âIf we are peaceful, if we are happy, we can smile,
and everyone in our family, our entire society,
will benefit from our peace.â
Thich Nhat Hanh
Waarom lukt het me niet om te mediteren?
Ironisch voelde het – maar er was niets aan te doen. De afgelopen jaren mediteerde ik een stuk minder dan ik wilde. En de voornaamste oorzaak kwam vlĂĄk voordat mijn boek over meditatie in de winkel kwam. Zoals die dingen gaan.
In 2017 en 2018 heb ik onwijs veel gemediteerd. In het proces leerde ik veel over mezelf. Zoveel, dat ik besloot mijn inzichten te delen in mijn tweede boek, Leven met wind mee.
Tegelijkertijd gebeurde er iets wonderlijks. Jake kwam in ons leven – veel sneller dan we hadden gedacht. De nieuwe verantwoordelijkheden, de gebroken nachten en een afname in vrije tijd Ă©n energie leidden tot een voorspelbaar resultaat: ik stopte zo goed als helemaal met mediteren gedurende zoân twee jaar.
Ik deed het wel af en toe. Maar nooit vaak genoeg achter elkaar om het bekende vliegwieleffect op gang te brengen. Er ontstond geen momentum, geen opwaartse spiraal.
De redenen dat ik niet mediteerde? Simpel: er was weinig vrije tijd. En als er tijd was wilde ik er iets anders mee doen. Of ik was te moe, waardoor ik toch in slaap zou vallen.
Alle routines waren veranderd en er was een nieuwe, onvoorspelbare (en onwijs schattige) factor bij gekomen. Het voelde hierdoor lastig om mijn meditatiegewoonte in stand te houden.
De problemen van niet mediteren
In Leven met wind mee omschrijf ik in detail wat je kunt verwachten als je regelmatig (liefst dagelijks) mediteert. Tienduizenden lezers zijn met deze inzichten aan de slag gegaan, en ervaren vergelijkbare resultaten.
Met behulp van de eenvoudige I AM meditatie in het boek bereiken ze verrassend snel diepe staten van innerlijke rust en overlopende liefde. Precies zoals ik het ook ervaarde.
Het is niet moeilijk – maar je moet het wel doen. En hoewel ik zo goed op de hoogte ben van alle voordelen van meditatie, kreeg ik het toch voor elkaar om het niet te doen.
Wat was het resultaat? Tja – ik nam mijn gedachten al snel weer veel te serieus. En dat leidt onvermijdelijk tot spanning, stress en gevoelens van onrust. Het is geen toeval dat ik juist in dit jaar overspannen raakte, en dat ik meer worstelde met de corona locksdowns dan ik van mezelf had verwacht.
Ieders temperament is anders natuurlijk, maar dit heb ik wel gemerkt: meditatie is voor mij niet optioneel. Het is net zo essentieel als groente eten, tandenpoetsen en regelmatig douchen. Daarom besloot ik een tijdje terug eens goed te onderzoeken wat me ervan weerhield om gewoon te gaan zitten.
Langzaam weer op gang komen
Terwijl ik dit schrijf is Jake inmiddels twee jaar oud, en de situatie begint langzaam te veranderen. Hij slaapt stabiel, we zitten in een goed ritme als gezin en Jake is inmiddels een spraakzame en gezellige peuter.
Een tijdje terug realiseerde ik me ineens dat er eigenlijk geen goede reden meer is om niet te mediteren. Effectief mediteren met een pasgeboren baby is uitdagend – ja. Maar nu Jake ouder is bleken de belemmeringen alleen nog maar te bestaan in mijn gedachten.
Ik besefte ook dat deze belemmeringen niet uniek zijn voor mij, maar dat ik ze keer op keer tegenkom bij lezers die zichzelf niet aan het mediteren krijgen. Laten we eens kijken wat deze belemmeringen zijn, of ze jou ook bekend voorkomen en wat je kunt doen om ze te omzeilen.
1. We leggen de lat te hoog voor onszelf
Ooit had ik een geweldige routine. Ik mediteerde twee keer per dag 20-30 minuten per keer. Deze periode vormde de fundering voor alle inzichten die ik deel in het boek.
Ik realiseerde me dat ik deze routine (die ik destijds stap voor stap heb opgebouwd) nu beschouw als het âinstappuntâ. âIk had ooit deze routine, dus nu moet ik het weer op dat niveau oppakken.â – maar dat werkt natuurlijk niet.
Als een routine is afgebroken moet hij opnieuw opgebouwd worden.
Veel mensen worstelen hiermee, misschien jij ook wel. Je leest ergens wat âoptimaalâ zou zijn, en je legt de lat direct op die plek. In plaats van dit te zien als een stip aan de horizon waar je rustig naartoe kunt werken, leggen we onszelf direct onmogelijke doelen op.
