat met het verminderen van dat andere afval? De CO2, methaan, fijnstof en andere ellende die wordt geproduceerd uit naam van jouw consumptie?

Het is minder tastbaar, maar net zo schadelijk op de lange termijn. En het is lastig te recyclen.

Want het ís natuurlijk super leuk om te eten in duurzame restaurantjes en te slapen in een eco-hotel. Maar het is een beetje dubbel als je er dan met het vliegtuig naartoe vliegt.

Tja. Er zijn nu eenmaal een paar van die dingen die heel leuk zijn, maar niet zo duurzaam. Vliegen is er één van. En ik weet het – ik heb de afgelopen jaren behoorlijk wat reizen gemaakt. Met het vliegtuig. Ik heb natuurlijk wel bomen laten planten (kom op, ik ben geen monster), maar toch.

Is vliegen echt nodig? Soms wel. Maar vaak niet. De vliegtickets zijn tegenwoordig zó goedkoop dat het bijna duurder is om met de fiets naar de supermarkt te rijden. Maar dat zorgt er ook voor dat we ineens tripjes maken die we vroeger nooit zouden maken.

Zoals twee nachtjes Barcelona, om te stappen. Of een weekendje Praag. Of een weekje Bali.

Allemaal geen probleem – maar de vliegtuigen vliegen nog steeds op kerosine. En pompen enorme hoeveelheden CO2 in de atmosfeer.

Dus? Dus overwegen om minder/niet te vliegen levert je een enorme winst op in je afvalstroom. Je kunt wellicht vaker kiezen voor de trein, andere bestemmingen of zelfs in het land blijven en de omgeving verkennen.

Deze keuze moet je natuurlijk voor jezelf maken. Maar weet dat je hier veel winst kunt behalen.

Wat nog meer? Plantaardig eten. Vlees en zuivel vereisen een enorme hoeveelheid grondstoffen om te produceren. Met een plantaardig eetpatroon verminder je die afvalstroom dramatisch. Waardoor je veel minder uitstoot veroorzaakt.

En je wordt er nog gezonder van ook – mooi is dat. Hier vind je tips:

En verder? Nou ja – gooi een paar zonnepanelen op je dak. Installeer een zonneboiler. Isoleer je huis beter. Beweeg weg van gasverbruik. Gebruik ecologische schoonmaak- en wasmiddelen. Stap over op een duurzame energieleverancier.

Je kent het wel.

5. Begin met opruimen en opschonen

Afval is afval. En het moet de biosfeer uit, zodat het geen schade kan aanrichten aan planten en dieren. Dat zijn we met elkaar eens toch? Precies.

Dus naast het verminderen van je eigen afvalstroom, is het een idee om te beginnen met het opschonen van die van een ander.

Schakel een gezellige vriend(in) of buurvrouw/-man in en maak samen een wandeling terwijl je afval verzamelt. Simpel.

  • Zo kun je je eigen leefomgeving schoner, veiliger en leefbaarder maken.
  • Je hebt iets leuks te doen samen, waardoor je je band versterkt.
  • Je komt waarschijnlijk in gesprek met buren en andere wijkbewoners, wat de sociale cohesie in de wijk versterkt.
  • Een vervuilde omgeving trekt meer vervuiling aan. Door pro-actief op te ruimen stimuleer je dat anderen de wijk schoon houden.
  • Je normaliseert vernieuwend en logisch gedrag, waardoor je andere mensen inspireert om hetzelfde te doen. Heel veel mensen zouden graag hetzelfde doen maar durven het niet omdat ze zich schamen. Als ze jou lekker bezig zien, zetten zij misschien ook de stap of sluiten ze zich bij je aan.
  • Je voelt je nuttig en hebt echt het gevoel dat je iets kunt betekenen voor je wijk en de lokale flora en fauna.
  • Omdat jij verstand hebt van afvalstromen, kun je er direct voor zorgen dat het opgeraapte afval wordt gerecycled.

Simpel. Pak een zak, een handschoen (of gebruik een zakje als handschoen), trek je wandelschoenen aan en rapen maar.

Je kunt je natuurlijk ook aansluiten bij lokale of landelijke initiatieven om natuurgebieden op te ruimen. Je kunt het in de wijk doen, of in je favoriete wandelgebied. Je kunt door de bosjes struinen of met een net in de gracht vissen. Je kunt met je straat een actie opzetten, of het helemaal alleen doen.

Wat je wilt.

Afval oprapen is leuk, zeker als je het samen doet. En het is een praktische manier om te bewegen, je relaties te ontwikkelen, in de buitenlucht te zijn én iets constructiefs bij te dragen.

Nog meer tips om groener en duurzamer te leven

Wil je graag je je levensstijl stap voor stap ecologischer en groener maken? Goed plan. Hieronder een selectie van een aantal artikel vol met tips:

Nog meer inspiratie? Duik er dieper in met deze boeken:

Positief omgaan met eco-anxiety

Positief omgaan met ecologische achteruitgang Bundel

Maak je je regelmatig zorgen over de gezondheid van onze planeet? Je bent niet alleen.

In deze cursus onderzoeken we hoe we onze zorgen en stress rondom klimaatverandering en ecologische achteruitgang kunnen omzetten in iets positiefs.

Ontdek hoe je je kalmte terugvindt, je schuldgevoel achter je kunt laten en constructief aan de slag kunt gaan om de problemen stap voor stap aan te pakken. Vanuit liefde en compassie, in plaats van angst en paniek. 💛

Gratis deelnemen aan cursus

soChicken Gelukstest

Hoe zit jij in je vel? Doe de gelukstest!

Ontdek hoe goed jij in je vel zit. Deze gratis test vertelt je in 2 minuten hoe gelukkig jij bent en welke stappen je kunt zetten om je leven leuker te maken.

Start de test