Het is een doel dat realistisch gezien niet haalbaar is. En omdat we onszelf overweldigen beginnen we liever niet. We schuiven mediteren voor ons uit.
De oplossing is heel simpel: geef jezelf de ruimte om klein te beginnen. Maak het zĂł makkelijk voor jezelf dat je het niet langer uitstelt.
Ik heb mijn verwachtingen losgelaten, en probeer nu elke dag minimaal 10 minuten te mediteren. Meestal lukt dat, en vaak haal ik toch 20-30 minuten. Maar soms lukt het niet, en dat is oké. De volgende dag is er een nieuwe kans, een vers begin.
2. We maken er niet Ă©cht ruimte voor
Ik weet nog hoe ik ongeveer een jaar geleden op een meditatieforum zat te klagen dat ik het allemaal zo lastig vond om mediteren te combineren met een baby, omdat ik zo weinig (energieke) tijd had om te mediteren.
In plaats van gezellig mee te praten met mijn slachtofferrol kreeg ik een duidelijk antwoord: âAls je wilt mediteren dan moet je stoppen met zeuren, er gewoon tijd voor maken en gaan zitten. Je doet het, of je doet het niet.â
OkĂ© – prima. De voordelen van meditatie krijg je alleen door te mediteren, er is geen âquick fixâ. Elke dag gaan zitten kan je hele leven transformeren – maar dan moet je het wĂ©l doen.
En dat doen is voor veel mensen juist de uitdaging.
Ik merkte dat ik hoopte dat er op een bepaald moment magischerwijs tijd zou komen om te mediteren, maar dat gebeurde natuurlijk nooit.
Als je wilt mediteren dan moet je er tijd voor maken. Zet je wekker eerder âs ochtends, reserveer een moment wanneer je kids op bed liggen of ga even zitten voor het slapengaan.
Ik probeer mijn meditatie nu zoveel mogelijk âs ochtends te doen. Voor het slapengaan pak ik ook nog een paar minuten om tot rust te komen.
Regelmatig mediteren vraagt om toewijding. Gaan zitten is namelijk het moeilijkst. Als je eenmaal zit is het mediteren zelf niet meer zo moeilijk. Wil je – net als ik – vaker mediteren? Zoek dan geschikte momenten en bewaak ze.
3. We verwachten teveel
Je zult niet de eerste zijn die na drie meditaties het bijltje erbij neergooit uit teleurstelling. Want ja – zoveel boeken, blogs en podcasts bespreken al die geweldige voordelen van meditatie. Waarom ervaar je ze dan niet? De conclusie van veel mensen is simpel: het werkt niet voor mij.
In periodes dat ik me gestrest voelde ging ik mediteren. Na mijn meditatie voelde ik me nog steeds gestrest. Ik raakte ontmoedigd en zocht mijn âverlichtingâ in iets anders – zoals een koek eten.
Het probleem is natuurlijk dat mediteren tijd nodig heeft voordat je er de vruchten van kunt plukken. Na Ă©Ă©n dag lijnen ben je geen kilo afgevallen, en na Ă©Ă©n meditatie-sessie word je (meestal) niet overspoeld door gevoelens van innerlijke rust en overlopende liefde.
We verwachten teveel, waardoor we onszelf ontmoedigen. De oplossing is simpel: gebruik meditatie om je geduld te cultiveren. Richt je niet op de resultaten, richt je op de volgende ademhaling. Dat is alles wat je hoeft te doen.
Vertrouw het proces en blijf stug doorgaan, elke dag opnieuw. Hoe langer je dat doet, des te meer je de resultaten zult zien in je leven. De meeste resultaten zijn verrassend subtiel, ze vallen je eerst niet eens op. Blijf die boom bewateren door regelmatig te mediteren – voor je het weet kun je de vruchten plukken.
Al na een week dagelijks mediteren merk ik een tastbaar verschil in de kwaliteit van mijn dag. Dit geldt voor de meeste mensen. Verwacht geen wonderen, verwacht gestage groei.
4. We raken verlamd door perfectionisme
Je kunt niet perfect mediteren. Ik schreef al eens eerder dat meditatie voelt alsof ik constant aan het falen ben. Dan richt ik mijn aandacht op mijn mantra, om na een tijdje te beseffen dat ik een complete cursus voor het Broednest heb zitten plannen.
Het moment dat je je realiseert dat je je meditatie object kwijt bent, is het moment waarop je je aandacht traint. Je merkt het op en brengt je aandacht terug naar je mantra, ademhaling of andere sensatie. Dat is alles.
Mediteren is meestal onwijs basaal. Geen indrukwekkende spirituele ervaringen of flitsende wijze inzichten. Het is een kwestie van je aandacht sturen, kwijtraken en terugbrengen. Keer op keer op keer.
Vaak voel ik me direct na een meditatie niet âandersâ. De verandering komt vaak pas gedurende de dag. Dan voel ik me kalmer, zachter, liefdevoller, blijer.
Niemand voelt zich sterk vlak na krachttraining. De spieren worden sterker in de dagen erna. Zo is het ook met meditatie. Het hoeft niet perfect – we moeten het gewoon doen. Ook imperfecte meditaties leiden tot wenselijke resultaten. Imperfect mediteren is sowieso effectiever dan niet mediteren – zoals ik duidelijk heb gemerkt.
Schiet niet op perfectie. Maak het je doel om te gaan zitten, meer niet. Als dat lukt, is het goed.
Kleine, praktische stappen helpen me perfectionisme omzeilen. Nu ik me niet meer laat verlammen door perfectionisme komt het momentum weer op gang. Soms ervaar ik een hele fijne, diepe meditatie. Soms merk ik dat ik constant in gedachten verzonken zit. Het is allemaal prima – allemaal onderdeel van de reis.
Bekijk ook mijn cursus over perfectionisme – de tips in die cursus werken onwijs goed om jezelf te bevrijden.
De draad gewoon weer oppakken
Weet je – als we de ingewikkelde gedachten weglaten is het heel simpel. Het gaat er niet om hoe vaak ik wel of niet heb gemediteerd. Ik kan op ieder moment de draad oppakken en gaan zitten.
Vandaag heb ik gemediteerd, dat is alles dat telt. Wellicht lukt het me morgen opnieuw. Hoe vaker het wél lukt, des te makkelijker het wordt en des te sterker het opwaartse momentum wordt.
Wil je ook (weer) dagelijks mediteren? Zodat je kunt profiteren van diepe innerlijke rust en gevoelens van overlopende liefde?
De afgelopen maanden heb ik een heleboel hulpmiddelen voor je ontwikkeld in het Broednest. Diverse geleide meditaties bijvoorbeeld (waaronder de I AM meditatie uit Leven met wind mee). Maar ook cursussen over o.a. mindfulness, tijd voor jezelf maken en dagelijks mediteren.
Daarnaast is er de levendige community van lieve lezers zoals jij, die ook bezig zijn om hun leven steeds leuker te maken. Je kunt hier advies vragen, inspiratie opdoen en in gesprek komen met andere deelnemers en mij.
In kleine stappen kunnen we alles voor elkaar krijgen. Dus ben je ook klaar voor die opwaartse spiraal in je leven?
Reacties
Wat een fijne nieuwsbrief Jelle! Mooi en knap geschreven zoals jij dat kunt! Ga zo door.
Dank Jelle, precies wat ik nodig heb om weer te starten met mediteren. Groet Nelja
Hoi Jelle,
Heel herkenbaar, je kan samen met je zoon mediteren, zo leuk doe ik ook met mijn kleinkinderen:)
groetjes, Cisca
Je slaat meerdere spijkers op de kop! Goed om te lezen om weer even te weten hoe en wat
Hoi Jelle, ik heb een gekke angst namelijk voor schrikken. Als ik mediteer en ik ben rustig, gaat de man of vrouw praten in de meditatie. Hier schrik ik dus continu van waardoor ik mij gespannen/onrustig voel. Heb jij een tip voor mij misschien hoe ik hier het beste mee om kan gaan? Want ik wil eigenlijk heel vaak mediteren maar als ik continu schrik vind ik dat minder fijn. En heeft mediteren misschien geen nut voor mij? Omdat ik mij namelijk lekker ontspannen wil voelen tijdens mediteren of na een meditatie. Lieve groet,
Rosa
Hoi Rosa! Je kunt kiezen om gewoon een timer te zetten en op eigen gelegenheid te mediteren, dus zonder begeleiding. Als je je ook snel stoort aan geluiden van buitenaf, kun je overwegen om te mediteren met oordopjes of noise canceling oordopjes zonder geluid aan te zetten. Succes! đ
Hi Jelle,
Ik ben een half jaar geleden begonnen met mediteren en begin langzamerhand de voordelen (die je zo treffend omschrijft, hulde) ook te ervaren. En die wil ik niet kwijt! Dus dank voor het delen van je ervaring. Motiveert me nog meer om dit dagelijks te blijven doen. Ook al heb ik drie jonge kinderen. En kan ik ‘s ochtends soms maar moeilijk mijn bed uitkomen. En ben ik een perfectionist. En ongeduldig. HAHAHA ;)
Groeten,
Maarten
Haha, fijn Maarten! Zet hem op, ik doe met je mee! đ
Mooi stuk Jelle, dank je wel.
Iemand zei ooit eens tegen me; “Als je geen tijd hebt om te mediteren, mediteer dan twee keer zo lang.”
Een handvat wat ik nog steeds gebruik.